Podemos, Cidadáns e o pastoreo dos medios, ... Por Pascual Serrano

Por Pascual Serrano [*]
30.03.2015

A estas alturas xa case ninguén dubida de que a lúa de mel de Podemos cos medios chegou ao seu fin. Unha das preguntas máis recorrentes que se facían os cidadáns de esquerda era que explicación darlle ao feito de que medios con accionistas claramente de dereitas como La Sexta (Planeta) ou Intereconomía desen tanto protagonismo a Pablo Iglesias e a Podemos. Preguntado un alto directivo televisivo respondía: "é o home do momento e calquera programa que o teña dispara as súas audiencias" [1]. A iso engadíase que a primeira reacción desde o poder político era ignoralo ("Primeiro ignóranche, despois rinse de ti, logo atácanche", dicía Gandhi). Ignorarche desde o poder político inimigo si o mediático dáche protagonismo é o mellor que che pode suceder. Pero os atractivos televisivos son moi perecedoiros, xa todos e todas o sabemos. Si a imaxe vai resultando aburrida, e encima, algún poder político comeza a presionar ás televisións, a estrela pode empezar a apagarse. O seu tirón baixa, algunhas entrevistas defraudan (non se pode triunfar sempre) e a demanda televisiva cae. A iso engádese que o poder político comeza a atacar en clave pública e mediática (caso Monedero e caso Errejón). É entón cando os de Podemos entenden que tamén é bo limitar a súa presenza mediática, que de exitosa pode pasar a cansina e contraproducente.

O preocupante é que o patrimonio (sustento cidadán) adquirido por Podemos, no seu intento de que sexa o máis amplo posible, é demasiado heteroxéneo, demasiado ambiguo, sen un ideario definido. En realidade é o reflexo da propia sociedade, de aí o éxito fulgurante. Por todo iso é un apoio facilmente dirixíbel, pastoreábel, atreveríame a cualificar. Pastoreábel por quen mellor pastorean a unha cidadanía de ideoloxía indefinida (nin de dereitas nin de esquerdas) nunha sociedade da comunicación: os medios e especialmente a televisión. Bastaba buscar outra figura nova, que dese ben en pantalla, resolta e cun discurso minimamente rupturista para que seduza a unha poboación indignada cos políticos tradicionais. Ou sexa: Albert Rivera e Cidadáns. En realidade os medios estarían facendo o que mellor saben facer e que levan facendo toda a vida: substituír un cantante de moda que se apaga por outro novo, ou un presentador, ou un humorista, ou unha modelo... Si ademais se trata de cambiar un líder político posibelmente díscolo por outro máis centrado, que se axusta mellor ao ideario neoliberal dos propietarios das teles, os mercados e os bancos, a operación ponse en marcha coa precisión e eficacia dun reloxo suízo.

Seica non comprobamos sorpresivamente como os diarios tradicionais e as televisións envorcáronse co partido de Albert Rivera nas últimas semanas? O pastoreo resultou perfecto. Un sector da poboación que apoiaba a Podemos coa mesma profundidade ideolóxica coa que segue unha serie de televisión de moda ou unha marca de pantalóns, é pastoreado cara a Cidadáns polos mesmos medios que o convenceron con Podemos. E o que nos queda por ver.

A idea dos dirixentes de Podemos quizais non fose mala nin deshonesta: manterse nunha calculada ambigüidade ideolóxica, situándose só en cuestións básicas que puidesen unir a grandes sectores da poboación para lograr aglutinar en torno a eles unha masiva cantidade de votos. O problema é que a fórmula é tan sinxela e obviar que outros a poden copiar. E que cando vendes fume, o éxito non o garante o produto (o partido político co seu programa), senón o axente comercial (o medio que o anuncie). O máis preocupante é si apostando a esa carta perdemos unha oportunidade, e ao final todos terminamos perdendo a partida.

[*] Pascual Serrano (Valencia, 1964), xornalista e escritor, ensaísta, analista de medios e os seus grupos empresariais. Escribiu numerosos libros moi críticos cos medios de comunicación como grandes grupos empresariais. Foi cofundador do xornal dixital Rebelion.org, xornal senlleiro da media alternativa, coñecido e consultado millóns de veces en todo o mundo. Colabora con varios medios españois e latinoamericanos abordando medios de comunicación e política internacional. O seu último libro é A prensa morreu: viva a prensa! (La prensa ha muerto: Viva la Prensa!  - Editorial Península. Barcelona).

http://www.pascualserrano.net

Contas do xornalista en facebook e twitter.

Buscando a Pascual Serrano no buscador libre DuckDuckGo.

[1] No xornal dixital prprensa | 23 de marzo de 2015.
_____________