Artigo publicado por Vicenç Navarro no diario Público, 13 de Outubro de 2011
Este artigo analiza as causas e as consecuencias do xurdimento dos movimentos prodemocracia en moitas partes do mundo. Estes movimentos iniciáronse nos países árabes pero se expandiron a outras partes do mundo incluíndo Europa e Estados Unidos. Tal movimento en Europa, que se iniciou co movimento 15-M no Estado, está forzando unha reflexión moi profunda sobre o significado de democracia. En Estados Unidos forzou unha reformulación das estratexias dos partidos políticos. Un elemento en común que todos eles teñen é unha demanda de que se elimine a influencia dos poderes financeiros e económicos no proceso político.
Por Vicenç Navarro [*]
13.10.2011
Estase establecendo un movemento a nivel mundial, que se manifestará este sábado 15 de Outubro en moitos países, que ameaza ás estruturas do poder financeiro, económico e político dos estados, non só árabes, senón tamén de Europa e agora de EEUU. A súa demanda é a democracia, é dicir, esixir que existan sociedades democráticas nas que sexa a cidadanía a que goberne o seu quefacer colectivo. Onde primeiro apareceron estes movementos foi en países árabes. Eran movementos antiditatoriais que apareceron como consecuencia da aplicación por parte dos seus gobernos de medidas neoliberais (promovidas polos gobernos estadounidenses e europeos) que determinaran unha enorme concentración de poder económico e financeiro que había coaptado ao poder político. Resultado diso era unha percepción xeneralizada entre as clases populares de que os seus estados eran insensibles ás súas necesidades, ata as máis básicas e elementais como a mera subsistencia.
En principio, tales movementos prodemocráticos contaron con notable simpatía nos centros mediáticos dos países autodefinidos como democráticos. Pronto se deron conta, con todo, de que non era unha demanda limitada ao mundo árabe. Era unha demanda que estaba tamén aparecendo no seu mundo, e que sinalaba a contradición clara entre a narrativa oficial, supostamente democrática, dos seus establishments políticos, por unha banda, e a experiencia real na que as maiores decisións que se estaban tomando por parte das súas institucións chamadas representativas (e que afectaban e continúan afectando negativamente o benestar da maioría das poboacións) facíanse sen a participación ou mandato da cidadanía. Tales movementos prodemocracia denunciaron a obvia falsidade do discurso oficial supostamente "democrático". O caso máis recente son as medidas de austeridade, altamente impopulares, que se están impondo á poboación destes países por parte de gobernos, sen que a cidadanía teña a oportunidade de decidir sobre tales medidas.
Non é casualidade que as primeiras mobilizacións prodemocracia nos países supostamente democráticos xurdisen en España, o país da UE-15 onde o sistema democrático é máis limitado (resultado dunha Transición dunha ditadura a unha democracia que, consecuencia do domino das forzas conservadoras no aparello do Estado en tal proceso, deu pé a unha democracia moi limitada e insuficiente) e onde as consecuencias das políticas de austeridade foron máis dramáticas. En España, o 42% da mocidade está sen traballo. Tal movemento, coñecido como o movemento dos indignados, ou 15-M, inspirou moitos outros. Todos eles teñen en común o obxectivo de eliminar a enorme influencia que o poder financeiro e económico ten nas súas sociedades, incluíndo as súas institucións representativas.
O último caso é o movemento "Nós somos o 99% da poboación" de EEUU, que denuncia que as institucións políticas estadounidenses, así como a vida financeira e económica do país, están controladas só por un 1% da poboación. Como sinalou recentemente Joseph Stiglitz, "o que vemos en EEUU é o goberno do 1% da poboación, para o 1% da poboación e polo 1% da poboación". O poder deste 1% (o poder financeiro, económico e político en EEUU) é enorme. Este 1% ten o 40% de toda a riqueza do país. Este 1% adquiriu un enorme poder político durante a época neoliberal. Amentas que nos anos sesenta pagaban o 51% das súas rendas en impostos, agora pagan só un 17%. Como consecuencia, tales ingresos, que representaban o 33% dos ingresos ao Estado naquela época, agora representan só un 7%. Grandes corporacións como Exxon Mobil, que en 2009 conseguiron 45.200 millóns de euros en beneficios, non pagaron nin un centavo ao Estado.
Mentres tanto, o 22% dos nenos en EEUU vive en situación de pobreza, o número de persoas que desexaría traballar e non atopa traballo representa, segundo o seu Ministerio Federal de Traballo, o 17% da poboación adulta, e 48 millóns de cidadáns non teñen cobertura sanitaria. As políticas seguidas polo Congreso de EEUU, cuxas figuras claves están financiadas en gran parte por este 1% da poboación, está seguindo políticas fiscais que acentúan aínda máis a enorme concentración de poder económico e político. Por iso é polo que o 82% da poboación non considere que o Congreso de EEUU representa os seus intereses.
Estas son as consecuencias políticas do neoliberalismo. Pero é parte da condición humana a capacidade de rebelión. E isto é estao ocorrendo en gran número de países. Tales movementos están sendo tratados con gran hostilidade por parte dos establishments mediáticos próximos ao capital financeiro. Así, o correspondente en EEUU dun dos rotativos de maior difusión de España (que se autodefine de centro liberal) definiu ao movemento dos indignados estadounidenses como un movemento que reflicte "as vellas aspiracións hippies de solidariedade" (asumindo que a solidariedade fose un obxectivo só dos hippies), ignorando, por certo, ao movemento obreiro, cuxos sindicatos son definidos por aquel correspondente "como as institucións máis corruptas de EEUU".
Tal movemento estendeuse a gran número de cidades en EEUU (Philadelphia, Boston, Baltimore, Wáshington, Chicago, Os Angeles, Detroit, e moitas outras) e inclúe a todos os grupos etarios, a moitos grupos e clases sociais, e foron apoiados polos sindicatos estadounidenses, cuxo nivel de corrupción é moito menor que o existente nas institucións empresariais, políticas e mediáticas daquel país. En realidade, estes movementos de indignados son continuadores daqueloutros que lles precederon na súa loita por un mundo mellor.
Fonte: http://www.vnavarro.org/
_________________
Por favor, o contido do seu comentario debe estar relacionado co asunto do artigo.
Prega-se o maior respecto coas persoas, polo que ataques persoais e insultos serán eliminados.
Por favor, non use os comentarios, só para facer propaganda do seu sitio ou será eliminado.
EmoticonEmoticon