A que nos espera [*]
[A que nos espera se a loita non o impide]
Recortes de salarios, dereitos e servizos públicos, máis desigualdade, paro e precariedade laboral e social
O programa que o PP quererá aplicar, oculto durante a campaña e ao ditado da Europa do capital, suporá novos e brutais recortes de salarios, dereitos e servizos públicos para a clase traballadora, aumento de impostos indirectos, paro e precariedade, incremento da desigualdade, ...
As cruces da economía española
O Executivo de Rajoy enfróntase a un paro crecente, unha economía estancada e o aumento das desigualdades
O pensamento oriental transmitiunos a idea de que as crises son unha oportunidade de feito, en xaponés, crise significa perigo e oportunidade. E, nas últimas décadas, no mundo occidental as crises sempre se converteron nunha oportunidade, pero para que a doutrina neoliberal se estenda por todos os lugares. É "a doutrina do shock" de Naomi Klein, que explica como se impón reformas impopulares ante a conmoción e o aturdimiento que provocan situacións desastrosas.
É moi probable que nos próximos meses tamén en España haxa un shock de recortes drásticos, de voltas de porca ás reformas laborais e de imposición de novos sacrificios aos cidadáns. Os problemas son graves e de como se solucionen dependerá o noso benestar en polo menos a próxima década.
Catro cruces cravadas esperan ao novo presidente do Goberno: "Contas públicas", "sistema financeiro", "desemprego" e "desequilibrio de rendas e crecemento económico". Son catro cruces nun monte que non é o do esquecemento, senón o da economía. Neste monte, ante as cruces, óese un coro de finxidas plañideras que choran e gritan "¡déficit, déficit!", mirando a unha soa delas, mentres seguen facendo caixa. Son "os mercados", fantasmagóricos entes que levan anos marcando a axenda dos gobernos mundiais e en especial a dos países da eurozona nos últimos meses.
O novo Goberno aplicará unha política de shock, con recortes e reformas
E, con todo, o principal reto do Goberno español entrante debería ser non facer caso da ladaíña e non intentar desenclavar unha soa cruz, xa que por salvar a un condenado pode acabar enterrando para sempre aos demais.
Fai un mes, a axencia Standard&Poor's, unha das plañideras, esgrimiu catro argumentos para rebaixar a súa estimación de calidade para os bonos públicos de España: "O desemprego máis alto da eurozona, as condicións máis duras para captar financiamento, un nivel de débeda alto e a desaceleración global de Europa". S&P pasó de considerarnos “doble A”, o sea, “no está mal”, a “doble A menos”, que máis ou menos quere dicir “Ollo con eles”.
Reducir o gasto público afectará ao crecimento e ao empreo
Era o mesmo que poucos días antes había meu dito meu feito Fitch e tamén o mesmo que poucos días despois repetiu Moody's, as outras dúas grandes axencias de cualificación. Non é descartable que, dependendo de cales sexan as primeiras decisións do novo Goberno, este coro decida que os seus propios intereses e os dos seus clientes non foron priorizados o suficiente, ao momento de volver rebaixar a "nin che achegues" a súa opinión sobre a débeda española. Se ese é o caso, veremos de verdade o amorne do novo Goberno para atender aos cidadáns antes que ás plañideras, por moita que sexa a influencia do choro.
O foco está posto en cumprir o déficit por encima de todo. Con todo, o radical recorte do gasto público que se aveciña afectará ao crecemento económico, única vía para crear emprego, que é o problema máis grave da sociedade española. Alí onde se aplicou, o shock non funcionou para os cidadáns, só para o capital. Aquí non ten por que ser diferente. [1]
O custo da crise recaeu nos traballadores
A participación dos salarios na renda nacional baixa e sobe a do excedente empresarial
Se algo quedou claro nesta crise é que non todos sufriron igual e que o custo da recesión recaeu máis nos traballadores que nos beneficios empresariais. As desigualdades acrecentáronse e se o novo Goberno non quere que o descontento social desemboque nunha conflitividade imparable é un dos problemas que terá que resolver.
Na actualidade, o 46,5% da renda bruta corresponde a excedentes de explotación, fronte ao 48% que representan os salarios, segundo os datos de Contabilidade Nacional do INE do terceiro trimestre de 2011. Iso supón que, respecto ao mesmo trimestre do ano pasado, a parte do pastel da renda nacional que ten o excedente empresarial subiu case dous puntos, xa que fai un ano apenas alcanzaba o 44,7%, mentres que os salarios reduciron a súa participación case un punto, posto que estaban no 48,9%.
