Por Jacques Baud [*]
21.03.2022
AS RAZÓNS E DETALLES DA GUERRA DE UCRAÍNA
Jacques Baud, antigo coronel do Estado Maior suízo, exmembro da intelixencia estratéxica e especialista nos países de Europa do Leste, antigo experto da ONU e da OTAN, ofrécenos o máis detido, case exhaustivo análise da guerra de Ucraína e das razóns que a motivaron.
CAMIÑO DA GUERRA (PRIMEIRA PARTE)
Durante anos, desde Malí ate Afganistán, traballei pola paz e arrisquei a miña vida por ela. Así que non se trata de xustificar a guerra, senón de entender que nos levou a ela. Observo que os "expertos" que se aquendan nos platós de televisión analizan a situación baseándose en informacións dubidosas, que a maioría das veces son hipóteses que se converteron en feitos, de modo que non podemos comprender o que está pasando. Así é como se crean os pánicos.
O problema non é tanto quen ten a razón neste conflito, senón como toman as decisións os nosos dirixentes.
Intentemos buscar as raíces do conflito. Comeza con aqueles que durante os últimos oito anos estiveron falando de "separatistas" ou "independentistas" en Donbass. Isto non é certo. Os referendos levados a cabo polas dúas repúblicas autoproclamadas de Donetsk e Lugansk en mayo de 2014, non foron referendos de "independencia" (независимость), como afirmaron algúns xornalistas sen escrúpulos, senón referendos de "autodeterminación" ou "autonomía" (самостоятельность). O término "prorruso" suxire que Rusia formou parte do conflito, o cal non é certo, habendo sido máis honesto usar o término "rusófilo". Ademais, estes referendos leváronse a cabo en contra do consello de Vladimir Putin.
De feito, estas repúblicas non pretendían separarse de Ucraína, senón ter un status autónomo que lles garantise o uso do idioma ruso como lingua oficial. O primeiro acto lexislativo do novo goberno resultante do derrocamento do presidente Yanukóvich foi a abolición, o 23 de febreiro de 2014, da lei Kivalov-Kolesnichenko de 2012, que facía do ruso unha lingua oficial. É coma se uns golpistas decidisen que o francés e o italiano deixasen de ser linguas oficiais en Suiza.
Esta decisión provocou unha tormenta entre a poboación de fala rusa. O resultado foi unha feroz represión contra as rexións de fala rusa (Odesa, Dnepropetrovsk, Járkov, Lugansk e Donetsk) que comezou en febreiro de 2014 e que conduciu a unha militarización da situación e a algunhas masacres (en Odesa e Mariupol, as máis importantes). A finais do verán de 2014, só quedaban as autoproclamadas repúblicas de Donetsk e Lugansk.
Nesta etapa, os estados maiores ucraínos eran demasiado ríxidos e aferrábanse a un enfoque doutrinario da arte das operacións, sendo incapaces de impoñerse ao inimigo. Un exame do curso dos combates de 2014-2016 en Donbass mostra que o Estado Maior ucraíno aplicou sistemática e mecanicamente os mesmos patróns operativos. Con todo, a guerra librada polos autonomistas foi moi similar á que observamos no Sahel: operacións moi móbiles realizadas con medios lixeiros. Cun enfoque máis flexíbel e menos doutrinario, os rebeldes puideron aproveitar a inercia das forzas ucraínas para "atrapalas" repetidamente.
En 2014, como responsábel na OTAN da loita contra a proliferación de armas pequenas, estamos tratando de detectar as entregas de armas rusas aos rebeldes para ver si Moscova está involucrado. A información que recibimos entón procede case na súa totalidade da intelixencia polaca e non "encaixa" coa información procedente da OSCE: malia algunhas acusacións bastante burdas, non observamos ningunha entrega de armas e equipos militares procedentes de Rusia.
Os rebeldes ármanse grazas ás desercións ao bando rebelde de unidades ucraínas de fala rusa. Mentres continúan os fracasos ucraínos, os batallóns de tanques, artillería e antiaéreos engrosan as filas dos autonomistas. Isto é o que empuxou aos ucraínos a asinar os Acordos de Minsk.
Pero xusto logo de asinar os Acordos de Minsk 1, o presidente ucraíno Petro Poroshenko lanzou unha operación antiterrorista masiva (ATO/Антитерористична операція) contra Donbass. Bis repetita placent: mal asesorados polos oficiais da OTAN, os ucraínos sufriron unha esmagadora derrota en Debaltsevo que lles obrigou a asinar os Acordos de Minsk 2 ...
É esencial recordar aquí que os Acordos de Minsk 1 (setembro de 2014) e Minsk 2 (febreiro de 2015), non prevían a separación ou independencia das repúblicas, senón a súa autonomía no marco de Ucraína. Os que lean os Acordos (hai moi, moi, moi poucos) notarán que está escrito na súa totalidade que o status das repúblicas debía ser negociado entre Kiev e os representantes das repúblicas, para unha solución interna dentro de Ucraína.
