Un sistema político doente pero aínda blindado, ... Por Anxo Lugilde

Por Anxo Lugilde [*]
27.09.2012

O domingo 2 de setembro a axencia EFE difundiu unhas declaracións de Rosa Díez nas que case tiraba a toalla ante as eleccións galegas. A política que se negou a rectificar tras aludir ao sentido pexorativo da palabra galego adiantábase nese teletipo ao seu anunciado fracaso, que atribuía ao ”debaraxuste” reinante en Galicia. Paradoxicamente ese mesmo día na redacción de La Razón preparábase a información sobre unha enquisa na que se situaba ao partido de Díez ás portas dun Parlamento galego no que se poderían sentar até sete forzas, fronte ás tres que o fan desde 1993. O sondo tiña certa pinta de ser dos “de servilleta”, como se lles chama nos partidos aos que se confeccionan coma se fosen unha quiniela reenchida en función das filias, fobias e intereses estratéxicos do apostante.

Con todo, a explosiva conxuntura recente podería en teoría provocar unha explosión do sistema de partidos até moito máis intensa. Galicia sofre unha combinación de múltiples crises como a económica, a demográfica, a territorial e a da súa identidade. A este desolador panorama súmase desde fai un ano o afloramento dunha presunta corrupción transversal, que afecta aos tres partidos con representación parlamentaria. Os casos Campeón e Pokémon, instruídos en senllos xulgados de Lugo, presentan a singular especificidade de incluír entre os imputados a militantes de PP, PSOE e BNG, con recorrentes sospeitas de financiamento ilegal vinculada a contratos públicos. Si Campeón irrompeu na precampaña das autonómicas, Pokémon faio na carreira das autonómicas, con golpes tan espectaculares como a detención do dimisionario alcalde socialista de Ourense, o encarceramento dun destacado dirixente do PSOE lucense ou as detencións do xa ex alcalde de Boqueixón, do PP, e dun concelleiro do BNG de Ourense que tamén dimite.

Por máis cuestionable que resulten as espectaculares actuacións destas dúas aspirantes a xuízas estrela, Ronsel San José e Pilar de Lara, as súas investigacións revelaron unha podremia da política galega insoportable en calquera circunstancia, e especialmente nas actuais. Non existe unha corrupción xeneralizada, porque non todos os políticos galegos son corruptos nin moito menos, pero si hai mostras dunha corrupción xeral, que non entende de dereitas nin de esquerdas, nin de españolismo nin de nacionalismo.

Enfrontadas cos corpos policiais de Lugo, as xuízas usan o Servizo de Vixilancia Aduanera como policía xudicial. É outra peculiaridade que xa provocou que algúns tertulianos madrileños da televisión pública española non se privaron de relacionar de forma pouca velada o caso Pokémon co narcotráfico, unha mostra máis da súa preguiza para analizar o que sucede “en provincias”. Polo camiño das mafias, poderían perfectamente haber comparando a Galicia de hoxe coa Italia de Mani Pulite.

Pero na Italia que acabou entronizando por primeira vez a Berlusconi tamén había unha crise política no seu sistema de partidos, de pluralismo polarizado como o caracterizou Giovanni Sartori. A desaparición da Unión Soviética provocou a extinción do antigo Partido Comunista Italiano o que contribuíu, xunto á corrupción, a socavar o mecanismo que garantía o dominio da Democracia Cristiá. En cambio, o sistema político galego aínda parece a día de hoxe o suficientemente  blindado para resistir os fortes tremores, con independencia de que algunha nova forza irrompa no Parlamento.

A súa primeira blindaxe reside na potencia que conserva, pese a todo, o eixe principal da política galega, o Partido Popular, a maquinaria partidaria máis eficaz, construída por Fraga como unha combinación entre o clientelismo rural e as redes conservadoras urbanas. A impotencia da Xunta de Feijóo ante a crise e, sobre todo, o desgastar de Rajoy castigan ao PP galego, pero até no caso de que non lograse unha nova maioría absoluta, está descartado o seu afundimento. De feito, a día de hoxe o máis probable segue sendo que a consiga, aínda que na inestable situación española nada garante que a teña asegurada. Aínda que os outros dous partidos clásicos, PSdeG e BNG, carecen da forza do PP, a penetración dos sindicatos sobre os que se asintan as súas organizacións, UGT e CIG, asegúralles unha mínima base sólida.

A segunda blindaxe procede dunha lei electoral galega moito máis restrictiva para o pluralismo político que as de Euskadi e Catalunya, onde se require superar o 3% dos votos para obter representación nunha provincia. En Galicia segue vigente o 5% imposto por Fraga, que ten non só efectos mecánicos, por exemplo ao deixar fóra na provincia da Coruña a un partido que reciba o 4,5% das papeletas, senón tamén psicolóxicos, pois freou durante moito tempo os intentos de saltar ese listón e induce aos votantes a decantarse en maior medida polas forzas con máis opcións de conseguir deputados.

Pese a esa barreira, nas novenas eleccións do Parlamento de Galicia hai varias formacións decididas a intentar saltala e aproveitar a podremia xeneralizada. A terceira blindaxe do sistema de partidos galego reside na identidade e características deses aspirantes. Trátase da forzada alianza entre EU e un Xosé Manuel Beiras de 76 anos que xa estaba retirado; a plataforma dun ex banqueiro condenado por estafa e apropiación indebida, Mario Conde; o partido da señora que non quixo rectificar o seu insulto aos galegos, talvez porque o discurso de UPyD nunca caló en Galicia, e a improvisada candidatura dos máis moderados dos escindidos do BNG, a quen as cabazas de Beiras obrigoulles a presentarse pola súa conta, como Compromiso por Galicia. Dos catro é sen dúbida a coalición de EU e Beiras a que ten máis posibilidades, debido á evolución ao alza de Esquerda Unida en España e ao tirón do ex líder do BNG, o último gran tenor da política galega.

Así que de momento, pese á presunta corrupción transversal de Pokémon e Campeón, non se albisca unha explosión do sistema de partidos galegos, senón máis ben unha ampliación do número de forzas, mentres a gran cuestión segue sendo si o PP consolidará o seu predominio, cunha nova maioría absoluta, ou si poderá formarse unha coalición alternativa, que tería necesariamente que ser a tres ou catro bandas.

Fonte: http://blogs.lavanguardia.com/carta-de-galicia/

[*] Anxo Lugilde, Doutor en Historia Contemporánea. Xornalista e politólogo. Corresponsal de La Vanguardia en Galicia e Portugal. Cronista político do Progreso de Lugo e Diario de Pontevedra. Colaborador de Visãou, TVG e Radio Galega. Autor dos libros "A participación política dos emigrantes galegos" (2011); "O voto emigrante: viaxe pola zona escura da democracia española" (2007); "O fin do fraguismo" (Con Xosé Carreira, 2005); "Arxentina, o drama da quinta provincia galega" (2003); "Fraga logo de Fraga" (2001). Twitter: @anxoluxilde. [anxolugilde@gmail.com]

Enviado por:
Alexandre Carrodeguas
-republicadetraballadoras@gmail.com-
27 de setembro de 2012 22:04
_______________________