Se nos imos a 2009, a diverxencia é aínda máis evidente: os salarios perderon case tres puntos porcentuais, xa que representaban máis da metade da renda nacional bruta (50,7%), mentres que o excedente de explotación (os beneficios empresariais) gañou dous puntos e medio da torta, xa que era de só o 44%.
Nos últimos anos, o ritmo de crecemento dos beneficios empresariais foi máis acusado que a remuneración dos traballadores, o que se traduciu nun aumento do seu peso no PIB.
Alberto Montero, profesor de Economía Aplicada e presidente da Fundación CEPS, reclama un "repartición máis equitativa das ganancias de produtividade e recuperar o poder adquisitivo dos salarios".
Con todo, a tese que se vai a impor é que hai que baixar os salarios para ser máis competitivos. O Premio Nobel de Economía Paul Krugman dixo en 2009 que España, ao non poder xa devaluar a súa moeda, tería que facer unha deflación de polo menos o 15% en salarios e prezos.
O Partido Popular augurou protestas sociais cando o seu Goberno empece a aplicar as medidas coas que pretende superar a crise económica. Pero a forma de saír da crise é tan importante como o feito mesmo. [2]
Recortes de entre 20.000 e 30.000 millóns
Se non se soben impostos, haberá drásticas rebaixas no gasto público para cumprir o déficit
Cumprir o déficit converteuse no mantra do Goberno -tanto saínte como entrante-. Diso depende a confianza dos mercados, a axuda da Unión Europea e que a prima de risco non se instale definitivamente nos niveis de rescate.
Este ano é moi probable que se exceda o obxectivo de déficit público (6% do PIB) e iso só dificultará aínda máis que o ano que vén se reduza ao 4,4% do PIB. O recorte do déficit, que terá que incluírse nos Orzamentos do Estado e das comunidades autónomas, irá desde un mínimo de 16.000 euros (se se cumprise o obxectivo deste ano) ata os 30.000 millóns (supondo que este ano o déficit acabe no 7,5%) ou ata máis aínda.
Os expertos consultados dan por feito que será imposible baixar impostos e que é moito máis probable que o novo Goberno suba o IVE para empezar. "Baixar os impostos é ilusorio", di Ignacio Zubiri, catedrático de Facenda Pública da Universidade do País Vasco. "Máis da metade do obxectivo de redución de déficit pódese lograr con impostos adicionais e eliminando deducións no IRPF e tipos reducidos de IVE", sinala Zubiri.
Se o Goberno non se atreve a subir impostos, a única vía será reducir o gasto para cumprir o que esixen os mercados e a Unión Europea. Só hai unha partida que se anunciou intocable: as pensións. Todas as demais poden sufrir amputacións. O tráxico da situación é que non tería por que ser así. En realidade, explica Alberto Montero, profesor de Economía Aplicada da Universidade de Málaga, "o déficit non é un problema, porque nunha situación de recesión é o razoable. O que habería que facer é dilatar no tempo o reequilibrio nas contas públicas".
A UE, dirixida por Merkel, non quere saber nada de ampliar o período para reequilibrar as contas públicas. Mentres, segue sen resolver o problema da débeda soberana, non impulsa os eurobonos nin a intervención do Banco Central Europeo para dar liquidez ao sistema, aumentar a masa monetaria e comprar débeda pública co fin de frear a especulación e manter controlada a prima de risco. Un pouco máis de inflación non sería un prezo demasiado alto a pagar por iso. [3]
Os activos inmobiliarios tóxicos da banca
Mantense a burbulla financeira mentres non hai crédito para a economía real
"Hai que picar a burbulla financeira", sinala José Manuel Lasierra, profesor da Universidade de Zaragoza e director da cátedra Jaime Beira sobre Ciencias Sociais. "Hai máis papel que economía real. foi unha tolemia a subida dos pisos, das bolsas... Se crecese aos poucos, coa inflación corrixiuse. Pero agora hai que facelo cunha picada", asegura Lasierra, que insiste en que, doutra forma, todo o diñeiro que sigan dando o BCE e os estados á banca só servirá para manter a burbulla.
