Sen panos quentes, ... por Luís Álvarez Pousa

Por Luís Alvarez Pousa [*]

24.04.2011

Hai que dicilo con todas as letras. Vendo como, pese a viviren coa soga ao pescozo, nada impide que as poboacións dos países máis castigados polos efectos da crise sigan perdendo pé e dignidade, non cabe outra alternativa que recoñecer o fracaso de economistas e políticos. Os primeiros, porque xa quedaron sen argumentos, e perderon a autoridade que se lles supuña á hora non só de detectaren as causas que acabaron producindo a que é, sen dúbida, a tormenta perfecta, senón tamén e sobre todo á hora de iluminar vías a contracorrente de todo o que se nos vén impoñendo como inevitable. Os segundos, porque caeron na trampa que lles tendeu o sistema, asumindo pasivamente esa falacia.

Chegados aquí, non caben panos quentes. Sabemos que os argumentos económicos son insuficientes para comprendermos o que realmente está pasando. E o que aínda é máis dooroso. Sabemos que os argumentos políticos non serven para comprendermos outra cousa que non sexa a que se esconde no máis cruel dos enganos ideolóxicos: facernos pensar e actuar como se non houbera outra alternativa que a dictada polos mercados. Como se non houbera outra alternativa ao sistema. Cando o que realmente sucede ao cederlle o control dos nosos impostos e a perda das nosas conquistas sociais, do xa de por si enfeblecido estado de benestar, é que se consolida, corrixíndoo sen máis. Lonxe de meter en cintura o modelo do novo capitalismo, polo que se veu rexindo sen apenas marcos reguladores a economía de mercado, esa en cuxo ventre se xestou a criatura da crise, o que fan é alimentalo para mellorar o seu dominio e a súa eficiencia.

É na quebra moral da economía de mercado, e nos desequilibrios e desigualdades que todo iso veu provocando, onde é preciso localizar as raíces do mal que non atan, expolian e deshumanizan. Xa vén de atrás. De cando nos anos oitenta do século pasado se lle abriron as comportas ao capitalismo especulativo, e quedamos tódolos mortais baixo o síndrome do éxito fácil. O que deu cos anos nun modelo de sociedade, e de economía, sen fundamentos éticos. De onde derivan consecuencias que incrementan a desigualdade, a explotación, a economía especulativa, o fraude e a corrupción.

E o que aínda é máis grave. Lexitimándoo todo a política. ¿Como non ver todo isto detrás da sumisa aceptación coa que os gobernos democráticos, e os arrogantes economistas que os asesoran e apoian, lles rinden pleitesía aos insaciables mercados financeiros, e á súa enganosa ideoloxía, traizoando por partida dobre a cantos os elixiron e son os que finalmente pagan a factura? ¿Como non velo detrás da prepotencia coa que se manifestan os axentes institucionais e políticos da trama Gürtel, cando non se cortan un pelo dicindo abertamente que buscan nas urnas do 22-M a absolución que nunca merecerían nos tribunais? Co agravante de que, por terse implantado tamén na conciencia da xente a idea dunha economía sen límites morais e da inexistencia de políticas alternativas, un non se atreva a predicir que fracasen no intento. Iso si, reforzando a crecente ingobernabilidade das nosas sociedades democráticas.

Domingo, 24 de Abril de 2011

Publicado no "Galo no Tellado", Diario de Ferrol.

