Por Pablo Jofre Leal [*]
07.12.2015
A elección número 20 -nesta ocasión unha votación parlamentaria- desde que o falecido Comandante Hugo Chávez Frías chegou ao poder en Venezuela dan conta da profunda raizame democrática do pobo venezolano en materia de dirimir as súas diferenzas a través dos actos electorais, sexan estes presidenciais, parlamentarias ou municipais. A derrota do chavismo non é unha sorpresa no marco, non dunha campaña electoral senón dunha campaña de desestabilización e unha guerra económica brutal, que leva xa dous anos.
Venezuela: Perdeuse unha batalla pero non a guerra
A medianoite venezolana o Consello Nacional Electoral -CNE- entregou as cifras de deputados electos para a Asemblea Nacional outorgando 46 cargos ao oficialista Partido Socialista Unificado de Venezuela e 99 á opositora Mesa de Unidade Nacional -MUD- faltando aínda 22 cargos por definir, 17 deles vía nominal. Cifras que farán variar os curules mencionados e con iso tamén as maiorías necesarias para modificar leis importantes en Venezuela.
Terminada a contenda, a continuación, o mandatario venezolano Nicolás Maduro entregou as súas palabras ao pobo chairo recoñecendo as cifras e encomiando o proceso democrático venezolano. Chamou a respectar os resultado en paz sostendo que "xa non é tempo de tristeza xa que debemos estar preparados para os tempos que nos tocará vivir". O seu recoñecemento do triunfo opositor dignifica a Maduro e aínda máis o seu discurso autocrítico.
Triunfou a constitución e a democracia. Perdeuse unha batalla pero non a guerra, este é un obstáculo circunstancial á cal saberemos e temos que sobrepostos porque este é un proxecto histórico que afunde as súas raíces desde Simón Bolívar, quen nos ensina que desde unha derrota pode xurdir unha nova moral e con iso un novo triunfo, sostivo o presidente Nicolás Maduro recoñecendo os resultados adversos para o oficialismo. Pero, destacando tamén, que malia toda a artillería opositora dentro e fóra de Venezuela o legado de Chávez obtén o 42% de apoio.
Triunfou a guerra económica, consignou o presidente venezolano que esa guerra ilegal e brutal "permitiu virar as correntes históricas por agora. Circunstancialmente, por agora. A Venezuela sometéuselle a unha guerra brutal pero a Revolución segue en pé ... o que triunfou en Venezuela hoxe é unha contrarrevolución que impuxo o seu escenario e que obtivo ás garantías da Constitución Bolivariana unha maioría para a Asemblea Nacional. Ogallá se poñan en sintonía para cesar a súa campaña de desestabilización".
De que serven os cargos obtidos pola oposición? Por agora, para a aprobación de leis simples que non requiren quórum cualificados do tipo maioría simple, fóra diso aquelas en que a Constitución esixe outra maioría. Por exemplo, aquelas leis que requiren 3/5 partes dos deputados -que é de 101- para aprobar a Lei Habilitante ao Presidente da República, para emitir votos de censura contra o Vicepresidente ou os Ministros. Maioría cualificada, nas que as decisións tómanse polos 2/3 dos votos, é dicir requírese 110 Deputados para convocar a unha Asemblea Constituínte ou establecer reformas á Constitución, aprobar Leis Orgánicas, nomear e remover aos Maxistrados do Tribunal Supremo de Xustiza, membros do Poder Cidadán, os Rectores do Consello Nacional Electoral e someter a referendo aprobatorio leis estruturais da nación.
A oposición, a pesar do número de votos obtidos non poderá, en esencia, cambiar o rumbo establecido pola Revolución Bolivariana. O perigo é que esta oposición perda a serenidade ante un triunfo da envergadura obtida pola diversidade que existe nesta MUD, que só se mantén unida ante o obxectivo de derrocar ao chavismo e que para tranquilizar aos seus seguidores e financistas sostivo que comezará a traballar pola súa unidade e evitar as diferenza e divisións. E niso tamén terá voz nas rúas unha poboación que en 17 anos logrou elevar a súa propia dignidade como cidadanía.
