Definición da OMS da discordancia de xénero
O que na anterior CIE-10 era "Disforia de Xénero" clasificada dentro do Capítulo IV, de Trastornos Sexuais e Saúde Sexual (Trastornos ou enfermidade), a OMS acordou clasificar, na nova CIE-11, como "Discordancia de Xénero" dentro dun novo Capitulo XVII, de Condicións relacionadas coa saúde sexual (Condición de Saúde) que entrará en vigor o 1 de xaneiro de 2022. O que axudará na redución do "estigma cara a esta poboación, asegurando ao tempo a atención de calidade para a transformación corporal segura e baixo supervisión médica que podería requirirse".
Que é a 11ª Clasificación Internacional de Enfermidades (CIE-11) da OMS?
A undécima edición da Clasificación Estatística Internacional de Enfermidades e Problemas de Saúde Relacionados (CIE-11) [1] é un documento que proporciona datos e vocabulario estandarizados para axudar a diagnosticar e monitorizar problemas de saúde en todo o mundo. Inclúe códigos revisados da anterior versión, a CIE-10. Os profesionais da saúde utilizan o sistema internacional de códigos para clasificar unha enfermidade ou condición de saúde para usos múltiples. Estes códigos revisados espérase que impacten nas provisións de coidado e financiamento da saúde dos Estados.
A CIE-11 foi aprobada o 18 de xuño de 2018 e entrará en vigor o 1 de xaneiro de 2022 para substituír a anterior clasificación (a CIE-10), que está en vigor desde 1990. Xa que logo, é importante sinalar que en calquera caso a CIE-11 non se atopa en vigor aínda.
Que di a CIE-11 sobre a transexualidade?
A Clasificación Internacional de Enfermidades da OMS de 2018 (CIE-11) continúa incluíndo a transexualidade no seu articulado, aínda que cun término diferente e baixo outro epígrafe que a anterior CIE de 1990: a CIE-11 extrae a "disforia de xénero" do "Capítulo sobre Trastornos Mentais e do Comportamento", pasando a chamala "discordancia de xénero" e a situala debaixo dun epígrafe titulado "condicións relativas á saúde sexual".
Ademais, é importante subliñar que o articulado da OMS segue falando a necesidade dun diagnóstico para determinar a "discordancia de xénero". Igualmente, a OMS tamén sinala que a discordancia de xénero, no caso do seu diagnóstico na infancia, debe "persistir aproximadamente durante dous anos". Precisamente a Lei de 2007 actualmente vixente en España refírese a un proceso de seguimento de polo menos dous anos de duración que son necesarios antes de aceptar o cambio rexistral do sexo nos documentos.
A CIE-11 da OMS tamén apunta: "As variacións no comportamento de xénero e as preferencias non son por si soas unha base para determinar o diagnóstico". Isto é importante porque abunda no feito de que o diagnóstico require o máximo rigor e xa que logo o mero comportamento da infancia e as persoas adultas en contra dos roles convencionais de xénero non pode utilizarse para diagnosticar a discordancia de xénero.
Tamén é relevante sinalar que mentres que a 10ª Clasificación Internacional de Enfermidades, que entrou en vigor en 1990, eliminou a homosexualidade da súa articulado, a 11ª Clasificación continúa incluíndo a transexualidade na súa articulado, aínda que sexa co término "discordancia de xénero" e baixo outro epígrafe.
Definicións da "discordancia de xénero" na CIE-11
As definicións da OMS na CIE-11 relativas á discordancia de xénero inclúense de forma literal a continuación:
Definición de discordancia de xénero [2]:
A discordancia de xénero caracterízase por unha marcada e persistente discordancia entre o xénero experimentado da persoa e o sexo asignado. As variacións no comportamento de xénero e as preferencias non constitúen por si soas a base para asignar os diagnósticos neste grupo.
Definición de discordancia de xénero na adolescencia ou adultez [3]:
A discordancia de xénero na adolescencia ou adultez caracterízase por unha discordancia marcada e persistente entre o xénero experimentado pola persoa e o sexo asignado, o que a miúdo conduce a un desexo de "transición" para vivir e ser aceptada como unha persoa do xénero experimentado, xa sexa por medio dun tratamento hormonal, intervención cirúrxica ou outros servizos de saúde, para que o corpo poida aliñarse, tanto como o desexe e na medida do posible, co xénero experimentado. O diagnóstico non se pode facer antes do inicio da puberdade. As variacións no comportamento de xénero e as preferencias non constitúen por si soas unha base para determinar o diagnóstico.
Definición de discordancia de xénero na infancia [4]:
A discordancia de xénero na infancia caracterízase por unha discordancia marcada entre o xénero experimentado ou expresado e o sexo asignado en nenos re nenas prepúberes. Inclúe un forte desexo de ser dun xénero diferente ao do sexo asignado; unha forte aversión por parte da nena ou do neno a súa anatomía sexual ou ás características sexuais secundarias previstas, ou un forte desexo por ter as características sexuais secundarias primarias ou previstas que coinciden co xénero experimentado; e xogos imaxinarios, xoguetes, xogos ou actividades e compañeiros de xogo que son típicos do xénero experimentado en lugar dos do sexo asignado. A discordancia debe persistir aproximadamente durante dous anos. As variacións no comportamento de xénero e as preferencias non son por si soas unha base para determinar o diagnóstico.
[1] CIE-11 (who.int).
[2] Discordancia de xénero (who.int).
[3] Discordancia de xénero na adolescencia ou adultez (who.int).
[4] Discordancia de xénero na infancia (who.int).
Fontes: CIE-11 | FAMSD .
_______