Por iso, desde 2014, Rusia esixiu sistematicamente a súa aplicación, á vez que se negaba a participar nas negociacións, por tratarse dun asunto interno de Ucraína. Doutra banda, Occidente -con Francia á cabeza- intentou sistematicamente substituír os Acordos de Minsk polo "formato Normandía", que poñía fronte a fronte a rusos e ucraínos. Con todo, recordemos que nunca houbo tropas rusas en Donbass antes do 23-24 de febreiro de 2022. Ademais, os observadores da OSCE nunca observaron o menor rastro de unidades rusas operando en Donbass. Así, o mapa de intelixencia estadounidense publicado polo Washington Post o 3 de decembro de 2021 non mostra tropas rusas en Donbass.
En outubro de 2015, Vasyl Hrytsak, director do Servizo de Seguridade Ucraíno (SBU), confesou que só se observaron 56 combatentes rusos no Donbass. Era un mesmo comparábel ao dos suízos que van loitar en Bosnia durante as fins de semana, nos anos 90, ou aos franceses que hoxe van loitar en Ucraína.
... para compensar a falta de soldados, o goberno ucraíno recorreu ás milicias paramilitares. Están formadas principalmente por mercenarios estranxeiros, a miúdo militantes de extrema dereita...
O exército ucraíno estaba nun estado deplorábel. En outubro de 2018, tras catro anos de guerra, o fiscal militar xefe de Ucraína, Anatoly Matios, dixo que Ucraína perdera 2.700 homes en Donbass: 891 por enfermidades, 318 por accidentes de tráfico, 177 por outros accidentes, 175 por intoxicación (alcohol, drogas), 172 por manexo descoidado de armas, 101 por incumprimento das normas de seguridade, 228 por asasinato e 615 por suicidio.
De feito, o exército está socavado pola corrupción dos seus cadros e xa non goza do apoio da poboación. Segundo un informe do Ministerio do Interior do Reino Unido, cando os reservistas foron convocados entre marzo e abril de 2014, o 70 % non se presentou á primeira sesión, o 80 % á segunda, o 90 % á terceira e o 95 % á cuarta. En outubro/novembro de 2017, o 70 % das chamadas non se presentaron durante a campaña de devolución de chamada "Outono 2017". Isto non inclúe suicidios e desercións (moitas veces en beneficio dos autonomistas) que chegan ata o 30% da plantilla da zona ATO. Os mozos ucraínos néganse a ir loitar no Donbass e prefiren a emigración, o que tamén explica, polo menos en parte, o déficit demográfico do país.
O Ministerio de Defensa ucraíno dirixiuse entón á OTAN en busca de axuda para facer máis "atractivas" as súas forzas armadas. Habendo traballado xa en proxectos similares dentro das Nacións Unidas, a OTAN pediume que participase nun programa para restaurar a imaxe das forzas armadas ucraínas. Pero tratábase dun proceso a longo prazo e os ucraínos querían avanzar rapidamente.
Así que, para compensar a falta de soldados, o goberno ucraíno recorreu ás milicias paramilitares. Están formadas principalmente por mercenarios estranxeiros, a miúdo militantes de extrema dereita. En 2020, constitúen ao redor do 40% das forzas ucraínas e contan cuns 102.000 homes, segundo Reuters. Están armados, financiados e adestrados por Estados Unidos, Gran Bretaña, Canadá e Francia. Hai máis de 19 nacionalidades, incluída a suíza.
Polo tanto, os países occidentais crearon e apoiaron claramente ás milicias ucraínas de extrema dereita. En outubro de 2021, o Jerusalem Post deu a voz de alarma ao denunciar o proxecto Centuria. Estas milicias levan operando en Donbass desde 2014, co apoio de Occidente. Aínda que se poida discutir o término "nazi", o feito é que estas milicias son violentas, transmiten unha ideoloxía nauseabunda e son virulentamente antisemitas. O seu antisemitismo é máis cultural que político, polo que o término "nazi" non é realmente apropiado. O seu odio cara ao xudeu ten a súa orixe na grande fame dos anos 20 e 30 en Ucraína, resultantes da confiscación das colleitas por parte de Stalin para financiar a modernización do Exército Vermello. Este xenocidio -coñecido en Ucraína como o Holodomor- foi levado a cabo polo NKVD (o precursor do KGB), cuxa cúpula directiva estaba composta principalmente por xudeus. Por iso, hoxe os extremistas ucraínos piden a Israel que se desculpe polos "crimes do comunismo", como sinala o Jerusalem Post. Xa que logo, estamos lonxe dunha "reescritura da historia" por parte de Vladimir Putin.
Estas milicias, procedentes dos grupos de extrema dereita que lideraron a revolución de Euromaidán en 2014, están compostas por individuos fanáticos e brutais. O máis coñecido é o Rexemento Azov, cuxo emblema recorda á 2.ª División Panzer das SS do Reich, venerada en Ucraína por liberar Jarkov dos soviéticos en 1943, antes de levar a cabo a masacre de Oradour-sur-Glane en 1944 en Francia.
