Acto a realizar en Ferrol: a homenaxe ao guerrilleiro antifascista Benigno Fraga Pita, a entrega de restos por parte da ARMH, enterro e xantar de confraternidade
A Asociación para a Recuperación da Memoria Histórica (ARMH) exhumou, entre os días 3 e 4 de xuño de 2020, o corpo de Benigno Fraga Pita enterrado nunha foxa individual na zona civil do cemiterio de Celeiros (Chandrexa de Queixa) Ourense.
O sábado 13 de novembro ás 11:30hs celebrarase o acto de homenaxe a Benigno Fraga Pita no Ateneo Ferrolán (Rúa Madalena, 202-204).
Intervirán no acto:
A ARMH, familiares e veciños de Celeiros.
Coa a participación de poetas e músicos.
Presenta a periodista Clara Bernal.
De seguido, no cemiterio de Catabois ás 13:30hs realizarase procederá se ó enterro.
Para o enterro haberá servizo de autobús.
A continuación haberá un xantar de confraternización
RESERVAS
Agradecemos nos comuniquen a asistencia ao acto para a reserva no Ateneo, no autobús e no restaurante no correo:
armhgalicia@gmail.com
Benigno na II Agrupación do Exercito Guerrilleiro de Galicia
Benigno Fraga Pita, Alexandro ou Alexandro O Vello. Comisario Político desta II Agrupación, membro do Comité Provincial do PCE da Coruña e enviado a Ourense para fundar a II Agrupación. Nacido nas Somozas, A Coruña, en 1892, traballou como mestre armeiro nos arsenais de Ferrol, exerceu como secretario de Organización do PCE en Ferrol, e descuberta o seu pertenza ao Partido Comunista, tivo que fuxir. Ao incorporarse á Guerrilla foi cando o partido enviouno a Ourense, onde asentou a súa base na Edreira, que é unha casa de proporcións considerables no Macizo Central Ourensán, onde se poden contabilizar un total de ata 18 guerrilleiros entre os que se atopa tamén Camilo de Deus.
En torno a febreiro de 1949, o réxime franquista intensificara a súa represión, polo que se planean golpes combinados desde a II Agrupación contra o réxime. Por unha banda, o 8 de marzo ou poida que uns días antes, un grupo formado polos guerrilleiros: Saúl Maio, Anxo Santos e Enrique Rei, saía con destino Valdeorras-O Bierzo para reunirse cos mandos superiores para expoñerlles a súa situación e solicitar recursos económicos para a partida.
Doutra banda, do cuartel xeral da Edreira, saíu o 8 de marzo de 1949 a Guerrilla de Choque de Juan Sorga para a capital ourensá, que planeaban golpear duro sobre os elementos represores. Aquel grupo formábano os seguintes guerrilleiros: Manuel Rodríguez González, Manuel Novoa Barreiros, Antonio Pérez Barreiros, Jose María Saavedra, Camilo de Deus Fernández e Juan Sorga. Este golpe, do que destacan episodios coñecidos por todos como o da Casa das Mercés, finalizou o 18 de marzo de 1949, co guerrilleiro Manuel Novoa Rodríguez morto, tres dos guerrilleiros detidos, dos que José Saavedra e Camilo de Deus resultaron feridos, e dous guerrilleiros que conseguiron darse á fuga, que foron Manuel Rodríguez e Juan Sorga, que conseguiron regresar ao campamento basee.
Paralelamente, o mesmo 18 de marzo de 1949, os seis guerrilleiros que quedaron na base da Edreira, á espera de que estes dous grupos volvesen, tiveron que presenciar quéimaa da base por parte da Garda Civil e poñerse a cuberto nos montes e agardar o regreso dos seus compañeiros. (Hai que destacar aquí a represión da Garda Civil cos arrendatarios reais da Edreira, os Galán, que daban acubillo á agrupación). Estes seis guerrilleiros eran: Benigno Fraga, Lucio Saburido, José María Cerviño, Gumersindo Ansias e Perfecto de Deus e a súa nai, Carmen Fernández. Despois uníronselles Manuel Rodríguez e Juan Sorga, e foise Lucio Saburido que negociou a súa detención. É dicir, a principios de abril de 1949, en total quedaban agrupados 7 dos guerrilleiros da II Agrupación. Coa necesidade apertando, o grupo se viu obrigado a baixar dos montes o mércores 27 de abril de 1949, pola vertente de San Mamede que dá ás terras de Queixa por O Curro de Mede. Chegaron á Cantina do Eliseo en Candedo, que se atopaba na desembocadura do camiño sen necesidade de achegarse á localidade. O grupo é cercado pola Garda Civil ese mesmo día, cando estaban conseguindo alimentos, conseguen escapar fóra diso Benigno Fraga Pita, que morre por mor dun artefacto explosivo. Dato importante a ter en conta na análise antropolóxico-forense de ser atopado o corpo.
En varias fichas policiais figura que Benigno morreu o 28 de abril de 1949 na base da Edreira dun disparo dun garda. Con todo, a Garda Civil ante sospeitas máis que confirmadas de que A Edreira era a base dos guerrilleiros préndelle lume o 18 de marzo de 1949, paralelamente a actuacións que a guerrilla estaba realizando en zonas próximas, polo que Benigno non puido ser asasinado na Edreira un mes despois xa que o lugar non existía e eles, os sete guerrilleiros que quedaban agrupados estaban refuxiados por outras zonas dos montes de Ourense. Esta información tamén é desmentida por Camilo de Deus.
Durante a de documentación do caso foi atopada a causa 146 de 1949 no Arquivo Militar Intermedio de Ferrol, nela existe un acta de inhumación que sitúa o lugar de enterramento de Fraga Pita.
Asociación para a Recuperación da Memoria Histórica
Enviado por:
Inácio GZ
-inaciogz@gmail.com-
1 de novembro de 2021 17:51
_______