A Regasificadora de Mugardos na Ría de Ferrol: historia dunha ilegalidade premeditada e impune, e dun delito

A Regasificadora de Mugardos na Ría de Ferrol: historia dunha ilegalidade premeditada e impune, e dun delito

Miguel Ángel Llana
Rebelión 17-05-2008
http://www.rebelion.org/

Reganosa é unha planta regasificadora de Gas Natural Licuado, GNL, situada en Mugardos, ao fondo da Ría de Ferrol. Os buques de GNL teñen que facer un percorrido pola Ría de cinco km até Mugardos, mais en toda a Ría só 150 metros de ancho teñen calado suficiente para este tipo de buques. A entrada só pode realizarse a unha hora determinada da pleamar e con mar e vento en calma. O barco é conducido, de modo case acrobático, por catro remolcadores, dous tiran do gasero pola proa cara ao interior da Ría e outros dous na popa tiran en sentido contrario para reter e servir de temón ao barco impedindo que se atravese ou encalle. Estes barcos teñen unha manga de 50 metros e a normativa esixe que a canle navegable teña de ancho, como mínimo, cinco veces a manga, é dicir, 250 metros, mentres que a sinuosa ría de Ferrol só ten 150 m como máis arriba se di.

Cando unha actividade, como é a instalación e localización dunha regasificadora, exponse como negocio e o seu fin primordial só é o negocio, a confrontación cos intereses sociais xorde de inmediato. E non se trata de estar de acordo ou de oporse a determinadas tecnoloxías, nin a determinadas fontes de enerxía, senón ao procedemento e aos medios utilizados que afectan, sen miramientos, ao conxunto da sociedade [A conveniencia da regasificadora sería outro tema non menos discutible].

As medidas de seguridade e o respecto ás leis relacionadas con este tipo de actividades tan perigosas quedan subordinadas ao negocio do gas. A complicidade necesaria e directa dos poderes públicos: municipal, autonómico e do goberno central, e a do resto dos poderes, é máis que evidente. O mesmo que a dos partidos políticos PP, PSOE e BNG que, como neste caso, teñen un protagonismo clamoroso. Todos eles sitúanse con e á beira do poder económico e fronte a decenas de organizacións de cidadáns.

Nas xornadas celebradas en Xixón, Asturias, sobre as Regasificadoras centráronse primeiro, na de Mugardos xa en funcionamento e, despois, na que está en proxecto para o porto de Xixón, no Musel. Mabel Rivera e Enrique Banet revelaron cuantiosos datos sobre a historia de Reganosa, tanto na charla que impartiron, na proxección do documental "O salario do Silencio" como nas declaracións posteriores que realizaron. Sen esquecer a conferencia tan documentada que impartiu Manuel Amorim, profesor da Escola de Enxeñeiros Navais de Ferrol.

Aínda que os sucesos crúzanse e se solapan no tempo, a cronoloxía é tan triste como lamentable, pero así de reveladora:

1990. ENAGAS, que entón era unha empresa pública, inicia o proxecto dunha regasificadora no Noroeste, en Galicia, ante a perspectiva -negocio- de que ENDESA xunto con FENOSA poidan construír centrais eléctricas de ciclo combinado; prevían entón que as minas de lignito estarían esgotadas para o 2007.

1994. Elabórase unha Declaración de Impacto Ambiental favorable para poder instalar unha planta regasificadora no porto exterior que, ademais, serviría para porto de carbón, chatarra e outros tráficos perigosos.

Aínda que o proxecto inicial contemplaba un peirao de abrigo de 750 metros só se construíu menos da metade.

No medio de todo isto, o empresario Roberto Tojeiro, co apoio dalgún político con intereses empresariais oponse á construción do ferrocarril que podería servir para o transporte do carbón para as Centrais Térmicas de ENDESA situadas nas Pontes, monopolizando así o transporte por estrada en proveito propio.

1996. Baixo o goberno do PP de Aznar privatízase ENAGAS e o proxecto gasístico para o Noroeste, o de Galicia, abandónase. O negocio agora é outro, pero só de momento.

