Unha entrevista co profesor, activista e analista político Carlos Taibo, partidario do Decrecimento: "A crise abre os ollos á xente"

13.05.10
A. GILGADO | BADAJOZ

Carlos Taibo Profesor da Universidade Autónoma de Madrid

Fala sobre o decrecimiento e advirte de que benestar non é sinónimo de desenvolvemento

"Teño claro que non podemos seguir vivindo como ata agora. Isto tamén o din os científicos"

Carlos Taibo é firme partidario do decrecimiento. Unha tese que critica duramente a lóxica do crecemento económico, desligándolo do progreso e do benestar. Cre que a ecuación consumo igual a benestar lévanos a un modo de vida insoportable a medio e longo prazo. As súas formulacións toman especial relevancia no contexto actual de crise.

-O decrecimiento é máis que unha formulación social?

-En primeiro lugar é unha proposta económica. Nun planeta con recursos limitados é absurdo que pretendamos seguir crecendo ilimitadamente. Á marxe disto, debemos preguntarnos se o crecemento económico é esa fonte de benestar e de felicidade que nos venden por todas partes, ou máis ben unha proliferación de problemas a medio e longo prazo a través das agresións ambientais, o esgotamento dos recursos ou do asentamento dun modo de vida que nos fai pensar que seremos máis felices canto máis consumamos.

-É un postulado filosófico que vai ao contraxeito?

-É un postulado filosófico con moitas concrecións materiais, no terreo político e no económico. Partimos da base de que no momento actual as regras do xogo dítanas as grandes empresas, interesadas en mover o carro da produción e do consumo. A nós véndennos a idea de que necesitamos consumir máis para ser máis felices. Os propios gobernantes están moi subordinados aos intereses destas empresas. Sen ir máis lonxe, os plans do Goberno de promover a economía sostible susténtanse en axudas públicas á compra de coches privados.

-Os cidadáns entenden estes intereses subterráneos da retórica política?

-Quizá a crise fai que unha parte da poboación empece a abrir os ollos e expóñanse que quizá seriamos máis felices sen estes niveis de hiperconsumo. Eu asumo que a maioría dos habitantes atópanse lonxe desta formulación. fomos educados nunha percepción do mundo na que a produtividade e a competitividade son o primeiro. Romper o chip mental non é unha tarefa sinxela. Pero a crise abre oportunidades. Agora o tránsito de vehículos redúcese considerablemente a finais de mes nos accesos ás grandes cidades. Moita xente non chega a fin de mes e non pode pagar o combustible. Teñen que ir en transporte público. Grazas a isto, descobren que un transporte público razoablemente eficaz é máis barato, menos contaminante e máis cómodo. Isto debe servir como metáfora, dígoo con toda as cautelas do mundo.

-Máis aló de chegar a estas formulacións, tampouco se intúe unha actitude moi crítica. Cunha taxa de paro que supera xa o 20%, moitos sorpréndense da pouca contestación social.

-Os nosos gobernantes son moi hábiles e xeraron a idea de que estamos nunha conxuntura, de que xa sairemos desta situación e isto aplaca a contestación. De calquera modo hai que prestar atención ao que sucede en Grecia estes días.

-Como se articula unha mensaxe oposta nunha sociedade tan teledirigida por medios, partidos políticos e empresas?

-O círculo vicioso rompe sempre que se articulen movementos na base da sociedade. A xente descobre na súa vida cotiá que quizá non necesita tanto para vivir e que o benestar non chega coa competitividade laboral. Non hai que ter un alto nivel cultural para exporse o sistema actual. Unha das claves pasa, precisamente, por recuperar as prácticas cotiás. Os habitantes do campo, por exemplo, sempre mantiveron unha relación máis equilibrada co medio ambiente. Que é precisamente unha cuestión que reclamamos.

-Por que, se coñecemos o dano que facemos, non actuamos?

-É a metáfora do Titanic. Todo os que van no barco saben que se van a afundir, pero seguen coa champaña, a música e as festas. Tendemos a pensar 'a min non me vai tocar' cada vez que alguén describe un escenario moi desolador a medio e longo prazo.

-Que fai falta para dar un paso máis?

-Hai que articular forma de organización social baixo regras diferentes. Refírome a empezar, por exemplo, a dar máis peso á vida social fronte á lóxica do consumo, fomentar o lecer creativo e non un un vinculado ao diñeiro, reivindicar unha repartición do traballo, reducir estruturas administrativas, recuperar o local fronte ao global e, en definitiva, comportarnos dunha forma máis sinxela e máis sobria.

-As organizacións políticas articulan algúns destes postulados de forma teórica, pero nunca os fan efectivos

-Sempre hai retórica. Un exemplo: o coche eléctrico. Está ben que os vehículos consuman menos, pero a primeira pregunta que deberiamos facernos é se realmente necesitámolos. O mesmo digo das enerxías renovables. Non ten ningún sentido o florecimiento destes modelos para manter o estilo de vida depredador e dilapidador que levamos. Eu entendo que nalgúns casos digan que as nosas propostas son utópicas, pero teño claro que non podemos seguir vivindo como ata agora. E isto non é un postulado teórico. Só basta con sondar as opinións dos científicos.

Enviado por:

Manuel Casal Lodeiro (VEspera de Nada)

-vesperadenada@redegalega.org-

14 de maio de 2010 14:01

Capitalismo = Titanic

Curioso que Taibo tamén vexa esa imaxe como un símil moi axustado á situación actual:
http://www.hoy.es/v/20100513/badajoz/crisis-abre-ojos-gente-20100513.html
Ao final que vai pasar coa idea aquela da campaña-eixo?
--
Asociación Véspera de Nada por unha Galiza sen Petróleo
http://www.VesperaDeNada.org
"A mundialización económica converteu o transporte a longa distancia nunha "enfermidade" civilizatoria"
(J. Sempere & E. Tello)
______________________________