Deses 20 comicios, celebrados nos últimos 17 anos, todas elas con participación cidadá superior ao 75% do padrón electoral; en 19 delas triunfaron as forzas bolivarianas, o que xerou ano tras ano a desazón das huestes opositoras, que non se resignan a verse impedidos de volver ao poder polas vías democráticas. Esta congoxa política impulsounos a utilizar estratexias e mecanismos, que son predominantemente antidemocráticas, contrarrevolucionarias e que foron denunciados polo goberno venezolano como parte dunha estratexia denominada de vez Suave. Manobra que nesta ocasión, circunstancialmente serviulles e iso implica ver si a oposición será capaz agora, que conta cunha maioría parlamentaria de cesar a agresión económica, política e comunicacional da oposición. A responsabilidade dun triunfo nun área do poder estatal trae consigo responsabilidades que a práctica antidemocrática da MUD fai temer o seu incumprimento e sacar á boia as súas verdadeiras intencións: seguir desestabilizando ao goberno de Maduro.
Non existiu elección que non sirva á oposición para soster que se trata dun plebiscito contra o mandato de goberno do chavismo. Tratando, desa forma de desvirtuar os obxectivos que se perseguen con determinada xornada electoral. Como tampouco existiu elección venezolana onde os titulares del Diario, como El País e El Mundo de España, Clarín de Arxentina, El Universal de Venezuela, El Nuevo Herald de Miami entre outros, consignasen sen andrómenas "A oposición anuncia a súa vitoria pese á falta de datos oficiais" sen cambiar unha letra nese titular. Decisión editorial encamiñada a sementar a idea que aínda antes de pechar as mesas electorais xa a oposición triunfara. Estratexia que gran parte dos nosos países coñecen, pois xeran unha matriz de opinión e de influencia a partir dese poder mediático.
O Golpe Suave é unha estratexia de "acción non necesariamente violenta" que foi ideada polo politólogo estadounidense Gene Sharp para quen "a natureza da guerra no século XXI cambiou (...) Nós -os estadounidenses- afirma Sharp combatemos con armas psicolóxicas, sociais, económicas e políticas". Esta estratexia enfocouse desde principios do ano 2014 até hoxe, en desestabilizar ao goberno da través de accións orquestradas desde o estranxeiro, enfocadas en aspectos tan diversos como: boicot económico, manipulación dos medios de comunicación, desenvolvendo campañas de defensa da liberdade de prensa e de líderes opositores acusados de impulsar campañas de desestabilización con resultado de morte de cidadáns venezolanos.
Falan de liberdade de prensa aínda que sexa a oposición a que posúa a maioría deles sexan escritos, radiales e televisivos. Acúsase tamén de totalitarismo ao goberno, convócase a mobilizacións que terminan en accións violentas. Manipúlanse aos colectivos sociais, para que emprenda manifestacións e protestas violentas. Outra etapa pasa por executar operacións de guerra psicolóxica e desestabilización do Goberno, creando un clima de "ingobernabilidade" para, finalmente, forzar a renuncia do presidente de quenda, mediante revoltas na rúa para controlar as institucións e si unha elección parlamentaria serve para iso utilizarase baixo a consigna "nada co goberno, todo contra el"
Triste o papel dos exmandatarios
Esa estratexia desestabilizadora foi impulsada polos medios de comunicación opositores xunto aos seus aliados rexionais e internacionais, onde se destacan medios de prensa escrito como El Nuevo Herald de Miami, Diario El País, ABC e El Mundo de España convertidos en voceiros dunha oposición que adoita falar de amantes da patria que son, do nacionalismo que os impulsa pero son capaces de suplicar apoio a potencias alen das súas terras ou enarborar bandeiras de estados Unidos cando saen á rúa, esixindo intervención, non importa o costo dela.. Súmanse a esa oposición, até, cunha conduta de clara inxerencia nos asuntos internos e unha desvergonzada conduta antidemocrática e desestabilizadora do goberno venezolano por parte de ex presidentes como Ricardo Lagos de Chile -un ex socialdemócrata devindo/devido en paladín do neoliberalismo e as privatizaciones- , Andrés Pastrana de Colombia, Alejandro Toledo de Perú, Luís Alberto Lacalle de Uruguay, o Primeiro Ministro español Mariano Rajoy, o ex mandatario Boliviano Jorge Quiroga. Todos eles sementaron dúbidas no proceso electoral, na Consello Nacional Electoral e en xeral en todo o proceso de democracia en Venezuela.