Os activos inmobiliarios que foron incorporando bancos e caixas aos seus balances pola morosidade dos seus clientes non reflicten o valor de mercado, porque facelo sería recoñecer unhas perdas que moitos non poden asumir. Os bancos e caixas españolas acumulan 176.000 millóns de euros en activos problemáticos no sector inmobiliario, segundo datos do Banco de España. Entre os chamados activos tóxicos están os créditos de dubidoso cobro e os inmobles que se quedaron ao non cobrar as débedas. É evidente que ao sector financeiro quédalle moita reestruturación por diante. Continuarán as fusións, que para varias entidades será o único xeito de non crebar. E no horizonte aparece a posibilidade de que o Goberno cre un banco malo que asumiría os activos tóxicos inmobiliarios dos bancos (fundamentalmente chan), con cargo aos contribuíntes. Pero iso custaríalle moito diñeiro ao Estado, e de onde o vai a sacar agora coa prima de risco polas nubes?
Os bancos non se prestan entre eles porque non saben cal é a situación real do outro. E como se elevaron as esixencias de solvencia, calquera diñeiro fresco que entra nos bancos, estes quédanllo para incrementar o seu capital de máxima solvencia. Por iso, e por medo a máis morosidade, non hai crédito para empresas nin particulares.
O ano que vén vai ser aínda máis complicado que este porque os vencimentos da banca española alcanzan os 120.000 millóns de euros, o triplo que en 2011. Iso significa que as tensións sobre a prima de risco e os tipos de interese van ser moito máis intensas, sinala Eduardo Gutiérrez, economista do Gabinete Interfederal de Comisións Obreiras. [4]
Cinco millóns, a cifra máis tráxica da recesión
O novo Executivo prepara unha profundización da reforma laboral en contratos e negociación colectiva
Cinco millóns de desempregados, un millón e medio de familias con todos os seus membros en paro e máis dun millón de parados de longa duración (superior a dous anos) aos que se lles esgotou o período para cobrar a prestación por desemprego, son as cifras máis tráxicas da crise. E as perspectivas non son moito mellores. O recorte do gasto público que empezaron a facer as comunidades autónomas xa tivo certo impacto nas cifras de desemprego e empeorará se o novo Goberno acentúa a redución do gasto público en lugar de estimular a economía a través da demanda pública.
Ademais, o novo Goberno fará outra reforma do mercado de traballo. A reforma laboral, se se impón un contrato único con indemnización crecente, vai ser un dos debates máis importantes e enconados da nova lexislatura. Ignacio Zubiri, catedrático da Universidade do País Vasco, non considera que sexa unha solución ao paro a reforma do contrato laboral: "Se cambias o tipo de contrato cambias o tipo de xente que se vai á rúa, pero non o número". Pola contra, para crear emprego ve máis urxente que o sector público cre a súa propia liña de crédito se non funciona o privado e facilitar a creación de empresas, permitindo, por exemplo, que o IVE non se pague ata que non se cobre.
Con todo, para Angel de la Fuente, investigador do CSIC, "encamiñar a recuperación pasa por reformas estruturais, incluíndo a do mercado de traballo. O PSOE fixo un conato de reforma que non serviu de gran cousa". Unha das causas da elevada taxa de paro en España é que o axuste fíxose fundamentalmente con despedimentos e non con repartición do traballo. Tres de cada dez traballadores tiñan contrato temporal ao comezar a crise; nada máis fácil que deixar extinguir o contrato temporal para axustar gastos. "É necesario reducir a dualidade entre temporais e indefinidos -explica de la Fuente- e iso conséguese reducindo a asimetría, que uns teñan menos protección e outros máis".
A segunda volta de porca que se prepara afectará á negociación colectiva. Os sindicatos non rexeitan modificar a estrutura de negociación e que poidan primar algúns acordos a nivel de empresa sempre que os traballadores das pymes teñan representación na negociación. Agora non a teñen nas empresas con menos de seis traballadores. [5]
Iniciativa Debate Público
[1]
http://www.publico.es/espana/408028/las-cruces-de-la-economia-espanola-elecciones-generales-2011
[2]
http://www.publico.es/espana/408087/el-coste-de-la-crisis-ha-recaido-en-los-trabajadores-elecciones-generales-2011
[3]
http://www.publico.es/espana/408083/recortes-de-entre-20-000-y-30-000-millones-elecciones-generales-2011
[4]
http://www.publico.es/espana/408085/los-activos-inmobiliarios-toxicos-de-la-banca-elecciones-generales-2011
[5]
http://www.publico.es/espana/408086/cinco-millones-la-cifra-mas-tragica-de-la-recesion-elecciones-generales-2011
[*] Tirado de:
http://www.kaosenlared.net/noticia/nos-espera-si-lucha-no-impide-recortes-derechos-servicios-publicos-mas
Enviado por:
"Iniciativa Debate Público"
-donotreply@wordpress.com-
21 de novembro de 2011 11:06
_____________________