[*] Luís Álvarez Pousa -lapousa@temposnovos.net- é xornalista, profesor de universidade, escritor, ... e director da Revista Tempos Novos. O Autor na Galipedia - O Autor na web do Colexio profesional de Xornalistas .
__________________

Enlaces de interese:

O xornal estatal "Publico", edita a Gürtelpedia - Os termos claves do maior escándalo de corrupción no PP, da A á Z. E un especial con toda a documentación sobre a trama corrupta do Partido Popular -PP-

• http://www.publico.es/225940/operaciongrtel/corrupcion/pp

• http://www.publico.es/especiales/tramagurtel

___________________________

O caso Gürtel: Escandaloso e alucinante

Por Luís Álvarez Pousa [*]

09.04.2010

Hai un especial interés en desmontar a estratexia do caracol coa que a dirección do PP tenta sobrevoar o caso Gürtel. Para iso, ningún argumento máis certeiro que o de probar o financiamento irregular do partido. En efecto, se a trama de corrupción chegase ata as adegas da organización, o discurso victimista no que se moven as Cospedal, Aguirre e Barberá, ademais de Rajoy, Feijóo e González Pons, caería polo seu peso. Non é así. Por máis que sigan empeñados en negar a conexión entre o partido e a trama que capitaneaba Francisco Correa, a realidade en forma de sumario evidencia probas sobradas da súa existencia, cando menos en catro comunidades autónomas con gobernos conservadores: Valencia, Madrid, Castilla/León e Galicia. Recitando coma papagaios a guía de instrucións autoconmiserativas, para calmar a riada de alertas xeradas polo relato que convirte aos socialistas de Filesa -a gran corrupción política dos anos 80- en meros aprendices de bruxo, ensaian o seu propio harakiri.

Porén, aínda que non tivésemos esa confirmación, para nada diminuirían o alcance e a gravidade do sucedido. É todo tan escandaloso -polo estatus institucional e/ou organizacional dos imputados-, e tamén tan alucinante -como queda de manifesto no relato que o sumario ofrece en forma de folletón político/gangsteril- que, aínda non tendo como teñen os brazos autonómicos do PP unha directísima complicidade coa rede Gürtel, en nada cambiaría a natureza amoral e delitiva dos feitos. Cantos, imputados ou non, protagonizan esta comedia dramática están cortados por un mesmo patrón: creéndose escollidos polo destino uns, e especialmente dotados outros en razón dos xenes familiares e de clase -facendo boa a teoría de Fraga para xustificar as contratacións que sempre realizou Baltar para a Deputación entre as familias do PP ourensán para a Deputación-, buscan sen importar os medios niveis de riqueza que os convirtan, social e politicamente falando, en inmortais.

Non son francotiradores, como insisten en facernos crer os dirixentes do PP. Pola contra, son persoas instaladas no seu organigrama de poder, como é o caso do tesoreiro Bárcenas, e nas institucións das que se sirven para o seu proveito particular facilitándolle aos da trama que materialicen o súa ben planificada rede de corrupción. Perguntándonos, iso sí, como é posible que tantas persoas se lucrasen durante tantos anos delitivos sen que ninguén do seu entorno o advertira -por caso, Rajoy, malia pasar por diante do seus despacho as millonadas coas que segundo o sumario Correa premiaba a eficacia do seu tesoreiro; por caso, Fraga, que se beneficiou as campañas pagadas con diñeiro negro entre os anos 1996 e 1999-. Recramar contundencia, como fai Feijóo, é a futuro. Iso queda para os xuíces. Antes deberan el e Rajoy asumir o presente. Que é tanto como defenestrar aos que están xudicialmente acorralados, so pena de que pensemos que non o fai por medo, no caso de Rajoy, e abrir unha investigación sobre as finanzas do PPdG entre o 96 e o 99, no caso de Feijóo. Todo menos esconderse ambos baixo a coraza do caracol.

[*] Luís Álvarez Pousa -lapousa@temposnovos.net- é xornalista, profesor de universidade, escritor, ... e director da Revista Tempos Novos. O Autor na Galipedia - O Autor na web do Colexio profesional de Xornalistas .
__________________

Enlace de interese:

O xornal estatal "Publico", edita a Gürtelpedia - Os termos claves do maior escándalo de corrupción no PP, da A á Z. E un especial con toda a documentación sobre a trama corrupta do Partido Popular -PP-

