Por Iolanda Teixeiro Rei [*]
12.05.2022
PANNOSCO E OS FONDOS NEXT GENERATION
O próximo peche de Pannosco en Ferrol, desta emblemática cooperativa de traballadores do pan no cerne dunha bisbarra historicamente panadeira, devería estar saltando todas as alarmas políticas. Cando máis tratándose do pan, un produto fundamental na alimentación e tratándose dunha empresa cunha forte implantación tanto na distribución a supermercados como a pequenas tendas de barrio. Á perda de emprego local (12 asalariados e 4 cooperativistas) engádese a perda dun réxime de traballo cooperativo, tan necesario nun mundo de competitividade atroz sen conciencia comunitaria.
Chama a atención que os Fondos europeos de Recuperación Next Generation non se empreguen para manter viva unha empresa cooperativa do sector alimentario tan importante no imaxinario colectivo da sociedade ferrolana. Mentres as grandes empresas adicadas a productos de menos resiliencia en propiedade de grandes fortunas, si son receptoras destas subvencións.
Por que non hai reunións cos traballadores asalariados de Pannosco para lles informar do dereito a solicitar os fondos Next Generation como unha vía para lle dar continuidade a esta empresa emblemática que fixa emprego local?.
Onde está o alcalde, o conselleiro de Industria e a oposición institucional que tanto falan de onde investir os fondos de industrialización cando unha empresa como Pannosco presenta un ERE de extinción?. Será un triunfo da mentalidade patriarcal que nos leva a pensar que os postos de traballo netamente masculinos, como os industriais, son máis importantes que os que proceden do mundo cooperativista, das mulleres e dos autónomos como é o caso que nos ocupa?. Porque quizais se falaramos dunha empresa do mundo dixital e non de alimentación, o Sr. Mato -adicto a todo o posmoderno- mollábase por un futuro para Pannosco. Magoa que o pan sexa tan rústico e tan pouco fashion.
O novo reparto destes fondos europeos, tan teimudos nas axudas á dixitalización, tan proclives a axudar aos que se lucran xa sen axuda, esquecéndose das cooperativas e de tantas pymes, lévanos a desacreditar neles como pasou con outros da Política Agraria Comunitaria (PAC) que só beneficiaron aos latifundios e ás grandes fortunas ligadas á agricultura a gran escala (cazaprimas ou agricultores de sofá) e á alimentación da agroindustria, un modelo obsoleto e inviabel no mundo da transición enerxética e a resiliencia.
Os fondos Next Generation foron creados, presuntamente, para promover a cohesión económica, social e territorial, fortalecer a resiliencia e a capacidade de axuste dos Estados membros, mitigar o impacto social e económico da crise da covid-19 e apoiar a dobre transición, ecolóxica e dixital.
Desde as propias institucións políticas falan deles como unha estratexia para a transformación de Galiza. Pero que clase de transformación? Empregar os fondos europeos para facermonos máis dependentes aínda e en sectores fundamentais para a supervivencia da cidadanía? Que plan de recuperación é ese que non subvenciona o mantemento dunha cooperativa alimentaria básica na nosa cidade, como é Pannosco?.
Encamiñámonos cara conflictos de subsistencias como os de 1847 ao disparase o prezo dos cereais, cando as mulleres impedían embarcar o gran dos especuladores para a exportación mentres o povo esfameava? Encamiñámonos a novas revoltas populares polo encarecemento criminoso dos alimentos como aconteceu en 1918 coa revolta das mulleres de Ferrolterra? Será a represión policial a resposta deste PSOE local desclasado que devece polo mundo dixital afondando nun progresismo excluínte contrario á vida?
O pan é un alimento de consumo básico. Hai toda unha cultura do pan arraigada que devería ser obxecto de programas políticos e educativos nas comarcas históricas panadeiras como Ferrolterra.
Como di a física Vandana Shiva, a medida que se incrementan os cultivos comerciais descende a produción de alimentos básicos, o que fai aumentar o seu prezo.
Cando Ucraína, o graneiro de Europa, arde nunha guerra xeopolítica polos últimos recursos enerxéticos e materiais do planeta, co conseguinte encarecemento dos cereais e o combustibel nun mundo pospetróleo en devalo, urxen políticas de relocalización en sectores básicos que nos dean unha seguridade alimentaria para evitar desabastecemento. O que se vén chamando desde o decrecemento, a soberanía alimentar. A solidariedade norde-sur tamén o reclama. Pois os monocultivos cerealísticos son tan nefastos para as economías do sur global como o monocultivo de eucalito que empobrece terras e xentes na nosa contorna. Máis aínda nun mundo de cambio climático, saqueo e graves "hambrunas" que cada vez empurran a máis millóns de persoas ás migracións.
Hoxendía, en España, a produción cerealística non chega ao 60% do noso consumo. Un escenario de dependencia alimentaria moi perigoso. Que mellor que aproveitar os Next Generation para evitar a dependencia das panaderías galegas a respeito do trigo ucraíno, francés e español, vía fariña de Castela, sabendo dos xa grandes custes de transporte que seguirán a medrar, nun mundo forzosamente abocado á descarbonización?. Que mellor que investir eses fondos europeos na recuperación deste sector produtivo, incluso dentro da propia cidade?. Por que non liberar terras e aumentar a superficie de trigo autóctono ecolóxico (sen fitosanitarios nin agrotóxicos) para sortir á panadería galega e ir orientando o proceso cara a produción local das variedades de cereal autóctono?.
Se os fondos Next Generation queren sentar as bases dunha Europa máis sostibel, integradora e resiliente, por que non usar os fondos de transición enerxética para cambiar este modelo produtivo inviabel pola relocalización do proceso de produción-distribución-venda dun alimento básico como o pan apoiando desde as institucións políticas as redes cooperativas de produción, distribución e venda?. Son as políticas institucionais, que nos fixeron cada vez máis dependentes dos insumos foráneos de pensos e cereais, quen teñen que compensar as políticas de resiliencia local.
Que maior urxencia económica que dotar á poboación rural dunha soberanía produtiva e enerxética de cara a unha verdadeira transición ecoxusta?.
Por outra banda, e non menor, fixar emprego local, é preservar a saúde das persoas e dos territorios. Son necesarias as políticas de apoio ao pan artesanal fronte ao industrial co que é tan difícil competir nos mercados especulativos. A potenciación da investigación e recuperación de variedades de trigo autóctono (Callobre, Caaveiro) cos ecotipos Miño, Paderne, Arzúa permitiría ser máis resilientes e abaratar custes de deslocalización así como mellorar a saúde dos consumidores.
A cidadanía ferrolana, como consumidora responsabel, devería reclamar dos governos municipal e autonómico unha política alimentar segura. E as cooperativas de alimentación son un piar indispensavel. O apoio a Pannosco sería un primeiro paso.
Enviado:
Iolanda Teijeiro
-iolandateixeiro@gmail.com-
12 de maio de 2022 12:59
_______
Por favor, o contido do seu comentario debe estar relacionado co asunto do artigo.
Prega-se o maior respecto coas persoas, polo que ataques persoais e insultos serán eliminados.
Por favor, non use os comentarios, só para facer propaganda do seu sitio ou será eliminado.
EmoticonEmoticon