Entre as figuras soadas do Rexemento Azov atopábase o opositor Roman Protassevich, que foi detido en 2021 polas autoridades bielorrusas en relación co asunto RyanAir FR4978. O 23 de maio de 2021 fálase do secuestro deliberado dun avión de liña por parte dun MiG-29 -co acordo de Putin, por suposto- para deter a Protassevich, aínda que a información entón dispoñible non confirma este escenario de ningún xeito.
Pero entón hai que demostrar que o presidente Lukashenko é un canalla e Protassevich un "xornalista" amante da democracia. Con todo, unha investigación bastante edificante realizada por unha ONG estadounidense en 2020 puxo de manifesto as actividades militantes de extrema dereita de Protassevitch. O movemento conspirativo occidental púxose entón en marcha e os medios de comunicación sen escrúpulos "prepararon" a súa biografía. Finalmente, en xaneiro de 2022, publícase o informe da OACI que demostra que, malia algúns erros de procedemento, Bielorrusia actuou de acordo coas normas vixentes e que o MiG-29 despegou 15 minutos despois de que o piloto de RyanAir decidise aterrar en Minsk. Así que non hai complot bielorruso e menos aínda con Putin. Ah!... Un detalle máis: Protassevich,cruelmente torturado pola policía bielorrusa, agora está libre. Aqueles que queiran manter correspondencia con el, poden acudir á súa conta de Twitter .
O cualificativo de "nazi" ou "neonazi" dado aos paramilitares ucranianos considérase propaganda rusa. Talvez; pero esta non é a opinión do Times of Israel, do Centro Simon Wiesenthal ou do Centro de Antiterrorismo da Academia de West Point. Pero segue sendo cuestionábel, porque en 2014 a revista Newsweek parecía asocialos máis con... o Estado Islámico. Elixa a súa opción.
Así, Occidente apoia e segue armando ás milicias que son culpábeis de numerosos crimes contra a poboación civil desde 2014: violacións, torturas e masacres. Pero mentres o goberno suízo apresurouse a adoptar sancións contra Rusia, non adoptou ningunha contra Ucraína, que leva masacrando á súa propia poboación desde 2014: violacións, torturas e masacres. Pero aínda que o goberno suízo foi moi rápido en impoñer sancións contra Rusia, non adoptou ningunha contra Ucraína, que leva sacrificando á súa propia poboación desde 2014. De feito, os que defenden os dereitos dos homes en Ucraína condenan desde hai tempo a accións destes grupos, pero non foron seguidas polos nosos gobernos. Porque, en realidade, non intentamos axudar a Ucraína, senón loitar contra Rusia.
A integración destas forzas paramilitares na Garda Nacional non estivo para nada acompañada dunha "desnazificación", como afirman algúns. Entre os moitos exemplos, a da insignia do rexemento de Azov é edificante (Ver foto 1).
En 2022, de forma moi esquemática, as forzas armadas ucraínas que loitan contra a ofensiva rusa estrutúranse como:
– Exército, subordinado ao Ministerio de Defensa: está articulado en 3 corpos de exército e composto por formacións de manobra (tanques, artillería pesada, mísiles, etc.).
– Garda Nacional, que depende do Ministerio do Interior e se articula en 5 mandos territoriais.
A Garda Nacional é, polo tanto, unha forza de defensa territorial que non forma parte do exército ucraíno. Inclúe as milicias paramilitares, chamadas "batallóns de voluntarios" (добровольчі батальйоні), tamén coñecidas polo nome evocador de " batallóns de represalia ", compostos por infantería. Adestrados principalmente para o combate urbano, agora garanten a defensa de cidades como Kharkov, Mariupol, Odessa, Kiev, etc.
A GUERRA
Volodymyr Zelensky emitiu un decreto para a reconquista de Crimea
O estalido da guerra
Desde novembro de 2021, os estadounidenses ameazan constantemente con que haberá unha invasión rusa de Ucraína. Pero os ucraínos non parecen estar de acordo. Por que non?
Hai que remontarse a o 24 de marzo de 2021. Ese día, Volodymyr Zelensky emitiu un decreto para a reconquista de Crimea e comezou a despregar as súas forzas no sur do país. Ao mesmo tempo, leváronse a cabo varios exercicios da OTAN entre o Mar Negro e o Mar Báltico, acompañados dun aumento significativo dos voos de recoñecemento ao longo da fronteira rusa. A continuación, Rusia levou a cabo unha serie de exercicios para poñer a proba a preparación operativa das súas tropas e demostrar que estaba controlando a situación.
As cousas calmáronse ate outubro-novembro co fin dos exercicios ZAPAD 21, cuxos movementos de tropas se interpretan como un reforzo para unha offensive contra Ucraína. Non obstante, incluso as autoridades ucraínas refutan a idea dos preparativos rusos para unha guerra e Oleksiy Reznikov, ministro de Defensa ucraíno, declarou que non houbo ningún cambio na súa fronteira desde a primavera.
En violación dos Acordos de Minsk, Ucraína está levando a cabo operacións aéreas en Donbass utilizando drons, incluíndo polo menos un ataque contra un depósito de combustíbel en Donetsk en outubro de 2021. A prensa estadounidense sinálao, pero non os europeos, e ninguén condena estas violacións.