O ex Mandatario Boliviano, Jorge "Tuto" Quiroga, formado en Estados Unidos, un referente do neoliberalismo que campou en Bolivia con toda a súa carga de iniquidade e desigualdade, atreveuse até a criticar abertamente ao Presidente venezolano Nicolás Maduro a quen acusou de "terlle medo ás eleccións" descoñecendo con iso que si un país fixo das eleccións máis que unha obrigación un deber cidadán é Venezuela. Até Quiroga atreveuse a chamar ao Consello Nacional Electoral a pechar a recepción de votos cumprido o prazo legal, descoñecendo as tradicións venezolanas en materia electoral e xerando con iso unha situación de conflito, claramente orquestrada. Tal conduta significou que o CNE por voz da súa presidenta Tibisay Lucena chamase ao terreo e se lle retirase a credencial entregada ao ex presidente boliviano como tamén aos ex mandatarios Andrés Pastrana de Colombia, Mireya Moscoso de Panamá, Luís Alberto Lacalle de Uruguay, Laura Chinchilla e Miguel Anxo Rodríguez de Costa rica.
O Primeiro Vicepresidente do Partido Socialista Unificado Venezolano -PSUV- Diosdado Cabelo até solicitou a expulsión de Quiroga, como tamén de Lacalle e Pastrana. Estes ex mandatarios, convertidos en coro do antichavismo, trataron de incidir no proceso electoral con declaracións como non se escoitaron en país algún. Percorreron a capital venezolana libremente, convidados pola opositora Mesa de Unidade Democrática MUD, converténdose en escudeiros dunha oposición que se caracterizou pola virulencia das súas críticas e da súa actuar en manifestacións nas rúas. Políticos que adoitan repetir como unha cantilena "que viñemos vixiar a transparencia e a limpeza das eleccións en Venezuela e que se respecten os resultados".
Os resultados e as palabras do mandatario venezolano recoñecendo o triunfo opositor foron o mellor tapabocas para este tipo de políticos desvergonzados, que adoitan viaxar polo mundo ofrecendo a súa experiencias como mandatarios neoliberais ou apoiando a presos que chaman a derrocar gobernos lexítimos como Leopoldo López quen malia estar recluído tivo a posibilidade de exercer o seu voto. Tal como o fixeron outros 17.200 reos venezolanos. Ese desexo vergonzoso dos ex mandatarios parece ser un chamado no deserto pois, o proceso electoral na nación latinoamericana non mereceu críticas dos observadores internacionais, en cada unha das eleccións efectuadas.
Cun sistema de voto electrónico considerado un dos máis modernos do mundo e onde é imposíbel cometer fraude e con todo iso, estes ex mandatarios súmanse ao traballo de xerar medo, incerteza, de deslexitimar a un goberno que desde a súa toma de posesión non terá un día en paz. Nunha guerra económica, política, comunicacional, á cal se lle ha ter que facer fronte nunha confrontación e desde unha conduta democrática, sen violentar os dereitos humanos da poboación venezolana e respectando os procesos electorais. Venezuela e o seu goberno enfrontan non só unha guerra do medo, senón tamén dunha estratexia da tensión cotiá e onde se desvirtúa até o carácter do proceso electoral deste 6 de decembro.
