O Gobernador do Banco de España acosa ao goberno e apoia ás teses da Patronal e á Banca Privada

O GOBERNADOR E A DEMOCRACIA

Por Juan Torres [*]
16.04.2010

As últimas declaracións do Gobernador do Banco de España superan todo o que un puidese esperar na súa constante estratexia de acoso ao goberno. Para presionar ao executivo e apoiar as teses da patronal e da banca privada recorreu ata a retorcer a realidade e torturar os argumentos. Di agora o gobernador que o paro masivo é a ameaza da banca. Dalle a volta ás cousas para expor o problema de modo que en lugar de que a presión recaia sobre os verdadeiros culpables, a súa institución e os bancos, pese sobre o Goberno, os traballadores e a sociedade en xeral.

Se recoñecese a verdade, que o paro foi provocado polo estalido dun modelo especulativo ao redor da burbulla inmobiliaria que o seu banco non soubo ou non quixo evitar e pola falta de crédito que iso e a crise financeira internacional provocaron, a solución habería que pola no maior control dos bancos e dos beneficios. E o que entón tería que facer o Gobernador e o seu banco sería, entre outras cousas, corrixir a perniciosa regulación financeira concibida para que os bancos gañen cada vez máis diñeiro, axudar a diminuír a desigualdade enorme dos últimos anos, e prohibir a conduta avariciosa e irresponsable dos banqueiros que agora de novo crean un gran risco como consecuencia da gran débeda que obrigaron a xerar aos gobernos. E de xeito inmediato, axudar eficazmente a que se reestablezca o fluxo de crédito ás empresas e aos consumidores que os bancos non abren porque están dedicando os recursos públicos multimillonarios que se pon á súa disposición para sanear as contas que eles mesmos desequilibraron.

Con todo, para evitar enfrontarse á Banca e apoiar pola contra as súas teses e as da patronal recorre a unha falacia insostible coa que nos quere facer crer que o paro apareceu como por arte de birlibirloque e que os pobres bancos son os que se atopan ameazados por iso.

A partir de aí volve á carga coas mesmas propostas que fan as patronais e que en definitiva non significan senón que se rebaixe o custo do traballo e diminúase o poder de negociación que teñen os traballadores e os seus sindicatos para que as grandes empresas sigan gañando diñeiro máis facilmente.

As declaracións, en fin, son escandalosas polo que teñen de argumento trucado e de falsificación da realidade. Pero non só por iso. Son un elo máis dunha cadea constante de interferencias no labor do Goberno, a quen a cada pouco somete a proba ante os cidadáns pondo en dúbida as súas medidas e propostas, xerando así unha presión continua que o debilita e que produce unha inevitable desconfianza e perda de credibilidade no goberno socialista que só favorece á dereita e aos sectores económicos máis privilexiados.

Nas democracias, o executivo é o poder nacido da representación popular que debe gobernar e parece elemental que debería facelo en función do seu programa electoral, que é unha especie de acordo ou contrato implícito co pobo que o votou. Por iso, un goberno democrático non só ten o dereito senón tamén o deber de gobernar conforme ás promesas que presentou aos electores e en virtude das cales logrou o apoio suficiente para ser investido como tal. E se en lugar de gobernar quen gañou unhas eleccións e foi proposto para iso polo parlamento gobernan outros impondo ao Goberno as súas directrices á marxe das institucións representativas, a democracia perde a súa razón de ser, desaparece.

E o que está pasando nos últimos anos é que os poderes financeiros e empresariais cada vez substitúen máis explicitamente aos gobernos á hora de tomar decisións económicas.

Para logralo vén sostendo ata expresamente a idea de que os gobernos deben abdicar das súas responsabilidade de goberno e renunciar ás súas formulacións económicas cando "os mercados" manifestan a súa opinión (algo irreal, pois non son os mercados quen falan e mostran preferencia senón eses grupos poderosos de grandes empresarios e financeiros que os dominan). E así se conseguiu que as cuestións económicas non estean sometidas ao designio da vontade popular, facendo crer que deben resolverse en virtude de argumentos técnicos, de leis inexorables do mercado (que en realidade son os intereses dos poderosos) que ningún goberno pode nin debe tratar de modificar.