En febreiro de 2022, os acontecementos aceléranse. O 7 de febreiro, durante a súa visita a Moscú, Emmanuel Macron reafirmou ante Vladimir Putin o seu compromiso cos Acordos de Minsk, compromiso que repetiu ao final da súa reunión con Volodymyr Zelensky ao día seguinte. Pero o 11 de febreiro, en Berlín, tras 9 horas de traballo, a reunión dos asesores políticos dos dirixentes do "formato Normandía" terminou sen ningún resultado concreto: os ucranianos seguían negándose a aplicar os Acordos de Minsk, aparentemente baixo a presión de Estados Unidos. Vladimir Putin sinala que Macron fixo promesas baleiras e que Occidente non está disposto a facer cumprir os acordos, como fixo durante oito anos.
Os preparativos ucraínos na zona de contacto continúan. O Parlamento ruso está alarmado e o 15 de febreiro pídelle a Vladimir Putin que recoñeza a independencia das Repúblicas, cousa que el rexeita.
O 17 de febreiro, o presidente Joe Biden anuncia que Rusia atacará Ucraína nos próximos días. Como o sabe? Pero desde o día 16 de febreiro, os bombardeos de artillería sobre as poboacións de Donbass aumentaron de forma espectacular (Fotos 2 e 3), como mostran os informes diarios dos observadores da OSCE. Naturalmente, nin os medios de comunicación, nin a Unión Europea, nin a OTAN, nin ningún goberno occidental reaccionaron nin interviñeron. Máis tarde dirase que se trata de desinformación rusa. De feito, parece que a UE e algúns países mantiveron deliberadamente en segredo a masacre da poboación de Donbass, a propósito de que provocaría a intervención rusa.
Ao mesmo tempo, hai informes de sabotaxe en Donbass. O 18 de xaneiro, os combatentes de Donbass interceptaron a sabotadores equipados con material occidental e polaco que pretendían crear incidentes químicos en Gorlivka. Poderían ser mercenarios da CIA, dirixidos ou "asesorados por estadounidenses e compostos por combatentes ucraínos ou europeos, para levar a cabo acciones de sabotaxe nas repúblicas de Donbass".
De feito, xa o 16 de febreiro, Joe Biden sabía que os ucraínos empezaran a bombardear á poboación civil de Donbass, o que poñía a Vladimir Putin ante unha difícil elección: axudar militarmente a Donbass e crear un problema internacional ou quedarse de brazos cruzados e ver como se esmagaba á poboación rusófona de Donbass.
Decidindo intervir, Vladimir Putin pode invocar a obrigación internacional da "Responsabilidade de Protexer" (R2P). Pero sabe que, sexa cal for a súa natureza ou escala, a intervención desencadeará unha choiva de sancións. Por conseguinte, tanto si a súa intervención limítase a Donbass coma se vai máis aló para premer a Occidente polo status de Ucraína, o prezo a pagar será o mesmo. Isto é o que explicou no seu discurso do 21 de febreiro.
Ese día accedeu á petición da Duma e recoñeceu a independencia das dúas repúblicas de Donbass e, ao mesmo tempo, asinou con elas tratados de amizade e asistencia.
Os bombardeos da artillería ucraína sobre a poboación de Donbass continuaron e o 23 de febreiro as dúas repúblicas solicitaron axuda militar rusa. O 24 de febreiro, Vladimir Putin invocou o artigo 51 da Carta das Nacións Unidas, que prevé a asistencia militar mutua no marco dunha alianza defensiva.
Para que a intervención rusa sexa totalmente ilegal a ollos da opinión pública, ocúltase deliberadamente o feito de que a guerra comezou realmente o 16 de febreiro. O exército ucraíno preparábase para atacar Donbass xa en 2021, como ben sabían algúns servizos de intelixencia rusos e europeos... Os xuristas xulgarán.
No seu discurso do 24 de febreiro, Vladimir Putin declarou os dous obxectivos da súa operación: "desmilitarizar" e "desnazificar" Ucraína. Xa que logo, non se trata de apoderarse de Ucraína, nin sequera, presumibelmente, de ocupala e, desde logo, non de destruíla.
A partir de aí, a nosa visibilidade sobre o curso da operación é limitada: os rusos teñen unha excelente seguridade de operacións (OPSEC) e non se coñecen os detalles do seu planificación. Pero rapidamente, o curso da operación permítenos comprender como se traduciron os obxectivos estratéxicos no plano operativo.
Desmilitarización:
. a destrución sobre o terreo da forza aérea ucraína, os sistemas de defensa aérea e os medios de recoñecemento ;
. a neutralización das estruturas de mando e intelixencia (C3I), así como das principais rutas loxísticas na profundidade do territorio;
. o cerco do groso do exército ucraíno concentrado no sureste do país.
Desnazificación:
. a destrución ou neutralización dos batallóns de voluntarios que operan nas cidades de Odessa, Kharkov e Mariupol, así como en diversas instalacións do territorio.
