Palabras do Presidente da República na súa audición radial do 24 de decembro de 2013 por Radio Uruguay
Fontes: radio uruguay - http://www.presidencia.gub.uy/sala-de-medios/audios/audicion-mujica-24-12-13.
É un gusto tomar esta conversación brevemente, por esta radio da Nación, que naturalmente nestas futuras horas, como todo o que dalgunha forma representa á Nación estará de garda. É unha data moi particular. Co diario do luns poderiamos facer algúns comentarios, pero hoxe o que conta é que para o mundo cristián e para as tradicións culturais "non necesariamente cristiás" que fixeron por todas partes este país laico, é un tempo de alegría e de festexo, pero é tamén un tempo de tristeza. As familias reúnense e reúnense con alegría, pero está a tristeza e a melancolía daqueles que xa non están e que, inevitablemente, compoñen unha parte do recordo.
É, pois, unha data que o noso pobo vive con intensidade por todas partes, de acordo ás súas posibilidades, data de loitos e de foguetes, pero hai moitos, moitos seres humanos nos recunchos da sociedade que están sós; sós porque si, porque a ruleta da vida así o quixo, ou están doentes ou están presos, perderon a súa liberdade, outros moitos estarán desexando abrazar ás súas familias porque estarán de garda; os que loitan pola saúde, pola seguridade, por todas partes na composición da Nación.
Algúns seguramente poderán gastar fortunas, dilapidarán en horas valores incribles, outros, no outro extremo da sociedade, haberá quen estarán conformes si logran comer algo; e todos, uns e outros, todos son o país, son "nós".
Aínda que ás veces as diferenzas de clases, os antagonismos relixiosos, filosóficos ou políticos poidan crear contradicións no noso acontecer; no fondo, todos compoñen o espazo de construción e de vida da Nación.
Pero quero determe un minuto nun abrazo simbólico aos máis novos, aos que necesariamente están espertando, aos milagres da existencia. Están mirando o futuro con alegría, con incerteza, recordar que ningún ben e ningunha gloria humana ten o valor do que se ten: o milagre de estar vivos, o milagre da vida. Nada, absolutamente nada é máis importante que a vida humana, para cada un dos que espertan en cada mañá; pero a vida humana é, primeiro de nada, ter tempo para vivila, ter unha marxe de tempo para vivila, vivir algo que naturalmente se ten e por iso tan frecuentemente, por telo, non se lle dá valor.
Hai que recordar algo moi sabido, a vida non se compra, non podes acumular diñeiro para comprar vida nunha tenda, nun supermercado, non están abertos os estantes dos fabulosos comercios para vender tempo de vida no planeta. Estásenos indo, pois, inexorablemente, por iso é un milagre, son tantas, tantísimas as chances en contra, e ao final, algunha desas chances terminará coa nosa existencia. Por iso á xente nova hai que machucarlle isto: Mozas e mozos onde estean, non deixen perder o milagroso tempo de estar vivos, non hai riqueza fácil, non hai meles que caen do ceo. Hai que, sinselamente, honrar o milagre de haber nado, e nacer significa honrar, non vivir a costa dos outros; non vivir roubando o esforzo aos demais. Diriamos, aquel consello asiático, "tanto ou arrocito".
Pero ao mesmo tempo que vives do teu esforzo, víveo con alegría, con humilde alegría cos teus, porque hai pouco máis que "un puñado de afectos", "un puñado de amigos" e un pouco de tempo para facer aquelas cousas que che motivan, o demais é puro ruído. Iso é o único que che queda, cóidao, non o malgastes.
Téñome que acordar da xente que está no cárcere e, sobre todo, dos raparigos que inutilmente han entorpecido e están perdendo anos de vida que deberían de estar gastando na alegría de vivir, na alegría do amor, na alegría de andar de face ao sol. Tempo para reaccionar hai sempre, sempre algo se pode facer, recordar que non hai nin gloria nin triunfo fácil e que o imposible costa, en todo caso, un pouco máis, pero o home e a muller que ten valor son aqueles que unha vez que caen teñen a forza e a coraxe de loitar para levantarse e aprender o necesario do costo que pagaron.
Así é, pois, o Nadal vén chea de alegría, de tristezas, de pesares, de cousas non logradas, de rutas maltreitas, dalgúns logros, de moitas esperanzas, de moitas ambicións e un pouco de foguetes e de vida, simbolizando o efémero das nosas existencias.
¡Saúde para todos!, en primeiro término, dentro deses todos, aos que están de garda; en segundo término, aos que teñen moi pouco ou non teñen nada, e en terceiro término, aos que teñen a coraxe de volver empezar cada vez que a vida "lle dá un tropezón". Sorte a todos e feliz Nadal.
______________
