Inauguración da 'Praza 18 de decembro' en Cedeira, en memoria das persoas asesinadas no Castelo de San Felipe, de Ferrol, nesa mesma data do ano 1936

O pasado domingo 22 de Decembro, inaugurouse, en Cedeira, o panel informativo que dá o nome da PRAZA DO 18 DE DECEMBRO a antiga Praza dos Cabalos. O pasado 29 de Novembro en Sesión Plenaria do Concello de Cedeira, foi aprobada por unanimade unha Moción presentada pola Sección Local da Asociación Cultural Memoria Histórica Democrática, propoñendo a nova denominación da Praza en memoria das persoas fusiladas en Ferrol, o 18 de decembro de 1936,  no Castelo de san Felipe.

Moción presentada en presenza de Juan Antonio Fernández Rodríguez, fillo do derradeiro Alcalde da República, Manuel Fernández Freijeiro, lérona a súa neta Teresa Fernández e Vicente Loureiro, membros  da Asociación.

A Moción, en recoñecemento aos 13 veciños de Cedeira e un de Cabanas asasinados, o 18 de Decembro de 1936, no Castelo de San Felipe, presentouse ao amparo da Lei 52/2007 que establece medidas en favor de quenes padeceron persecución e represión durante a Guerra Civil e a Ditadura.

Representan tamén a un total de 39 veciños e veciñas de Cedeira que pagaron coa súa vida, o seu compromiso democrático e a moitos e moitas máis que o fixeron con cárcere, torturas, usurpación dos seus bens, perda do seu modo de vida, e marxinación social, e que foron implacablemente castigados e castigadas con crueldade inusitada asó como a todos os membros das súas familias.

Álbúm Fotográfico do Acto. | Acceder/Baixar.

Texto completo da Moción:

A Sección Local de Cedeira da ASOCIACIÓN DA MEMORIA HISTÓRICA DEMOCRÁTICA en base a Lei de Bases de Réxime Local do Regulamento de Organización, Funcionamento e Réxime Xurídico das entidades locais e demais normativa que poda resultar de aplicación, presenta para a súa aprobación unha MOCIÓN, coa seguinte

EXPOSICIÓN DE MOTIVOS

O próximo 18 de decembro cumpriranse 73 anos dos asasinatos de catorce galegos, trece dos cales eran cedeireses, entre os que se atopaban  tres representantes institucionais da cidadanía no Concello de Cedeira. Cinco meses despois do golpe de estado e tras un consello de guerra farsa e ilexítimo, foron fusilados no Castelo de San Felipe:

➤ Enrique Alonso Teijeiro
Mestre

➤ Adolfo Bouzón Teijeiro
Mariñeiro

➤ Antonio Castillo Domínguez
Veterinario

➤ José Cipriano Durán Fraguela
Labrego
2º Tte. alcalde

➤ Manuel Fernández Freijeiro
Militar retirado
Alcalde

➤ Ginés Fernández Rodríguez
Estudante

➤ Miguel Fernández Santos
Funcionario de Correos

➤ Isaac Forneiro Varandela
Mestre e empregado de banca

➤ Antonio Iglesias Freire
Mariñeiro

➤ José Lago Beceiro
Labrego
Concelleiro

➤ Enrique Martínez Teijeiro
Condutor de autobús

➤ Rufino Redondo Senra
Mestre

➤ Francisco Rodríguez N
Barbeiro e Músico

➤ Antonio Ameneiro Brage
Veciño de Cabanas

Súmanse estes veciños aos que xa, desde os primeiros momentos da entrada en Cedeira das hordas sublevadas foron, en palabras de Isaac Diaz Pardo, “inmolados” sen delito, sen xustiza, impunemente, nunha estratexia de eliminación física e social de cantos, dunha maneira ou doutra, apostaban por una sociedade de iguais, libre, próspera, moderna e culta.

Trinta e nove veciños e veciñas de Cedeira pagaron coa vida o seu compromiso democrático, aparte de moitos e moitas máis que o fixeron con cárcere, usurpación dos seus bens, perda do seu modo de vida e, en definitiva marxinación social. Foron implacablemente castigados e castigadas con crueldade inusitada todos os membros da familia, sendo privados, non só dos seus seres queridos, senón das súas propiedades e medios de vida.

Todas e cada unha destas persoas deben ter o seu especial recoñecemento e dignificación e desexamos que así sexa en futuras iniciativas, pero nesta ocasión, ante a magnitude da traxedia concentrada nun só día, nun só instante e por estar preto o seu moi triste cabodano cremos que esta pode ser a primeira das suxestións que ao respecto da recuperación da memoria histórica de Cedeira lle facemos a toda a Corporación Municipal.