Unha desmilitarización
A ofensiva rusa levouse a cabo de forma moi "clásica". Inicialmente -como fixeran os israelís en 1967- coa destrución das forzas aéreas sobre o terreo nas primeiras horas. Logo, asistimos a unha progresión simultánea en varios eixes segundo o principio do "auga que flúe": avanzamos por todas partes onde a resistencia era débil e deixamos as cidades (moi voraces en tropas) para máis tarde. No norte, a central de Chernóbil foi ocupada inmediatamente para evitar actos de sabotaxe. Por suposto, non aparecen imaxes de soldados ucraínos e rusos vixiando xuntos a planta...
A idea de que Rusia está tratando de tomar Kiev, a capital, para eliminar a Zelensky, provén tipicamente de Occidente: é o que fixeron en Afganistán, Irak, Libia e o que querían facer en Siria coa axuda do Estado Islámico. Pero Vladimir Putin nunca pretendeu derribar ou derrocar a Zelensky. En cambio, Rusia intenta mantelo no poder preméndoo para que negocie rodeando a Kiev. Ate agora negouse a aplicar os Acordos de Minsk, pero agora os rusos queren obter a neutralidade de Ucraína.
Moitos comentaristas occidentais sorprendéronse de que os rusos seguisen buscando unha solución negociada mentres realizaban operacións militares. A explicación está na concepción estratéxica rusa desde a época soviética. Para Occidente, a guerra comeza cando termina a política. Pero o enfoque ruso segue unha inspiración Clausewitziana: a guerra é a continuidade da política e pódese pasar con fluidez dunha a outra, ate durante o combate. Isto crea presión sobre o adversario e empúxalle a negociar.
En seis días, os rusos tomaron un territorio tan grande como o Reino Unido
Desde o punto de vista operativo, a ofensiva rusa foi un exemplo no seu xénero: en seis días, os rusos tomaron un territorio tan grande como o Reino Unido, cunha velocidade de avance superior á que lograra a Wehrmacht en 1940.
O groso do exército ucraíno despregouse no sur do país para preparar unha gran operación contra Donbass. Por iso, as forzas rusas puideron rodeala desde principios de marzo no "caldeiro" entre Slavyansk, Kramatorsk e Severodonetsk, cun empuxe desde o leste a través de Járkov e outro desde o sur de Crimea. As tropas das repúblicas de Donetsk (DPR) e Lugansk (LPR) complementan ás forzas rusas cun empuxe desde o leste.
Neste momento, as forzas rusas están estreitando aos poucos o seu control, pero xa non están baixo a presión do tempo. O seu obxectivo de desmilitarización está case completo e as forzas ucraínas restantes xa non teñen unha estrutura de mando operativa e estratéxica.
A "ralentización" que os nosos "expertos" atribúen á mala loxística é só a consecuencia de conseguir os seus obxectivos. Rusia non parece querer emprender unha ocupación de todo o territorio ucraíno. De feito, parece que Rusia pretende limitar o seu avance á fronteira lingüística do país.
Os bombardeos contra civís
Os nosos medios de comunicación falan de bombardeos indiscriminados contra a poboación civil, especialmente en Járkov, e emítense imaxes dantescas en bucle. Con todo, Gonzalo Lira, un hispanoamericano que vive alí, preséntanos unha cidade tranquila o 10 de marzo e o 11 de marzo. Por suposto, é unha gran cidade e non se pode ver todo, pero isto parece indicar que non estamos na guerra total que nos serven continuamente nas nosas pantallas.
En canto ás repúblicas de Donbass, "liberaron" os seus propios territorios e están loitando na cidade de Mariupol.
"Desnazificación"
En cidades como Kharkov, Mariupol e Odessa, a defensa lévana a cabo milicias paramilitares. Saben que o obxectivo da "desnazificación" diríxese principalmente a eles.
Para un atacante nunha zona urbanizada, os civís son un problema. Por iso, Rusia pretende crear corredores humanitarios para baleirar as cidades de civís e deixar só ás milicias para que loiten máis facilmente.
Á inversa, estas milicias tratan de manter aos civís nas cidades para disuadir ao exército ruso de entrar en combate. Por iso resístense a poñer en marcha estes corredores e fan todo o posíbel para que os esforzos rusos sexan inútiles: poden utilizar á poboación civil como "escudos humanos". Os vídeos que mostran aos civís que intentan saír de Mariupol e son golpeados polos combatentes do rexemento Azov son, por suposto, coidadosamente censurados no país.
En Facebook, o grupo Azov foi considerado na mesma categoría que o Estado Islámico e suxeito á "política sobre individuos e organizacións perigosas" da plataforma. Por iso, prohibiuse glorificala e prohibíronse sistematicamente os "posts" que a favorecían. Pero o 24 de febreiro, Facebook cambiou a súa política e permitiu as publicacións favorábeis á milicia. Co mesmo espírito, en marzo, a plataforma autorizou os chamamentos ao asasinato de soldados e líderes rusos nos antigos países de Europa do Leste. Ate aquí os valores que inspiran aos nosos dirixentes, como veremos.
