Para quen queira entender: Bhopal, 30 anos dun crime corporativo impune

Bhopal, 30 anos dun crime corporativo impune

Cando se cumpren tres décadas da catástrofe da fábrica de pesticidas en India, miles de persoas conviven aínda coas consecuencias. Amnistía Internacional reclama que a empresa estadounidense compareza ante a xustiza do país asiático, que a acusa de homicidio culposo.

Na madrugada do 2 ao 3 de decembro de 1984, un escape de gas na fábrica de pesticidas de Union Carbide Corporation na rexión de Bhopal, en India, provocou un dos máis graves desastres humanitarios e medio ambientais da historia. 24 toneladas de isocianato de metilo (MIC), un composto altamente tóxico e mortal, arrasaron toda físgoa de vida e recursos que quedaba en varios quilómetros á redonda. Calcúlase que entre 22.000 e 25.000 persoas morreron a consecuencia da fuga química e que máis de 57.000 víronse expostas a niveis nocivos deste composto, que causou malformaciones e secuelas que nalgúns casos pasaron de xeración en xeración.

30 anos despois, a empresa estadounidense propietaria daquela fábrica, Union Carbide, eludiu responder ante a xustiza india mentres miles de persoas seguen bebendo a auga contaminada ou padecendo "enfermidades xinecolóxicas" e "infertilidade", segundo denuncian os grupos de afectados e activistas.

"A miña filla non podía quedarse embarazada logo de catro anos de matrimonio. Os médicos dixéronlle claramente que si bebiches desa auga tóxica xa non poderás dar a luz", di Shahzadi Bi, unha muller de 60 anos supervivente da catástrofe. O seu testemuño foi recolleito, xunto ao doutros afectados, pola organización Amnistía Internacional nun informe con motivo destas tres décadas de impunidade.

"Á xente acabóuselle a paciencia. Seguen recordando. Seguen chorando e lamentándose polos familiares que morreron aquel día. Senten que, polo menos agora, o noso goberno e a compañía deberían escoitarnos e tomar medidas, porque trinta anos é demasiado tempo", engade Safreen Khan, de 20 anos e fillo de superviventes.

Impunidade

A situación das vítimas de Bhopal é o resultado dun labirinto de 30 anos de resolucións xudiciais, operacións comerciais, fugas da xustiza e conivencia política que até agora só beneficiou á compañía norteamericana, hoxe en mans da segunda empresa química máis grande do mundo, Dow Chemical, que comprou Union Carbide no ano 2001 e que nega calquera responsabilidade. Ademais, négase a pagar os custos da limpeza na zona.

Nun acordo extraxudicial en 1989, o Goberno indio aceptou recibir de Union Carbide Corporation unha compensación por valor de 470 millóns de dólares, tan só un 14% do que pedían as autoridades do país asiático nun principio. En todo caso, esa suma só deu para repartir uns 1.000 dólares para cada persoa afectada.

"Á xente acabóuselle a paciencia. Seguen recordando. Seguen chorando"

Posteriormente, nunha sentenza de 2010, sete empregados da compañía foron condenados a dous anos de cárcere que evitaron grazas ao pago da fianza. Warren Anderson, director de Union Carbide naqueles anos, viaxou a India uns días logo da catástrofe e foi arrestado, pero ao ser posto en liberdade até que se celebrase o xuízo fuxiu de India onde nunca máis regresou para enfrontar os cargos por homicidio. Aínda que estaba considerado prófugo da xustiza naquel país, morreu o pasado setembro con 92 anos nunha tranquila residencia de anciáns en Florida.

"Estados Unidos xamais toleraría que unha empresa de propiedade estranxeira eludise a rendición de contas polos estragos causados no seu territorio; con todo, non parece preocuparse tanto cando as tornas están cambiadas", di Salil Shetty, secretario xeral de Amnistía Internacional, de visita en Bhopal.

"EEUU xamais toleraría a unha empresa estranxeira eludir a rendición de contas"

Agora, o Goberno indio aceptou revisar as condicións do acordo de 1989 para solicitar maiores indemnizacións e voltar a avaliar o número e a gravidade dos afectados, pero parece difícil que a empresa química responda. Nas dúas vistas xudiciais celebradas en Bhopal nos últimos seis meses, Dow Chemical non se presentou.

No entanto, a presión da opinión pública sobre ela e sobre a inacción do Goberno de EEEUU neste aspecto, é forte. Segundo unha enquisa realizada por YouGov para Amnistía Internacional, un 82% dos cidadáns e cidadás indias enquisadas e un 62% d@s estadounidenses, mostrábanse a favor de que Union Carbide comparecese ante os tribunais indios para enfrontarse aos cargos por homicidio culposo que se lle atribúen. Ademais, un 70% das persoas enquisadas en India e o 45% das enquisadas en EEUU, creen que o Goberno estadounidense debe contribuír a que Dow Chemical renda contas.

Publicado por L. VILLA en Público. | Madrid 03/12/2014 00:01

Máis info en:
http://www.bhopal.net/

Enviado por:
comitecidadan
-comitecidadan@gmail.com-
3 de dezembro de 2014 12:31
http://www.comitecidadan.org/
________________