Ancoramos a presente moción na Lei 52/2007, de 26 de decembro, pola que se recoñecen e amplían dereitos e establécense medidas a favor de quenes padeceron persecución ou violencia durante a guerra civil e a ditadura.

Esta lei no seu artigo primeiro expresa que:

“…atende ao manifestado pola Comisión Constitucional do Congreso dos Deputados que o 20 de novembro de 2002 aprobou por unanimidade unha Proposición non de Lei na que o órgano de representación da cidadanía reiteraba que «ninguén pode sentirse lexitimado, como ocorreu no pasado, para utilizar a violencia coa finalidade de impor as súas conviccións políticas e establecer réximes totalitarios contrarios á liberdade e dignidade de todos os cidadáns, o que merece a condena e repulsa da nosa sociedade democrática». A presente Lei asume esta Declaración así como a condena do franquismo contida no Informe da Asemblea Parlamentaria do Consello de Europa asinado en París o 17 de marzo de 2006… “

É hora, así, de que a democracia española e as xeracións vivas que hoxe gozan dela honren e recuperen para sempre a todos os que directamente padeceron as inxustizas e agravios producidos, por uns ou outros motivos políticos ou ideolóxicos ou de crenzas relixiosas, en aqueles dolorosos períodos da nosa historia. Desde logo, a quen perderon a vida. Con eles, ás súas familias.

Faise unha proclamación xeral do carácter inxusto de todas as condenas, sancións e expresións de violencia persoal producidas, por motivos inequivocamente políticos ou ideolóxicos, durante a Guerra Civil…

No artigo 3 da Lei declárase a ilexitimidade dos tribunais, xurados ou órganos de calquera natureza administrativa creados con vulneración das máis elementais garantías do dereito a un proceso xusto, así como a ilexitimidade das sancións e condenas de carácter persoal impostas por motivos políticos, ideolóxicos ou de crenzas relixiosas. Sublíñase, así, de forma inequívoca, a carencia actual de vixencia xurídica daquelas disposicións e resolucións contrarias aos dereitos humanos e contribúese á rehabilitación moral de quen sufriron tan inxustas sancións e condenas.

Artigo 2. Recoñecemento xeral.

1. Como expresión do dereito de todos os cidadáns á reparación moral e á recuperación da súa memoria persoal e familiar, recoñécese e declara o carácter radicalmente inxusto de todas as condenas, sancións e calquera forma de violencia persoal producidas por razóns políticas, ideolóxicas ou de crenza relixiosa, durante a Guerra Civil…

Artículo 3. Declaración de ilexitimidade.

1.Declárase a ilexitimidade dos tribunais, xurados e calquera outro órgano penal ou administrativos que, durante a Guerra Civil, se tiveran constituído para impor, por motivos políticos, ideolóxicos ou de crenza relixiosa, condenas ou sancións de carácter persoal, así como a das súas resolucións.

2. Por ser contrarios a Dereito e vulnerar as máis elementais esixencias do dereito a un xuizo xusto, declárase en todo caso a ilexitimidade do Tribunal de Represión da Masonería e o Comunismo, o Tribunal de Orden Público, así como os Tribunais de Responsabilidades Políticas e Consellos de Guerra constituídos por motivos políticos, ideolóxicos ou de crenza relixiosa de acordo co disposto no artigo 2 da presente Lei.

3. Igualmente, decláranse ilexítimas, por vicios de forma e fondo, as condenas e sancións ditadas por motivos políticos, ideolóxicos ou de crenza por calquera tribunal ou órganos penal ou administrativo durante a Ditadura contra quenes defenderon a legalidade institucional anterior, pretenderon o restablecimento dun réxime democrático en España ou intentaron vivir conforme a opcións amparadas por dereitos e liberdades hoxe recoñecidos pola Constitución.

Artículo 4. Declaración de reparación e recoñecemento persoal.

1. Recoñece o dereito a obter unha Declaración de reparación e recoñecemento persoal a quenes durante a Guerra Civil e a Ditadura padeceron os efectos das resolucións a que se refiren os artigos anteriores.

PROPOSTA DE RESOLUCIÓN

1. Rexeitar TODOS os casos que en Cedeira se deron de represión, en calquera das súas manifestacións, acoso ou menosprecio por motivos da súa calidade como representantes da cidadanía, por motivos ideolóxicos, políticos ou relixiosos, ou aqueloutros que tiveran que ver co dereito á libre maneira de vivir e de expresarse a todas as víctimas do golpe de estado do 1936 e posterior ditadura Franquista.