Os nosos medios de comunicación propagan unha imaxe romántica da resistencia popular. É esta imaxe a que levou á Unión Europea a financiar a distribución de armas á poboación civil. Isto é un acto criminal. Na miña calidade de xefe da doutrina de mantemento da paz na ONU, traballei na cuestión da protección dos civís. Descubrimos que a violencia contra os civís tivo lugar en contextos moi específicos. En particular, cando hai abundancia de armas e non hai estruturas de mando.
Porén estas estruturas de mando son a esencia dos exércitos: a súa función é canalizar o uso da forza cara a un obxectivo. Ao armar aos cidadáns de forma aleatoria, como ocorre actualmente, a UE convérteos en combatentes, co conseguinte efecto de convertelos en obxectivos potenciais. Ademais, sen mando, sen obxectivos operativos, a distribución de armas conduce inevitablemente a axustes de contas, ao bandoleirismo e a accións máis mortíferas que eficaces. A guerra convértese nun asunto emocional. A forza convértese en violencia. Isto é o que ocorreu en Tawarga (Libia) do 11 ao 13 de agosto de 2011, onde 30.000 negros africanos foron masacrados con armas lanzadas en paracaídas (ilegalmente) por Francia. Ademais, o Real Instituto Británico de Estudos Estratéxicos (RUSI) non ve ningún valor engadido nestas entregas de armas.
Ademais, ao entregar armas a un país en guerra, un exponse a ser considerado un belixerante. Os ataques rusos do 13 de marzo de 2022 contra a base aérea de Mykolayev prodúcense tralas advertencias rusas de que os envíos de armas serían tratados como obxectivos hostís.
A UE está repetindo a desastrosa experiencia do Terceiro Reich nas últimas horas da batalla de Berlín. A guerra debe deixarse en mans dos militares e cando un bando perda, debe admitirse. E si ha de haber resistencia, debe ser dirixida e estruturada. Pero estamos facendo exactamente o contrario: estamos empuxando aos cidadáns a ir loitar e ao mesmo tempo Facebook está autorizando chamadas ao asasinato de soldados e líderes rusos. Ate aquí os valores que nos inspiran.
Algúns servizos de intelixencia ven nesta decisión irresponsábel unha forma de utilizar á poboación ucraína como carne de canón para loitar contra a Rusia de Vladimir Putin. Este tipo de decisión asasina debería deixar-se en mans dos colegas do avó de Ursula von der Leyen. Fose mellor estabelecer negociacións e obter así garantías para a poboación civil que botar leña ao lume. É fácil ser combativo co sangue doutros...
O Hospital de Maternidade de Mariupol
É importante entender de antemán que non é o exército ucraíno o que defende Mariupol, senón a milicia Azov, composta por mercenarios estranxeiros.
No seu resumo da situación do 7 de marzo de 2022, a misión rusa da ONU en Nova York afirma que "os residentes informan de que as forzas armadas ucraínas expulsaron ao persoal do hospital de partos número 1 da cidade de Mariupol e estableceron un posto de tiro dentro das instalacións".
O 8 de marzo, o medio de comunicación independente ruso Lenta.ru publicou o testemuño de civís de Mariupol que afirmaban que o hospital de maternidade fora tomado polas milicias do rexemento Azov e que estas expulsaran aos ocupantes civís a punta de pistola. Confirman así as declaracións do embaixador ruso unhas horas antes.
O hospital de Mariupol ocupa unha posición dominante, perfectamente adecuada para a instalación de armas antitanque e para a observación. O 9 de marzo, as forzas rusas atacaron o edificio. Segundo a CNN, 17 persoas resultaron feridas, pero as imaxes non mostran ningunha vítima no local e non hai probas de que as vítimas mencionadas estean relacionadas con este ataque. Fálase de nenos, pero en realidade non hai nada. Isto pode ser certo, pero pode non selo... Isto non impide que os líderes da UE considéreno un crime de guerra... O que permite a Zelensky pedir unha zona de exclusión aérea sobre Ucraína...
En realidade, non sabemos exactamente que ocorreu. Pero a secuencia dos acontecementos tende a confirmar que as forzas rusas atacaron unha posición do rexemento Azov e que a maternidade estaba entón libre de civís.
O problema é que as milicias paramilitares que defenden as cidades son alentadas pola comunidade internacional a non respectar os costumes da guerra. Parece que os ucraínos reproduciron o escenario da maternidade de Kuwait City de 1990, que foi totalmente escenificado por Hill & Knowlton por 10,7 millóns de dólares para convencer ao Consello de Seguridade da ONU de que interviñese en Irak para a operación Escudo do Deserto/Tormenta.
Os políticos occidentais aceptaron os ataques civís en Donbass durante oito anos, sen adoptar ningunha sanción contra o goberno ucraína. Fai tempo que entramos nunha dinámica na que os políticos occidentais aceptaron sacrificar o dereito internacional ao seu obxectivo de debilitar a Rusia.
CONCLUSIÓNS (TERCEIRA PARTE)
Como ex profesional da intelixencia, o primeiro que me chama a atención é a ausencia total dos servizos de intelixencia occidentais na representación da situación durante o último ano. En Suiza, os servizos foron criticados por non proporcionar unha imaxe correcta da situación. De feito, parece que en todo o mundo occidental os servizos víronse desbordados polos políticos. O problema é que son os políticos os que deciden: o mellor servizo de intelixencia do mundo non serve de nada si o que toma as decisións non escoita. Iso é o que ocorreu nesta crise.