A conversión dos Bancos Centrais en institucións independentes dos gobernos (e polo tanto da vontade popular expresada nas urnas e que é a que debería decidir o devir das decisións de política económica porque delas depende o benestar maior ou menor da cidadanía) foi un instrumento perfecto para conseguir que os grupos financeiros impoñan máis facilmente a súa vontade aos gobernos. O noso gobernador sostén os postulados da patronal e da banca coma se fose un técnico á marxe de calquera sospeita, como unha autoridade independente a quen hai que obedecer e que, como tal, pode corrixir e ata sabotear as acción do goberno.

Dese xeito chégase á situación na que estamos. Os Bancos Centrais convertidos en independentes coa escusa de que así se podería combater mellor a inflación non foron capaces de evitar a maior subida de prezos inmobiliarios da historia que provocou unha crise sen precedentes. Os bancos centrais convertidos en independentes coa escusa de que así se garantía mellor a estabilidade financeira non souberon evitar a maior acumulación de crise e situacións de stress financeiro da historia.

Os Bancos Centrais convertidos en independentes coa escusa de que así o diñeiro circulante estaría fixado no seu nivel adecuado e non en función da vontade "caprichosa" dos gobernos, permitiron que se produza a maior acumulación de débeda privada da historia, é dicir, a maior fonte de beneficios bancarios da historia.

Os Bancos Centrais convertidos en independentes coa escusa de que o sistema financeiro non estivese gobernado por político manirrotos e si por técnicos cualificadísimos que se di coñecen mellor que ninguén o que hai que facer cos mercados, estableceron e permitido a súa regulación máis catastrófica da historia.

Os Bancos Centrais convertidos en independentes coa escusa de que iso era imprescindible para defender o libre mercado e lograr a estabilidade económica, favoreceron coas súas políticas a maior concentración de beneficios e de poder financeiro privado da historia.

E a pesar dos inmensos medios cos que contan os bancos centrais grazas á súa independencia e poder, non foron capaces de prever a crise e, en lugar de atallar as súas causas, dedicáronse a salvar aos seus causantes mediante o maior dispendio de recursos públicos da historia.

E a pesar diso, a pesar do seu gran fracaso histórico como institucións independentes capaces de evitar a aparición dos problemas económicos máis graves ou de alivialos con maior eficacia que os gobernos representativos, seguen falando e forzando a acción destes últimos coma se fosen os depositarios da verdade económica. Habería que acabar con esta farsa. É bo que haxa institucións monetarias e financeiras que unha vez tomadas as decisións políticas por quen teñen lexitimidade democráticas para iso encárguense de garantir que leven a cabo no seu ámbito. Pero non se pode consentir que unha institución que se solapa constantemente cos intereses privados corrixa o rumbo dos gobernos democráticos, ou se converta no instrumento que permite que o corrixan as patronais e os grandes grupos financeiros.

O problema de que un Gobernador do Banco Central se independice do Goberno representativo e se dedique a sabotearlo pero se faga dependente e cómplice das patronais non é simplemente que force os discursos e faga xogos de mans cos seus argumentos senón que é unha ameaza material para a democracia.


Publicado na revista Sistema Dixital

Fonte: juantorreslopez.com

[*] Juan Torres López, Granada -1954-, Doutor en CC. Económicas e Empresariais, exerce na Universidade de Sevilla como catedrático de Economía Aplicada do Departamento de Teoría Económica e Economía Política. Escritor, investigador, analista de política económica e activista social. Manten unha páxina web (Ganas de Escribir: www.juantorreslopez.com) e coordena a páxina web dedicada a información económica www.altereconomia.org.
________________