• http://www.publico.es/225940/operaciongrtel/corrupcion/pp

• http://www.publico.es/especiales/tramagurtel

___________________________

A galorpa social

Por Luís Álvarez Pousa [*]
31.01.2010

A crise, que experimenta en España o poder destrutivo dos elementos que identifican a treboada perfecta, ten entre outras consecuencias a de poñer patas arriba todo canto veu garantindo as bases sobre as que se conforma o sistema de benestar. A estas alturas, todos temos claro onde está localizado o seu volcánico epicentro, a acumulación de forza bruta que tivo na especulación e na codicia dos poderosos o seu principal alimento. Pero, aínda que desconfiados, nunca imaxinamos ata onde podería ser posible que os que a provocaron condicionen agora tódalas saídas e poñan en perigo as conquistas sociais. E aínda menos que sexan gobernos socialdemócratas os seus máis acaídos cómplices. Porque non doutra maneira hai que definir a quen vén de poñer en marcha un proceso de reformas que unicamente sintonizan con Díaz Ferrán e os seus teloneiros da CEOE.

As demandas da patronal, que teñen no gobernador do Banco de España ao seu máis potente alabardeiro, coinciden co que Zapatero e Salgado se propoñen defender no Parlamento español. Sen que nada que non sexa o medo escénico -perto xa dos catro millóns e medio de parados póñenlle a calquera a pel de galiña- poida explicar como é posible que a crise tamén contribúa a facer estraños compañeiros de cama. Ninguén máis está pola vía dos recortes sociais, como o é retrasar a idade de xubilación, ou flexibilizar o mercado de traballo, como se España non fose xa niso a campeona entre os demais países da UE. Acaso non existen outras alternativas menos traumáticas e inxustas, capaces de afrontar un problema real que ninguén nega: que a metade da poboación vai estar fóra da idade laboral en 2049?

O desplome da afiliación á seguridade social, e a suba dos gastos sanitarios que en boa medida se debe ao número cada vez máis grande de persoas maiores, poñen en dúbida a resistencia do sistema de pensións. Certo. Porén, se o desplome deriva da destrución de emprego -curiosamente a pesar de que a caída do PIB español é menor que naqueles países da eurozona coas cifras de paro máis baixas-, e do conseguinte aumento do paro, o que a un goberno socialdemócrata se lle esixe é que explore con novas e máis eficaces fórmulas ese problema de base, no que ten moito que ver tamén a ausencia de políticas de natalidade, sen as que dificilmente se poden atallar as sombras que se reflectan sobre o escenario laboral de mediados de século.

Todo menos aplicar a garlopa social. Que ao mesmo tempo culpabiliza inxustamente aos nosos maiores. O incremento das espectativas de vida non debera beneficiar, como queren facer o goberno de ZP e a CEOE, a quen xa gozou da súa aportación produtiva durante moitos anos, senón a eles mesmos. A obriga dun goberno socialdemócrata é, pola contra, facer posible un envellecemento socialmente activo. Asegurar a súa calidade de vida e a súa participación social tras a xubilación. Sen impoñerlles máis anos laborais que non sexan os que voluntaria e libremente, en función das circunstancias de cada quen, queiran asumir.

lapousa@temposnovos.net

Publicado no xornal comarcal Diario de Ferrol

[*] O Autor na Galipedia - O Autor na web do Colexio profesional de Xornalistas - O Autor é xornalista, profesor de universidade, escritor, ... e director da Revista Tempos Novos.
______________________

Lingua, limbo e purgatorio

Luís Alvarez Pousa [*]
03.01.2010

O decreto chegou 210 días máis tarde do prometido en campaña. Sen sorpresas, como era de esperar. Quérese dicir, coa lingua do país máis desprotexida ca nunca na escola. Subordinándoa a porcentaxes, o goberno de Feijóo escamotea tódolos supostos reais -aqueles que proceden de estudos científicos e non da estulticia ideolóxica- que a fan merecedora dunha discriminación positiva. Poñéndoa a tercios, como se o castelán e o inglés pesaran política, institucional, social, mediática e economicamente o mesmo ca ela, derroga non só o decreto de 2007 do que abxuraron no último minuto, senón tamén a filosofía e o consenso cos que naceran a lei do 83 e o Plan de Normalización posterior. O borrador confirma que o executivo asume na práctica as esixencias do nacionalismo lingüístico español que, cunha malévola falta de lóxica, denuncia como imposición non o deber que tódolos españois teñen de coñecer o castelán, que sería entendible, senón unha norma que non vai máis alá dos usos sociais que os habitantes de Galicia poidan afianzar para asegurar a cohesión social e garantir a supervivencia da súa lingua propia.

