Por Lorena Bustabad
23.01.2011
O 20% dos edificios históricos de Ferrol está en mans de tres donos
Urbanismo achaca a deterioración do centro a esta concentración de propietarios
Tres construtores repártense a propiedade de 240 edificios en Ferrol, segundo o Goberno local. Entre os tres acaparan o 20% dos inmobles históricos do centro, que rolda o milleiro. Dous deles son os promotores José Fernández Gómez, coñecido como Jofer, e Abelardo Bellón. O primeiro admite que ten as escrituras duns 80 inmobles "para alugar, vender ou rehabilitar". Algúns en bo estado e outros non. El mesmo recoñece que o seu colega de profesión, Abelardo Bellón, posúe tamén moitas propiedades.
A identidade do terceiro gran hacendado non está tan clara, pero segundo distintas fontes, sería outro coñecido construtor. As súas propiedades cóntanse por ducias no municipio e concéntranse no barrio da Magdalena, o epicentro comercial de Ferrol. Esta concentración de propiedades urbanas ten en xaque ao Concello, impotente para frear a deterioración, acelerado nos últimos anos. A ruína campa ás súas anchas consumindo espléndidos inmobles do século XVIII, condenados á destrución pola posible neglixencia dos seus propietarios. A proba máis evidente é a frecuencia coa que os esborralles sucédense na cidade.
Os barrios históricos da Magdalena e Ferrol Vello, que se estenden desde a praza de España ata Curuxeiras, suman 1.214 edificios e máis de 4.500 vivendas, para 5.500 veciños, de acordo cos datos do Concello. O 85% das 195 construcións valiosas que conforman o núcleo da cidade vella, teñen máis de medio século de historia. Na Magdalena, 729 dos 1.019 inmobles edificáronse antes de 1960 e 597 gozan de especial protección. Algo máis da metade desas vivendas antigas están en bo estado (411) e os outros 318 edificios se columpian entre a deterioración e a ruína. "O seu estado é regular, malo ou moi malo", conclúe a memoria de Urbanismo, de 2009.
En xeral, contan na Concellaría de Urbanismo, moitos propietarios aparcaron as súas obrigacións legais como titulares da vivenda. "O dono ten unha responsabilidade no mantemento que non debe eludir, pero temos poucas ferramentas para que a cumpra", laméntanse desde o Goberno local, que lidera o socialista Vicente Irisarri. É pouco probable que estes promotores, que desembolsaron miles de euros para adquirir os edificios, non poidan facer fronte ao mantemento dos que presentan peor estado.
Un deses construtores, José Fernández, asegura que ten que esperar "dous anos por unha licenza de obra", sen facilidades para investir pero "con todas pégalas do mundo". Conta con nove sociedades inmobiliarias, hostaleiras e de promoción de edificios, creadas entre 1986 e o 2000, ademais de pequenos negocios pola cidade. Quéixase amargamente de que sucesivas corporacións locais "machucaron o centro, suprimindo aparcadoiros e peonalizando ao besta". Fai case unha década que litiga contra o Concello a conta dun hotel que abriu sen licenza en 2007 e que, segundo Urbanismo, non é legalizable porque edificou por encima do volume permitido.
O segundo construtor, Abelardo Bellón, é presidente ou administrador único de, polo menos, sete sociedades de promoción urbanística na cidade e negocios de xogo. Segundo os técnicos municipais, a explicación máis plausible ao extenso inventario de propiedades inmobiliarias que acumulan tres persoas sería esta: os descendentes dos antigos donos emigraron e cortaron lazos co seu patrimonio. Outros inmobles, foron embargados por bancos e xulgados.
Os seus novos donos fóronos adquirindo, discretamente, en poxas públicas, a través de terceiras acodes -redes de subasteros- mediante a fórmula cesión do remate. Cando se formalizaba a compra, o subastero designaba ao construtor como propietario. "Nunca daban a cara, era legal, pero escandaloso", explican fontes xurídicas, que lles atribúen prácticas irregulares como reservar a casa, facendo que o vendedor entréguelles un poder irrevogable de venda, que subscriben en notarías "afíns", ou mediante autocontrataciones ilegais, que lles permiten "suxeitar as propiedades sen dar a cara ou aparecer como titulares cando lles convén".