Efectivamente, este 6 de decembro non se elixiu un mandatario en Venezuela, non se cambia o rumbo dun país, non é unha elección "decisiva" como o quixo presentar a oposición, os ex mandatarios e os seus aliados internos e externos. É un proceso electoral onde se definiron novos equilibrios de poder no seo da Asemblea Nacional, no marco dunha República Presidencial pero onde non existe o quórum suficiente para cambiar o rumbo bolivariano. Ao non presentalo así se tratou de xerar un proceso de tensión, coma se aquí en Venezuela xogásese o todo polo todo e si se perdía nas parlamentarias, o paso seguinte para o mundo opositor era que Maduro renunciase e nese coro se alienaban o mundo opositor, os seus medios de comunicación en Venezuela e o mundo. Iso implica dar a loita tamén por establecer e mostrar un criterio de proporcións respecto do que en Venezuela disputouse: a elección de 167 deputados para a Asemblea Nacional e que nesa disputa triunfou o movemento opositor, o que lexitima aínda máis o carácter democrático de Venezuela, que declara a normalidade política desde a súa cabeza executiva e que dignifica a un proceso revolucionario que triunfou en 19 de 20 eleccións.
Venezuela no centro noticiario internacional
Equilibrada a situación non podemos deixar de sorprendernos pola enorme convocatoria que terá a elección parlamentaria venezolana cun 75% de participación cidadá. Até máis resonancia que as eleccións rexionais en Francia que significaron o triunfo da ultradereita, levando á fronte Nacional de Marine Le Pen a converterse no partido maioritario da nación gala cun 30% de apoio nunha xornada que o levou ao maior apoio obtido por un partido ultradereitista en Francia. Como tamén se verificou o fundimento electoral do Partido Socialista do presidente Francois Hollande e que seguramente traerá efectos dramáticos para millóns de persoas no mundo, en momentos que ese continente vive unha profunda crise económica e de refuxiados. 12 mil xornalistas acreditados, observadores internacionais e invitados como acompañantes do proceso electoral tanto polo goberno como da oposición.
Por que este proceso electoral en Venezuela xerou este interese? Principalmente porque o que ocorre nesta nación sudamericana ten efectos decisivos no plano rexional latinoamericano, como o foi desde o primeiro triunfo do ex comandante Hugo Chávez en decembro do ano 1998. E ten unha importancia tamén desde o punto de vista do estudo político, porque tanto os analistas de dereita como da esquerda Latinoamérica estaría vivindo un proceso de retorno á canle dereitista que tivo este continente durante décadas e que terá o seu primeiro round en Arxentina coa elección como mandatario do conservador Mauricio Macri a pesar que en Venezuela o acto electoral é para elixir a 167 deputados.
Está en xogo tamén a relación de Latinoamérica co mundo e o papel de liderado que o chavismo terá en materia de integración rexional e internacional: a Alianza Bolivariana para os Pobos -ALBA- en oposición ás creacións económicas lideradas por Estados Unidos, a súa participación activa no Mercosur. O papel relevante na Unión de Nacións Sudamericanas -UNASUR- Petrocaribe, os vínculos con Rusia, Irán e China que significaron tender lazos e pontes con países que estaban vedados en América Latina.
Nese plano, Venezuela tomou a substitución da Revolución Cubana, trala chegada de Chávez ao poder, foi a voz cantante de América Latina no mundo. Iso tira polo chan esta teses interesadas en mostrar o suposto esgotamento dos modelos progresistas, unha tese até compartida por intelectuais de esquerda, case en espera dunha debacle de gobernos como o venezolano, o boliviano que lle de forza a ese pensamento xurdido nos Think Tank de Washington ou aqueles financiados por fondos estadounidenses e europeos. Un panorama apocalíptico ao cal serven os agoireiros do pesimismo, incapaces de analizar en forma sistémica os procesos políticos, sociais e económicos.