A pretendida liberdade lingüística, coa que o PP argumenta a prol dunha secundarización do galego no sistema educativo, non pasa de ser a construción a conciencia dunha xigantesca falacia. No ensino atribúenlla unicamente aos pais dos alumnos, que se fan cun poder de elección que non lles concede a Constitución nin a xurisprudencia, segundo a cal o dereito á educación non comporta o de elixir a lingua de ensinanza. Queda en evidencia o escapismo de Feijóo, que renuncia como presidente á decisión que un goberno debe exercer en asuntos de especial trascendencia para o país. Ula a liberdade dos demais cidadáns, pais ou non, nesta hora do sí ou do non sobre o noso futuro como pobo e como comunidade cultural e lingüisticamente diferenciada? A escusa electoral nunca pode lexitimar a irresponsabilidade social dun gobernante. Éo cando impide que o galego se convirta, como o propio Constitucional dixera do catalán, no ‘centro de gravidade’ dunha educación bilingüe. Pola contra, consolida un limbo lingüístico no tramo infantil, o máis decisivo para garantir a transmisión interxeracional da lingua, e un purgatorio a proba de trileiros nos demais tramos.

As apostas non serán a prol ou en contra dun impensable consenso, senón sobre o guirigai que o decreto do PP vai provocar, con tantos limbos e purgatorios de por medio, nos centros educativos. O conflito queda servido.

lapousa@temposnovos.net

Publicado no xornal comarcal Diario de Ferrol
____________________

A Cobertura Electoral

Polo seu interese - unha crítica á cobertura electoral que fan os medios "informativos" convencionais -, reproducimos un artigo que publica hoxe, en varios xornais do grupo "LA CAPITAL" [El Ideal Gallego, Diario de Ferrol e Diario de Arousa], Luís Álvarez Pousa [*], profesor de xornalismo na USC, director da prestixiosa revista "Tempos Novos" e director do "Observatorio Galego dos Medios" .


Por LUÍS ÁLVAREZ POUSA
Martes, 17 de Febrero de 2009

Os medios de comunicación asumiron en campaña un papel de acompañantes compasivos, sen atreverse a ensaiar fórmulas profesionais capaces de sortear as servidumes partidistas, que son a negación da súa función mediadora, para alzar o voo, sobrepoñéndose a todo canto estorbe a súa capacidade de influencia en tanto que actores parapolíticos. Quérese dicir, non someténdose a nada que non sexan os principios ideolóxicos que marcaron dende sempre a súa condición de servizo público, por unha banda, e a tarefa de mediación e control a prol dunha equilibrada e xusta distribución do poder e a favor do pluralismo, pola outra.

Sempre e en todo lugar. Pero sobre todo cando a cidadanía é convocada ás urnas, e se nos dá a todos a oportunidade de recuperar a dimensión simbólica da política, quérese dicir, o seu poder para articular espazos deliberativos -ou de conformación dunha cualificada opinión pública- e procesos de participación cívica, que nunca poderían existir sen unha información dilixente, rigurosa e de calidade no profesional, veraz, plural e diversa no normativo. O descrédito que hoxe ten a información política -un 62 por cento, segundo algúns estudos- vénlle en boa medida de haberen claudicado os medios diante dun montón de compulsivos produtores de contidos, que en épocas electorais desafían tódalas normas da contención, impoñendo axenda, ruídos e porcentaxes blindadas de protagonismo. Entre a xunta electoral, que se atribúe decisións que competen estrictamente ao ámbito profesional do xornalismo, e os directores das diferentes candidaturas partidarias, que se atribúen dereitos que pertencen á cidadanía no seu conxunto, impoñen un modelo de cobertura política sen garantías.