A situación cambiou a partir de setembro do 2007. O Concello aprobou o Plan Especial de Protección e Reforma Interior (Pepri) da Magdalena. O documento saíu adiante con inusual unanimidade, logo de sete anos atascado en escollos administrativos. Xestouse co fin de "protexer, repoboar e dinamizar" o corazón da cidade, explica o edil de Urbanismo, Angel Mato. O novo plan extremou a protección e freou as licenzas para edificios de nova planta, conxelando as ambicións dos promotores, que nalgúns casos, optaron por abandonar inmobles centenarios.
Sen o mantemento apropiado, as cubertas descomponse con rapidez e a choiva podrece as vellas vigas de madeira ata que algunha parte da estrutura acaba cedendo. "Rehabilitar é moi caro, así que esperan a que o edificio declárese en ruína, para volver construír", apuntan desde Urbanismo. O mantemento nestes inmobles é practicamente nulo e o Concello non pode intervir ata que a construción ameace a seguridade pública ou teña unha orde xudicial.
A pequena escala, esborrállelos convertéronse en moeda corrente en Ferrol para indignación dos veciños. Ocorre en pisos normalmente deshabitados cuxos propietarios viven lonxe ou non se ocupan do seu mantemento ata que o xulgado obrígaos. Dous céntricos edificios esborralláronse parcialmente con moi poucos días de diferenza, o 14 de decembro e o 3 de xaneiro, nas rúas Cataluña e Real. Ninguén resultou ferido, pero as desfeitas foron cuantiosos. Por mor doutro derrube en 2008, o Concello redactou dúas ordenanzas para a Inspección Técnica de Edificios e un rexistro de solares que sancione aos propietarios irresponsables e axilice as expropiacións. Se algún propietario non cumpre, o seu patrimonio pasará ao Concello.
Menos poboación que en 1960
O trazado rectangular do barrio da Magdalena foi deseñado con escuadra e cartabón polos enxeñeiros navais da Ilustración, no século XVIII, cando Ferrol florecía á sombra dos estaleiros e do Arsenal Militar. Na cuadrícula formada por 16 rúas -seis paralelas e dez perpendiculares- edificáronse centenares de vivendas cara a finais do século XIX e principios do XX.
Só aqueles inmobles rehabilitados ou en proceso, cuxos propietarios se esmeraron en coidar, conservan o seu antigo esplendor modernista.
En plena rúa Real, a arteria comercial do centro, cóntanse cinco edificios recubertos cunha malla de seguridade para previr desprendementos, e hai vinte locais pechados ao longo dunha decena de mazás. Na rúa Magdalena, que dá nome ao barrio, os edificios ruinosos son moitos máis e aproximadamente o 40% dos 181 baixos comerciais pecharon as súas portas, véndense ou se traspasan. No primeiro tramo de cálea María, o panorama é aínda máis desolador. Dos doce baixos, seis están pechados.
Os pisos e os locais non se acondicionaron pola desidia ou a falta de recursos dos seus propietarios, que reclaman máis axudas públicas. Os empresarios buscaron locais e pisos de aluguer noutros barrios menos céntricos e con rendas máis baixas. Moitos cruzaron a fronteira e asentáronse en Narón. Como resultado, o corazón da cidade e o propio municipio foise despoblando. En 2010, Ferrol retrocedeu ata os 73.638 habitantes, ata por baixo dos 74.799 que o INE contabilizou fai medio século, en 1960.
Fonte: elpais.com
- 23.01.2011
Enlaces relacionados:
- Solicitude de iniciación de expediente de expropiación dun edificio na rúa Carlos III
- Ártabra 21: Fontelonga recorre ao TSXG polo abandono de inmobles en Ferrol ( Ese edificio é propiedade de Abelardo Bellón López)
Enviado por:
Asociacion Veciñal de Esteiro
-avvfontelonga@mundo-r.com-
____________
Por favor, o contido do seu comentario debe estar relacionado co asunto do artigo.
Prega-se o maior respecto coas persoas, polo que ataques persoais e insultos serán eliminados.
Por favor, non use os comentarios, só para facer propaganda do seu sitio ou será eliminado.
EmoticonEmoticon