Con todo, mentres que algúns servizos de intelixencia tiñan unha imaxe moi precisa e racional da situación, outros tiñan claramente a mesma imaxe que a propagada polos nosos medios de comunicación. Nesta crise, os servizos dos países da "nova Europa" desempeñaron un papel importante. O problema é que, por experiencia, comprobei que son extremadamente malos na análise: doutrinarios, carecen da independencia intelectual e política para avaliar unha situación con "calidade" militar. É mellor telos como inimigos que como amigos.
Daquela, parece que nalgúns países europeos os políticos ignoraron deliberadamente os seus servizos para responder ideoloxicamente á situación. Por iso esta crise foi irracional desde o principio. Cabo sinalar que todos os documentos que se presentaron ao público durante esta crise foron presentados polos políticos sobre a base de fontes comerciais...
Algúns políticos occidentais querían claramente que houbese un conflito. En Estados Unidos, os escenarios de ataque presentados por Anthony Blinken ao Consello de Seguridade foron obra dun Tiger Team que traballaba para el: fixo exactamente o mesmo que Donald Rumsfeld en 2002, que foi "pasar por alto" á CIA e a outras axencias de intelixencia que se mostraron moito menos firmes sobre as armas químicas iraquís.
Os dramáticos acontecementos aos que asistimos hoxe teñen causas que coñeciamos, pero que nos negamos a ver:
- a nivel extratéxico, a expansión da OTAN (da que non nos ocupamos aquí);
- a nivel político, a negativa occidental a aplicar os Acordos de Minsk.
- e a nivel operativo, os continuos e repetidos ataques contra as poboacións civís de Donbass durante os últimos anos e o dramático aumento a finais de febreiro de 2022.
Noutras palabras, podemos naturalmente deplorar e condenar o ataque ruso. Pero NÓS (é dicir, EE.UU., Francia e a UE á cabeza) creamos as condicións para que estale un conflito. Mostramos compaixón polo pobo ucraíno e os dous millóns de refuxiados. Iso está ben. Pero si houbésemos ter un mínimo de compaixón polo mesmo número de refuxiados das poboacións ucraínas de Donbass masacradas polo seu propio goberno e acumuladas en Rusia durante oito anos, probablemente nada disto ocorrería.
Se o término "xenocidio" aplícase aos abusos sufridos pola poboación de Donbass é unha cuestión aberta. O término adoita reservarse para casos de maior magnitude (Holocausto, etc.), pero a definición dada pola Convención sobre o Xenocidio é probablemente o suficientemente ampla como para aplicala. Os xuristas agradecerano.
Está claro que este conflito levounos á histeria. As sancións parecen haberse convertido na ferramenta preferida da nosa política exterior. Si insistísemos en que Ucraína cumprise os Acordos de Minsk, que negociaramos e apoiado, nada disto ocorrería. A condena de Vladimir Putin é tamén a nosa. Non ten sentido queixarse despois: deberiamos actuar antes. Pero nin Emmanuel Macron (como garante e membro do Consello de Seguridade da ONU), nin Olaf Scholz, nin Volodymyr Zelensky respectaron os seus compromisos. Ao final, a verdadeira derrota é a dos que non teñen palabra.
A Unión Europea foi incapaz de promover a aplicación dos acordos de Minsk; ao contrario, non reaccionou cando Ucraína bombardeaba á súa propia poboación en Donbass. Si fíxoo, Vladimir Putin non necesitaría reaccionar. Ausente da fase diplomática, a UE distinguiuse por alimentar o conflito. O 27 de febreiro, o goberno ucraíno aceptou iniciar negociacións con Rusia. Pero unhas horas despois, a Unión Europea votou un orzamento de 450 millóns de euros para fornecer armas a Ucraína, botando máis leña ao lume. A partir de aí, os ucraínos creen que non necesitan chegar a un acordo. A resistencia das milicias de Azov en Mariupol provocará ate un aumento de 500 millóns de euros en armas.
Dirixentes moderados de Ucraína asasinados polos ucraínos
En Ucraína, co beneplácito dos países occidentais, elimínase aos partidarios dunha negociación. É o caso de Denis Kireyev, un dos negociadores ucraínos, asasinado o 5 de marzo polo servizo secreto ucraíno (SBU) por ser demasiado favorábel a Rusia e ser considerado un traidor. A mesma sorte correu Dmitry Demyanenko, antigo xefe achego da dirección principal do SBU para Kiev e a súa rexión, que foi asasinado o 10 de marzo por ser demasiado favorábel a un acordo con Rusia: disparoulle a milicia Mirotvorets ("Pacificadora"). Esta milicia está asociada á páxina web Mirotvorets, que elabora unha lista dos "inimigos de Ucraína", cos seus datos persoais, direccións e números de teléfono, para poder acosalos ou ate eliminalos; unha práctica que está penada en moitos países, pero non en Ucraína. A ONU e algúns países europeos esixiron o seu peche, pero a Rada negouse.