É preciso romper con esa anomalía. Porque o que está en xogo en cada convocatoria electoral é a calidade da democracia, e a do noso autogoberno. Máis alá do que cadanseu medio editorialice en liña coas súas tendencias ideolóxicas, as garantías que demandan os cidadáns só as pode asegurar o xornalista, no que aqueles delegan o seu dereito de información. Para iso faise imprescindible que os medios liberen aos seus xornalistas do voto de castidade política que os atenaza. Recoñézanlles a súa autonomía profesional marcando a axenda, descontaminando de ruídos e ficcións as promesas electorais, decidindo os tempos, os protagonismos e os espazos da información, guiándose só polo interese xeral e o sentido de equidade. Na información diaria da campaña e tamén nos debates televisivos.

[*] Luís Álvarez Pousa
lapousa@xornalistas.com
__________________

Violencia Machista

VIOLENCIA MACHISTA
Por Luis Álvarez Pousa
lapousa@axornalistas.com
28.02.2008

Catro mulleres asasinadas con só seis horas de diferencia. Causa arrepío. Hai leises, a do Estado e a de Galicia, que intimidan e cercan aos violentos, e hai tamén unha progresiva toma de conciencia sobre as causas desta lacra social. Pero polo que se ve non son suficientes para deter esa sangría. Cortala de raíz é un obxectivo que se nos resiste. O que demostra que non é só con ameazas de cárcere ou de discriminación como os instrumentos do estado de dereito poden frear esta bestialidade. Algo máis profundo está detrás. Algo que está incrustado no lado oscuro da sociedade, e que forma parte dun sistema de relacións de poder no que ás mulleres lles tocou a peor parte. Malia os avances, seguimos recoñecendo a diario múltiples manifestacións que teñen no modelo patriarcal de sociedade o seu principal alimento.

Mentres non erradiquemos esa fonte de violencia, non será posible liberar ás mulleres dese pesadelo. Requírese unha viraxe radical da escala de valores na que asentou a priorización histórica do rol masculino sobre o feminino. Nunca como agora estiveron a información e o saber tan democratizados. Nunca o acceso a eles foi tan amplo, producindo así uns moi altos niveis educativos e culturais en sociedades nas que, paradoxalmente, seguen albergando no seu seo casos tan crueis como o destas catro mulleres asasinadas con escasas horas de diferencia. Non tiñamos que baixar a garda. Por máis que as cifras oficiais nos alegren a vida ca día facéndonos crer que vivimos no mellor dos mundos, hai que desconfiar. A perspectiva androcéntrica permanece activada no corazón das sociedades opulentas. As conclusións dun estudo recente apuntaban unha escalofrinate porcentaxe: unha de cada tres mulleres acabarán sendo nalgún tramo das súas vidas vítimas da violencia de xénero. Sen excesivas diferencias na comparación entre as mulleres do primeiro e do terceiro mundo.

Hai esixencias de máis recursos para impedir que os violentos consumen os seus crimes. E tamén de medidas aínda máis coercitivas. Axustar todo o relacionado coas medidas integrais dirixidas á sensibilización e á prevención, é prioritario. Pero en paralelo cun gran pacto social. Cos medios de comunicación á cabeza. Deles dependerá en boa medida que ese pacto se nutra dos valores (igualdade, solidariedade coas vítimas, non discriminación por razóns de sexo?) que han servir de antídoto fronte aos contravalores nos que a violencia machista ten o seu sostén.

O Autor na Galipedia
O Autor na web do Colexio profesional de Xornalistas
O Autor é xornalista, profesor de universidade, escritor, ... e director da Revista Tempos Novos
_____________