Bhopal, 30 anos dun crime corporativo impune
Cando se cumpren tres décadas da catástrofe da fábrica de pesticidas en India, miles de persoas conviven aínda coas consecuencias. Amnistía Internacional reclama que a empresa estadounidense compareza ante a xustiza do país asiático, que a acusa de homicidio culposo.
Na madrugada do 2 ao 3 de decembro de 1984, un escape de gas na fábrica de pesticidas de Union Carbide Corporation na rexión de Bhopal, en India, provocou un dos máis graves desastres humanitarios e medio ambientais da historia. 24 toneladas de isocianato de metilo (MIC), un composto altamente tóxico e mortal, arrasaron toda físgoa de vida e recursos que quedaba en varios quilómetros á redonda. Calcúlase que entre 22.000 e 25.000 persoas morreron a consecuencia da fuga química e que máis de 57.000 víronse expostas a niveis nocivos deste composto, que causou malformaciones e secuelas que nalgúns casos pasaron de xeración en xeración.
30 anos despois, a empresa estadounidense propietaria daquela fábrica, Union Carbide, eludiu responder ante a xustiza india mentres miles de persoas seguen bebendo a auga contaminada ou padecendo "enfermidades xinecolóxicas" e "infertilidade", segundo denuncian os grupos de afectados e activistas.
"A miña filla non podía quedarse embarazada logo de catro anos de matrimonio. Os médicos dixéronlle claramente que si bebiches desa auga tóxica xa non poderás dar a luz", di Shahzadi Bi, unha muller de 60 anos supervivente da catástrofe. O seu testemuño foi recolleito, xunto ao doutros afectados, pola organización Amnistía Internacional nun informe con motivo destas tres décadas de impunidade.
"Á xente acabóuselle a paciencia. Seguen recordando. Seguen chorando e lamentándose polos familiares que morreron aquel día. Senten que, polo menos agora, o noso goberno e a compañía deberían escoitarnos e tomar medidas, porque trinta anos é demasiado tempo", engade Safreen Khan, de 20 anos e fillo de superviventes.
Impunidade
A situación das vítimas de Bhopal é o resultado dun labirinto de 30 anos de resolucións xudiciais, operacións comerciais, fugas da xustiza e conivencia política que até agora só beneficiou á compañía norteamericana, hoxe en mans da segunda empresa química máis grande do mundo, Dow Chemical, que comprou Union Carbide no ano 2001 e que nega calquera responsabilidade. Ademais, négase a pagar os custos da limpeza na zona.
Nun acordo extraxudicial en 1989, o Goberno indio aceptou recibir de Union Carbide Corporation unha compensación por valor de 470 millóns de dólares, tan só un 14% do que pedían as autoridades do país asiático nun principio. En todo caso, esa suma só deu para repartir uns 1.000 dólares para cada persoa afectada.
"Á xente acabóuselle a paciencia. Seguen recordando. Seguen chorando"Posteriormente, nunha sentenza de 2010, sete empregados da compañía foron condenados a dous anos de cárcere que evitaron grazas ao pago da fianza. Warren Anderson, director de Union Carbide naqueles anos, viaxou a India uns días logo da catástrofe e foi arrestado, pero ao ser posto en liberdade até que se celebrase o xuízo fuxiu de India onde nunca máis regresou para enfrontar os cargos por homicidio. Aínda que estaba considerado prófugo da xustiza naquel país, morreu o pasado setembro con 92 anos nunha tranquila residencia de anciáns en Florida.
"Estados Unidos xamais toleraría que unha empresa de propiedade estranxeira eludise a rendición de contas polos estragos causados no seu territorio; con todo, non parece preocuparse tanto cando as tornas están cambiadas", di Salil Shetty, secretario xeral de Amnistía Internacional, de visita en Bhopal.
"EEUU xamais toleraría a unha empresa estranxeira eludir a rendición de contas"Agora, o Goberno indio aceptou revisar as condicións do acordo de 1989 para solicitar maiores indemnizacións e voltar a avaliar o número e a gravidade dos afectados, pero parece difícil que a empresa química responda. Nas dúas vistas xudiciais celebradas en Bhopal nos últimos seis meses, Dow Chemical non se presentou.
No entanto, a presión da opinión pública sobre ela e sobre a inacción do Goberno de EEEUU neste aspecto, é forte. Segundo unha enquisa realizada por YouGov para Amnistía Internacional, un 82% dos cidadáns e cidadás indias enquisadas e un 62% d@s estadounidenses, mostrábanse a favor de que Union Carbide comparecese ante os tribunais indios para enfrontarse aos cargos por homicidio culposo que se lle atribúen. Ademais, un 70% das persoas enquisadas en India e o 45% das enquisadas en EEUU, creen que o Goberno estadounidense debe contribuír a que Dow Chemical renda contas.
Publicado por L. VILLA en Público. | Madrid 03/12/2014 00:01
Máis info en:
http://www.bhopal.net/
Enviado por:
comitecidadan
-comitecidadan@gmail.com-
3 de dezembro de 2014 12:31
http://www.comitecidadan.org/
________________