Ao final, o prezo será alto, pero Vladimir Putin probabelmente logrará os obxectivos que se propuxo. Os seus vínculos con Pekín consolidaronse. China xorde como mediadora no conflito, mentres que Suiza entra na lista de inimigos de Rusia. Os estadounidenses teñen que pedir petróleo a Venezuela e Irán para saír da lameira enerxética no que se meteron: Juan Guaidó sae definitivamente da escena e Estados Unidos ten que retroceder penosamente nas sancións impostas aos seus inimigos.
Os ministros occidentais que pretenden afundir a economía rusa e facer sufrir ao pobo ruso, ou que ate piden o asasinato de Putin, demostran (¡aínda que invistan parcialmente a forma das súas palabras, pero non o fondo!) que os nosos dirixentes non son mellores que os que odiamos. Porque, sancionando aos atletas rusos dos xogos paraolímpicos ou os artistas rusos non teñen absolutamente nada que ver cunha loita contra Putin.
Polo tanto, recoñecemos que Rusia é unha democracia xa que nós consideramos que o pobo ruso é o responsábel da guerra. Se non, entón por que buscamos castigar a toda unha poboación por culpa dun? Lembrar que o castigo colectivo está prohibido polos Convenios de Xenebra...
A lección que se debe aprender deste conflito é o noso sentido da humanidade de xeometría variábel. Se nós preocupan moito a paz e a Ucraína, por que non a animamos máis a facer respectar os acordos que asinara e que tiñan os membros do Consello de Seguridade aprobado?
A integridade dos medios mídese pola súa vontade de traballar baixo os termos da Carta de Múnic. Conseguiran propagar o odio aos chineses durante a crise do Covid e a súa mensaxe polarizada leva aos mesmos efectos contra os rusos. O xornalismo desprázase cada vez máis da profesionalidade para facerse activista...
Como dixo Goethe: "Canto maior é a luz, máis escura é a sombra". Máis as sancións contra Rusia son desproporcionadas, máis se meten os casos nos que non fixemos nada mostra o noso racismo e o noso servilismo. Por que ningún político occidental reaccionou aos ataques contra as poboacións civís do Donbass durante oito anos?
Despois de todo, que fai que o conflito de Ucraína sexa máis culpábel que a guerra... en Iraq, Afganistán ou Libia? Que sancións adoptamos contra os que mentiron deliberadamente á comunidade internacional para librar guerras inxustas, inxustificadas, inxustificábeis e asasinaron. Houbo un intento de "facer sufrir" ou que os americanos nos mentiron (porque é unha democracia!) antes da guerra de Iraq? Só adoptamos unha única sanción contra países, empresas ou políticos que están a alimentar o conflito en Iemen, considerado o "peor catástrofe humanitaria no mundo”? Sancionamos aos países da Unión Europea, Unión Europea que practican a tortura máis abxecta no seu territorio en beneficio de Estados Unidos?
Facer a pregunta é contestala... e a resposta non é gloriosa.
[*] Jacques Baud é un antigo coronel do Estado Maior, antigo membro da intelixencia estratéxica suíza, especialista en países do Leste. Foi adestrado nos servizos de intelixencia estadounidenses e británicos. Foi xefe de doutrina das operacións de paz das Nacións Unidas. Experto das Nacións Unidas sobre o estado de dereito e as institucións de seguridade, deseñou e dirixiu o primeiro servizo de intelixencia multidimensional das Nacións Unidas en Sudán. Traballou para a Unión Africana e foi o responsábel da loita contra a proliferación de armas lixeiras na OTAN durante 5 anos. Inmediatamente despois da caída da URSS, participou en discusións cos principais oficiais militares e de intelixencia rusos. Dentro da OTAN, seguiu a crise ucraína de 2014, despois participou en varios programas de asistencia a Ucraína. É autor de varios libros sobre intelixencia, guerra e terrorismo, e en particular Lle Détournement publicados por SIGEST, Gouverner par lles fake news, L'Affair Navalny e Poutine, maître du jeu? Publicado por Max Milo. O seu último libro “Putin, mestre do xogo? " (Poutine, maître du jeu ?), Edicións Max Milo, publicado o 16 de marzo de 2022.
Fonte: El Manifiesto. | 16.03.2022 | Centre Français de Recherche sur lle Renseignement.
Todos os artigos do Manifesto pódense reproducir libremente sempre que se indique a súa procedencia.
Versión orixinal do artigo: © Centre Français de Recherche sur lle Renseignement.
✅ Escrito completo en lingua fracesa no BOLETÍN DE DOCUMENTACIÓN N°27 / Marzo 2022 "A situación militar en Ucraína", por Jacques Baud, ex coronel do Estado Maior, antigo membro da intelixencia estratéxica suíza, especialista en países de Europa do Leste. | Documento de 16 páxinas, en francés e formato pdf . | Acceder/Baixar.
_______
Documentación:
✅ Resolución 2202 (2015), aprobada por el Consejo de Seguridad en su 7384ª sesión, celebrada el 17 de febreiro de 2015 | Acceder/Baixar.