2. Pola proximidade da data, sen perxuizo de futuras propostas, solicitámoslles teñan a ben adicar un espazo público de importancia urbanística e de elevada concurrencia en memoria e recordo de todos os asasinados o dezaoito de decembro de 1936 no Castelo de San Felipe, non só polo significado especial dos que coma vós foron concelleiros de Cedeira, que tamén, senón por todos os que aquel aciago día, en virtude dunha inxusta sentenza dun Consello de Guerra ilexítimo, pagaron coa vida o seren homes de ben.

3. Propoñémoslles  a coñecida como Praza dos Cabalos para que a nomeen e rotulen como “PRAZA 18 DE DECEMBRO”.

4. Colocar un panel explicativo e reivindicativo das persoas e valores de todos os asasinados co seguinte texto:

Enrique Alonso Teijeiro (Mestre), Adolfo Bouzón Teijeiro (Mariñeiro), Antonio Castillo Domínguez (Veterinario), José Cipriano Durán Fraguela (Labrego e 2º Tte. alcalde), Manuel Fernández Freijeiro (Militar retirado e Alcalde), Ginés Fernández Rodríguez (Estudante),Miguel Fernández Santos (Funcionario de Correos), Isaac Forneiro Varandela (Mestre e empregado de banca), Antonio Iglesias Freire (Mariñeiro), José Lago Beceiro (Labrego e Concelleiro), Enrique Martínez Teijeiro (Condutor de autobús), Rufino Redondo Senra (Mestre) e Francisco Rodríguez N (Barbeiro e Músico), todos veciños do concello de Cedeira:

Os militares rebeldes, que se levantaron en armas contra a España democrática en xullo de 1936, condénanvos a morte e execútanvos no Castelo de San Felipe por “rebelión militar”.

Xunta vós, tamén sería asasinado Antonio Ameneiro Brage, veciño de Cabanas.
A ignominia da sentenza, coa que intentan xustificar o criminal fusilamento de xente de paz, viría acrecentar, se iso fose posible, o horror do delirante fanatismo dos golpistas.

Sobre os vosos nomes, sobre a vosa memoria... sobre as vosas almas, quixeron estender unha negra sombra de sospeita que fixese tremer de incerteza á xente de ben, que arrepíase de pavor ás vosas amizades, que afogase no silencio o longo pranto das vosas familias.

Pensaban, de certo, que nese cruento exterminio extinguían para sempre a luz transformadora da esperanza, a humanista ilusión nun mundo novo e o soño solidario dun país que creu na cultura, no progreso e na liberdade; soño que vós representábades.

Porén, non foi así. Non o conseguiron. A cruenta e dolorosa Verdade, alporizada nos estalidos trepidantes dos disparos da mortífera descarga, ficou para sempre suspendida no baleiro. Latexando nos nosos corazóns, paseniño coma a lene e límpida brisa mareira que acariña o abrente, a Verdade agardou o día no que puidésemos pechar a terrible ferida que nos aflixe para que, desa maneira, se converta ao fin en pasado e que as persoas represaliadas poidades ficar, xa que logo, no memento, na acordanza colectiva, entre o recendo das flores.

“A todas aquelas persoas que polas súas conviccións democráticas foron perseguidas,detidas, encarceradas, torturadas ...asasinadas. Xente que, polas súas arelas de progreso, liberdade e xustiza social, sería aínda inxuriada e deostada; aldraxada e asoballada a súa memoria e, finalmente, silenciada.
Porén, a queixume anguriosa dos seus ficou para sempre suspendida no baleiro e moitas décadas despois segue latexando nos nosos corazóns, que ansían fechar a terrible ferida que os aflixe para, desa maneira, convertela ao fin en pasado e que as almas represaliadas poidan ficar, xa que logo, no memento, na acordanza colectiva, entre o recendo das flores”.

--
ASOCIACIÓN DA MEMORIA HISTÓRICA DEMOCRÁTICA
http://www.memoriahistoricademocratica.org
http://memoriahistoricademocratica.wordpress.com
En facebook: Memoria Historica Democratica
En twitter: Memoria Ferrol  @memoriaferrol

Enviado por:
Memoria Histórica Democrática
-memoriahistoricademocratica@gmail.com-
22 de dezembro de 2019 19:49
___________