No longo prazo, o obxectivo dos gobernos estadounidenses visualízase na idea de desbaratar as alianzas e presenza en Latinoamérica de países considerados inimigos comerciais e políticos de Washington, como son Rusia, China e até Irán, que atoparon en Venezuela e os seus aliados un campo fértil de relacións en ámbitos tan variados como o cultural, económico, político, de alianzas no seo dos foros internacionais entre outros. Non é casual entón o periplo de latos funcionarios rusos por Latinoamérica ou os investimentos chineses, para a construción dunha nova Canle interoceánico por Nicaragua ou os acordos enerxéticos de Irán con Venezuela. Nese plano, Venezuela xoga un papel transcendental. Non é só que o chavismo combata contra a estratexia do Golpe Suave, segundo a definición dada polo politólogo Gene Sharp e impulsada polo mundo opositor dereitista apoiado por Estados Unidos e amplificado pola dereita latinoamericana, senón que é parte dun xogo maior, onde se está configurando o que o analista Carlos Santamaría denomina o xeopoder
No plano interno, non hai dúbida que en Venezuela existe desabastecimento, negar aquilo é ocultar o sol cun dedo pero tratar de explicalo a partir dunha suposta incapacidade do goberno é quitarlle responsabilidade á guerra económica que levou a cabo desde inicios do ano 2014 a oposición venezolana a través dos seus aliados empresariais, sumando niso o baxísimo prezo do petróleo. Impulsando incluso o contrabando en zonas fronterizas, o que xerou tamén dificultades diplomáticas. Existe unha alta inflación que está sendo combatida polo goberno a través de medidas que tenden, fundamentalmente, a protexer á poboación máis vulnerábel. Fálase tamén da inseguridade presentando a Venezuela como un escenario propio dunha película do antigo western, coma se calquera que chegue a este país está en perigo de perder a vida, sen analizar que a guerra económica, a guerra monetaria e a introdución do paramilitarismo son elementos presentes neste tema da inseguridade.
A inflación e o desabastecimiento son reais, están aí e xeran dificultades, críticas, problemas cotiáns que o Estado, a través do seu programas sociais intentou equilibrar. Unha economía subterránea que vai minando as confianzas e xera accións máis centradas no individualismo que unha práctica colectiva de solución, que implica dar unha loita non só económica, senón tamén ideolóxica e cultural. Unido a iso un dólar que no mercado paralelo alcanza cifras exorbitantes con relación ao valor oficial e todo o que leva aparellado ese panorama. A isto hai que sumar os factores externos como son os bloqueos ás fontes de financiamento como é o aumento do denominado risco-país, que a través da calificadora de risco Moody's ha ir alertando sobre a posibilidade de "creba da economía venezolana" en informacións claramente en liña coa oposición interna e externa ...
Ofensiva diplomática destinada a deslexitimar e atemorizar a aqueles países que invisten en Venezuela. Ataque aos prezos do petróleo a través do fracking estadounidense pero tamén a comercialización de hidrocarburos obtidos en Libia e Irak, trala invasión a eses países. Hai unha economía subxacente, á marxe da oficial, que serviu para o abuso, a especulación e a usura, pero tamén para a desestabilización e o uso político dunha oposición que non lle dá tregua ao goberno, que non quere unha saída política "quere sangue" e esta elección parlamentaria foi un instrumento máis nesa estratexia. A oposición non cesará a súa campaña de desestabilización, a pesar do triunfo nestas parlamentarias pois o seu obxectivo maior é a presidencia e iso implica realizar todo aquilo que vaia encamiñado a minar o goberno bolivariano. Nese plano a guerra económica continuará, defendida esta vez desde as trincheras dunha Asemblea Nacional onde a variedade de representantes da oposición tratarán de atraer auga aos seus muiños políticos.
Venezuela necesita, nesta etapa en que deveu en inimigo principal de Estados Unidos en Latinoamérica -logo do achegamento entre Washington e a Habana- unha práctica colectiva de solución, que minimice o individualismo dunha sociedade, que durante décadas tivo como referente cultural a Estados Unidos e fronte ao cal a Revolución Bolivariana intentou revertir. Prol o dano económico avalado pola oposición foi unha das causas máis importantes para entender o revés electoral. Iso non se pode descoñecer pero ao mesmo tempo alerta sobre a paciencia do goberno fronte a tantos feitos de subversión e condutas claramente sediciosas. Maduro falou da lección de ética política que a revolución deulle ao mundo "déronnos unha bofetada para actuar afronte aos tempos que nos tocan para o futuro pero ese actuar sedicioso da oposición non nos desvía do noso actuar, da nosa moral porque a nosa é unha moral de millóns"
Como tarefa para estudosos políticos e sociólogos, hai que responder o como explicar que neste suposto escenario "aterrador" desenvolveuse unha elección exemplar en materia de asistencia de electores estimados en 19,5 millóns de electores, cun 75% de participación, como explicar o escenario aterrador e unha elección, antecedida por unha campaña electoral efectuada en serenidade, con respecto ... Claramente a campaña mediática internacional fornece efecto nas nosas poboacións ignorantes e que adoitan visualizar fundamentalmente a eses medios apocalípticos, sen analizar en profundidade, quedándose na imaxe e sen atender ao proceso de acoso que viviu desde o triunfo de Hugo Chávez o ano 1998.