1997. O empresario Tojeiro aproveita a oportunidade para lanzar o proxecto de planta regasificadora, privada por suposto, ao amparo da planeada ampliación dos peiraos de Forestal do Atlántico cuxo recheo excede o previsto e solicitado, incumprindo así gravemente a lei de costas. Pero ninguén di nada e todo segue adiante coa complicidade das autoridades competentes tuteladas polos partidos políticos no poder ou na oposición.

1999, xuño. Como cabería de esperar, iníciase o recheo ante a sorpresa dos veciños. E, finalizado o recheo, subscríbese un pacto secreto ["Pacto á Siciliana"] entre Fraga e o grupo do empresario Tejeiro no que se garante, como non, a rendibilidade da Plánta Regasificadora no caso de que as previsións de negocio non se cumpran. É dicir, privatización de beneficios e socialización das perdas e dos prexuízos ao medio ambiente, á seguridade das persoas e aos seus bens.

1999, agosto. O Xefe do Estado Maior da Zona Marítima do Cantábrico, Pedro Español Jofre de Villegas, é destituído e enviado á Reserva por presentar un informe ao Ministerio de Defensa afirmando que o proxecto da Planta de Regasificación afectaba á seguridade do Arsenal Militar situado na zona. Posteriormente Federico Trillo, ministro de Defensa, negou en máis dunha ocasión, a existencia de tal informe.

2001. Comézase a falar da construción da planta Regasificadora. Forestal do Atlántico, S.A. consegue a autorización para ampliar os seus peiraos. Realizan a tramitación e obteñen de inmediato a declaración favorable de Impacto Ambiental aínda que é anulado posteriormente polo TSXG e ratificado posteriormente polo mesmo Tribunal en 2004.

O Presidente da Autoridade Portuaria, Guillermo Romeu Caramelo, oponse á instalación da Planta Regasificadora no zona de recheo realizado na Ría porque incumpre a Lei de Costas e advirte que retirará a concesión. A represalia non se fai esperar e é cesado fulminantemente sen máis argumentos.

Os movementos sociais non se fixeron esperar, este mesmo ano o Comité Cidadán de Emerxencia, CCE, iniciou as súas mobilizacións en contra da localización da plánta Regasificadora en Mugardos.

2004, febreiro. Reganosa consegue o permiso de construción e pouco despois inicia as obras. En agosto de 2007 comeza o funcionamento da Regasificadora, non sen que antes a mobilización das embarcacións de pesca da ría de Ferrol bloqueasen a entrada na boca da ría durante varios días, ata que o día 9 de agosto e coa presión desproporcionada da policía antidisturbios, entrase o primeiro buque gasero. O "Espírito de Galiza" [Galicia Spirit], como así se denominaba este primeiro buque; todo parece que á afronta haxa que sumar a burla.

Un ano despois, 20 buques criogénicos duns 150.000 m3 cada un con GNL percorreron os cinco km da ría de Ferrol para transvasar a súa carga aos dous tanques da Regasificadora cunha capacidade total de 300.000 m3 de GNL.

Mentres, están pendentes 12 procesos xudiciais, 3 demandas ante a Unión Europea e 2 na Fiscalía, todas elas relacionadas coas graves irregularidades de funcionamento e localización de plántaa Regasificadora de Mugardos. As autoridades actuando á marxe da lei, presumiblemente claro, o mesmo que os partidos políticos.

Por actuacións ou procedementos similares, noutras zonas de Galiza, e por outros motivos, medio centenar de organizacións sociais de todo tipo crearon un movemento cidadán fronte aos partidos políticos e fronte ás institucións con obxecto de manter as mobilizacións por toda Galiza baixo os lemas "Galicia non se vende", "Goberne quen goberne Galiza non se vende" ou o da proposta de "Terra viva e vida digna para todos". En todos os casos son as organizacións sociais dos cidadáns as que se enfrontan ás institucións e aos partidos políticos que din e considéranse os seus representantes, pero a realidade é que estes enfrontamentos son o denominador común entre os cidadáns e os seus mencionados representantes.

Miguel Ángel Llana

Enlace co artigo orixinal no xornal dixital "Rebelión"
__________



_________
Boletín nº 14 do Comité Cidadán de Emerxencia para a Ría de Ferrol
http://na-defensa-da-ria-de-ferrol.blogspot.com/
___________