Unha burbulla piscícola na costa galega

Por Manoel Santos [*]
11.09.2009  

Feijóo insiste en reproducir o mesmo modelo acuícola dos dous gobernos anteriores, confiando a cegas nun sistema de produción de alimentos radicalmente insustentábel, alleo á estrutura social e económica do noso litoral e que terá efectos devastadores –e irreversíbeis– no ambiente galego. Un modelo burbullante que confirma as teses daquel concepto de “colonialismo interior” que Xosé Manuel Beiras trouxo a Galiza na década de 1970 da man do recentemente finado Robert Lafont.

As burbullas económicas, financeiras, especulativas ou como queira que lles chamen, parecen inherentes a este sistema ultraliberal que se mantén grazas a que o 80 por cento da poboación do planeta vive baixo o limiar da pobreza. É un continuo chuchar no de embaixo para engordar o de enriba. O que caracteriza estas burbullas é un aumento anormal dos prezos dun produto –ou dun activo da perniciosa economía virtual– que se prolonga no tempo e que se vai afastando esaxeradamente do seu valor real. Até que a burbulla estoupa, producindo ‘cracks’ como o de 1929, o das ‘puntocom’ de 2001 ou o das hipotecas ‘suprime’ de 2007, orixe indubidábel da crise económico-financeira que se estendeu polo planeta todo.

Como “burbulla piscícola” habería que definir tamén a que constrúe a política acuícola que todos os gobernos galegos –Fraga, Touriño, Feijóo– teiman en desenvolver para este país, por canto dan un valor excesivo a un modelo de produción de alimentos totalmente irresponsábel. Todos teiman en ir engordando á mantenta a futura importancia da industria acuícola e obvian que os prezos dos peixes de plástico no fan máis que baixar, e máis que baixarán con esta edificación compulsiva de campos de concentración de rodaballos, como dicía Manuel Rivas, que todos pretenden. Chegará xa que logo un intre en que a única maneira de “sermos competitivos” e “líderes mundiais” –que ridículos obxectivos!– será seguir a aumentar as superficies ocupadas por estas fábricas de peixe, até que nin un só indicio de costa nos quede.

Así, insuflándolle aire a unha burbulla que só produce peixes planos para o mercado exterior –sufrindo nós o custe ambiental e o planeta as emisións de gases con efecto invernadoiro provocadas polo desprazamento de alimentos a milleiros de quilómetros–, só nos queda esperar o estoupido final, e con el asistir ao abandono –ou mellor, recalificación– de centos de hectáreas que, con cemento e formigón, soterraran irreversibelmente milenios de construción xeolóxica e biolóxica na costa exterior da Galiza.

O presidente do país noso vén de anunciar retoques no Plan de Acuicultura do bipartito –impulsado pola ex-conselleira Carmen Gallego–, que á súa vez non era máis que unha revisión daquel indecente Plan Sectorial de Parques de Tecnoloxía Alimentaria que López Veiga conseguira aprobar baixo a escuridade da campaña electoral de 2005. Ámbolos dous plans foron desacreditados polo Tribunal Superior de Xustiza de Galiza nunha sentenza de xaneiro pasado. Pero iso tanto lles ten.

A intención do novo goberno é a de eliminar catro –Merexo (Muxía), Seiruga (Malpica), Laxe Brava (Corrubedo) e Xandriña (Camariñas)– dos vinte e tres posíbeis emprazamentos destes macroproxectos “porque as piscifactorías afectaban a casas e terras agrarias”, segundo palabras do presidente. Certo é. Mais habería que preguntarse porque non se bota abaixo, por exemplo, tamén o proxecto de Quilmas (Carnota), que privaría o pobo dunha saída ao mar e, asemade, exterminaría iniciativas locais sustentábeis, como a da Cooperativa de Agricultura Ecolóxica Raíña Lupa, que se desenvolve nos terreos cobizados pola ampliación da planta de Stolt Sea Farm nesa localidade.