Non se pode descoñecer o enorme poder ideolóxico, político que teñen os medios de comunicación pois afecta a sensibilidade, a psicoloxía da poboación, vai minando aos poucos a cohesión social e fronte a iso hai que estar alerta e dar unha diaria batalla. Ese é un labor diario, enorme, esgotadora pero fundamental senón se quere perder a guerra en beneficio dos nosos pobos en oposición ao beneficio duns poucos que perseguen aqueles que se negan aos movementos revolucionarios. Como tamén é fundamental o recurso da rectificación dos erros, da eliminación das malas prácticas que os procesos revolucionarios teñen no manexo do poder.
É claro que a Venezuela do ano 2015 non é a Venezuela do ano 1998 e desde a análise respectuosa dun observador e a derrota do oficialismo na elección parlamentaria do 6 de decembro débese superar os propios procesos revolucionarios. Efectivamente, existe certo desgastar en gobernos de longo alento, inmersos en cambios estruturais pero ese desgastar non significa que os nosos pobos queiran volver ao pasado do neoliberalismo, queren que o modelo teña outras perspectivas, sobre todo no económico. A xente non se cansou da proposta política do Chavismo e os seus éxitos electorais así o grafican. A realidade en moitas ocasións pasa as expectativas e as formas de traballar, se debe estar nun cambio permanente que paradoxalmente é o único inmutable. Todo iso, non o esquezamos, nun marco de agresión permanente en todos os planos, xerando tamén temor na poboación, sobre todo coa guerra económica.
Esa análise atenta dos procesos revolucionarios como o venezolano, mostra a necesidade de volver ás orixes que deron partida ao chavismo, a aquilo que deu sentido á mobilización de millóns de venezolanos, aquilo que desde as bases se pide, no sentido de retomar a conexión social. Para profundar os procesos de cambio hai que atender as voces sociais. Xa non existen as mesmas metas do ano 1998 e iso é lóxico, o que implica traballar por outras ideas mobilizadoras, que ilusionen que alenten o día a día, que seduzan aínda máis aos partidarios e sumen a quen se debe sumar.
Aqueles que creemos no poder social, na moral política por encima dos valores que impulsa o neoliberalismo debemos superarnos a nós mesmos, pois o peor inimigo adoitan ser nosas propias fallas, o noso déficit de canles de comunicación coa sociedade. Non nos imos a superar repetindo eslogáns senón que regresando a certa parte das nosas orixes, establecer alianza con outros sectores, xa que logo sumar máis xente, ampliar as bases sociais e a organicidade política. Ese é o gran ensino que deixou o proceso electoral parlamentario en Venezuela, máis aló da cantidade de parlamentarios electos ou o que se vén previo ás presidenciais do ano 2019. Hai moito tempo aínda para rectificar e iso é urxente. O Presidente venezolano ao término do recoñecemento dos resultados electorais sostivo que é tempo de renacemento desde as dificultades, recordando neles as propias palabras do falecido líder revolucionario "Que ninguén se entristeza, non hai espazo para a tristeza. Somos a alegría, somos a fe, somos a esperanza ..."
Fonte: Hispantv.
Nota.-
Este contido foi publicado originalmente por teleSUR baixo a seguinte dirección:
http://www.telesurtv.net/bloggers/Venezuela-Se-perdio-unha-batalla-pero-non-a-guerra-20151207-0002.html. Si pensa facer uso do mesmo, por favor, cite a fonte e coloque un enlace cara á nota orixinal de onde vostede tomou este contido. www.teleSURtv.net
__________________
Coñece os resultados electorais:
Web do Consello Nacional Electoral (CNE) da República Bolivariana de Venezuela:
http://www.cne.gob.ve/web/index.php
________________________________