Amais disto, o plan anunciado por Feijóo, corrobora a idea de que a política conservacionista no país noso está supeditada aos intereses políticos e económicos mais que aos valores ambientais reais e obxectivos. Un goberno tras outro insisten en darlle pulo a este modelo de produción autocolonizador, que nos fai sufrir o custe ambiental dos intereses financeiros –e alimentarios– foráneos. Nada cambia. Simplemente o van corrixindo segundo os seus intereses. Deste xeito, se o plan do goberno Touriño favorecía os seus amigos de Stolt Sea Farm, permitíndolles por exemplo a ampliación da fábrica matriz en Merexo, ou a Isidro de la Cal, compañeiro de xantares de Carmen Gallego que ambicionaba esnaquizar o cabo Corrubedo; o goberno de Feijóo bota unha man aos seus amigos de Pescanova, condenando o egrexio cabo Touriñan como antes fixeran co Vilán, e de paso axuda ás agrupacións locais do PP que se enfrontaron populistamente a algunhas das barbaridades do plan do bipartito.

Os macroproxectos acuícolas previstos para Galiza caracterízanse fundamentalmente por promover unha destrución histórica da nosa costa exterior, a única que aínda está nun estado de conservación aceptábel, e por promover unha submisión imperdoábel ao poder económico da patronal do peixe plano, capitaneado por empresas como Stolt Sea Farm, integrante do grupo Stolt-Nielsen S.A. que cotiza na bolsa de Oslo, e Pescanova.

Esta última, lastimosamente de orixe galega, é unha das empresas do sector pesqueiro máis denunciadas do mundo, por prácticas que van dende a sobreexplotación de bancos de pesca locais en diferentes puntos do planeta –moitas veces para alimentar os peixes que fabrica–, á contaminación das costas polos refugallos das piscifactorías, destrución de biodiversidade mariña local pola contaminación e as fugas de peixes destas, condicións laborais precarias (maquila), destrución das estruturas económicas locais, etc.

Para sermos francos, eu dubido de que sexa necesario un plan de acuicultura –entendida como a entenden os poderosos, isto é, cría de rodaballos e linguados– para a costa galega. O que hai que criticar aquí, alén do asalto aos espazos naturais máis senlleiros do país, é este modelo esnaquizador do ambiente, inxusto socialmente e bárbaro economicamente, que só favorece as futuras contas de resultados dos accionistas de empresas de dubidosa honorabilidade e que ademais lles outorga centos de millóns de euros en subvencións.

De ter que existir un plan, debería estar composto por plantas de pequenas dimensións, con depuración plena, mimetizadas na paisaxe e o máis afastadas que sexa posíbel da primeira liña de costa. Pero sobre todo plantas que foran xestionadas pola poboación local, por medio de cooperativas, agrupacións de pescadores e pescadoras, mariscadores e mariscadoras… e que produciran especies para o consumo local, e non para saciar a ridícula devoción que senten os británicos polo ‘fish and chips’.

E aínda me preguntaban se en Corrubedo estabamos contentos. Pois non. Claro que non.

Fonte: altermundo.org

Enviado por:
Plataforma Corrubedo
-corrubedo@altermundo.org-
11 de setembro de 2009 16:41
_____________

[*] Manoel Santos (nacido en Vigo en 1969, orixinario de Corrubedo). Biólogo, experto en Ecosistemas e Recursos Biolóxicos, escritor, colaborador xornalístico e produtor editorial. Militante altermundista [+info].
_________________________

De moito interese:

Que fai Pescanova polo mundo?
Plataforma Medioambiental de Corrubedo  
Martes, 23 de Xuño do 2009

Entre os impactos da transnacional de orixe galega Pescanova no mundo fálase sobreexplotación de bancos de pesca locais para alimentar aos salmóns en Chile, contaminación das costas polos refugallos das piscifactorias, destrución de biodiversidade mariña local pola contaminación e as fugas de salmóns, condicións laborais precarias (maquila), destrución das estruturas económicas locais.

Aínda que non se iniciou unha ampla campaña na rúa, xa se teñen realizado informes, artigos, materiais, cartas ao director, sobre o papel de Pescanova en países como Chile, onde é unha das principais empresas pesqueiras a través de PescaChile no "cultivo" do Salmón. O Observatorio da débeda da Globalización achega varios deles: [Entrar]

E outros artigos en:


altermundo.org

________________________________