Por Patricia Gabeiras [*]
06.12.2014
O corpo de Avogados do Estado é sen dúbida un dos corpos de xuristas mellor formados deste país. A eles correspóndelles, segundo a Lei 52/1997, a asistencia xurídica e a representación e defensa en xuízo do Estado. En tanto que asesores do Estado son pezas crave na defensa do Estado de Dereito.
Moitos deles asumiron até responsabilidades de goberno e ocuparon as secretarías dos diversos organismos reguladores e das máis importantes compañías enerxéticas e financeiras deste país.
Con todo, a pregunta que desde fai tempo róldame na cabeza e que veño nesta ocasión a suscitar de "viva voz" é; cal foi o papel dos Avogados do Estado durante moi longos anos negros de corrupción sistémica que padecemos?, onde estaban moitos deles cando o noso Estado de Dereito necesitounos?
É doloroso recoñecer que en múltiples ocasións as Administracións Públicas e as grandes corporacións enerxéticas e financeiras conseguiron dar aparencia de legalidade formal a actos materialmente ilegais, servíndose para iso da intervención dalgúns Avogados do Estado que puxeron os seus coñecementos ao servizo do actuacións abusivas e antisociais.
Son moitos os Avogados do Estado que ostentan a dirección da unidade de cumprimento normativo de entidades financeiras reiteradamente condenadas polos Tribunais de Xustiza por faltar ás súas obrigacións informativas, así como os que subscribiron informes nos que se sostiñan posicións xurídicas impúdicas en beneficio deses opacos intereses político-económicos que estiveron movendo os fíos da nosa Administración durante demasiado tempo.
Sei que é duro o que digo, pero por desgraza sabemos que é certo.
Levo anos preiteando contra bancos e compañías enerxéticas e foron moitas as ocasións nas que me atopei fronte a Avogados do Estado cuxas posicións e actuacións, desde un punto de vista estritamente xurídico, non respondían a un exercicio social e responsábel do Dereito.
De todos os casos que levei é particularmente sangrante o caso REGANOSA.
Son xa trece os anos que levo preiteando prol bono, en nome do Comité Cidadán de Emerxencia daRía de Ferrol, polo peche da planta de regasificación de gas natural licuado que a empresa REGANOSA incrustou no interior da Ría de Ferrol; no epicentro da comarca de Ferrolterra. Unha zona densamente poboada e que, ademais, conta con moi importantes recursos naturais.
REGANOSA, como ben di o lema da plataforma veciñal que pugna polo9 seu peche, é unha instalación "ilegal e perigosa", cuxa construción é froito da corruptela política e económica que imperou durante décadas no noso país.
Na actualidade REGANOSA é unha planta que, ademais de ilegal e perigosa, é absolutamente ineficiente e que, tal e como vaticinamos nos nosos primeiros recursos, mantívose, desde a súa apertura, baixo o mínimo técnico de actividade; porque nin Galicia necesitaba de semellante instalación, nin existía consumo suficiente fose da Comunidade Autónoma que a xustificase.
O máis grave é que, malia as escuras orixes de REGANOSA e de que era e é inviábel desde un punto de vista técnico e financeiro, segue percibindo esa famosa retribución fixa que tanto encarece o noso "sistema enerxético"; esa retribución fixa que non fai senón engordar o déficit do gas que crece de xeito exponencial ano a ano e que finalmente asumimos os cidadáns.
En definitiva, a construción de REGANOSA non serviu para nada máis que para enriquecer a uns poucos, isto é, aos seus sucesivos socios; prebostes como a Xunta de Galicia, a alxerina Sonatranch, Caixa Galicia -hoxe Abanca- Endesa, Unión Fenosa, Gas Natural e, como non, ao por entón cacique local (sempre, sempre hai un cacique local).
E mentres uns poucos se enriquecen, outros moitos -a poboación enteira de Ferrolterra- queda sometida de xeito innecesario a un perigo real e se empobrece ao conxunto dos españois, que han de pagar centos de millóns de euros a través dos recibos mensuais da luz por razón dunhas instalacións que naceron pervertidas, no fondo e na forma.
Con todo e malia o seu inviabilidade orixinal por razóns de seguridade, medio ambientais e técnico-financeiras, REGANOSA conseguiu todas e cada unha das autorizacións que tiñan que lle outorgar as respectivas, sucesivas e bicolores administracións (local, autonómica e estatal) de tal modo que, finalmente, tras esquivar todos os obstáculos formais, REGANOSA foi construída e posta en funcionamento para total sorpresa da poboación que a viu erixirse na marxe esquerda da Ría de Ferrol.
E a este despropósito contribuíron, sen dúbida, algúns Avogados do Estado.
Porque. Onde estaban os Avogados do Estado do Ministerio de Medio ambiente cando este sostivo no seu día que a instalación non requiría de Declaración de Impacto ambiental algunha?; Onde os Avogados do Estado que permitiron que a Comisión Nacional da Enerxía, non advertise da ilegalidade da instalación e que consentiron que este organismo, que se supoñía regulador, dese o seu preceptivo visto bo á instalación contribuíndo ao vergonzante sobredimensionamento e ineficiencia da que adoece o noso sistema enerxético?; Que papel xogou a Abogacía do Estado do Ministerio de Industria que, así mesmo, deu o seu beneplácito ao outorgamento das Autorizacións de instalación e construción malia que lles constaba que nin se habían avaliado ex ante os moi elevados riscos para a poboación que implica este tipo de instalación, nin o Ministerio de Medio ambiente había avaliado o seu impacto ambiental? ; e, para rematar, que papel xoga a Avogacía do Estado e os Avogados do Estado de xeito individual e impenitente opuxéronse nos Tribunais ás nosas lexítimas pretensións, ben en representación da Administración, ben en representación das grandes corporacións enerxéticas e financeiras ás que se debían? Obrigando deste xeito a que, en casos como o de REGANOSA, as plataformas cívicas sen recursos financeiros haxan ter que chegar até o Tribunal Supremo para defender non só os seus dereitos civís, senón tamén ao Estado de Dereito, cuxa defensa en principio correspóndelles precisamente a eles.
É desolador observar como moitos Avogados do Estado situáronse, de xeito sistemático, en contra da cidadanía e da legalidade vixente á que á fin e ao cabo todos nos debemos. E aínda cando algúns pretendan defender a súa posición invocando o ámbito interpretativo da lei e/ou unha hipotética dependencia da Administración-cliente que lles obriga á súa defensa, habemos de recordarlle que aínda que as leis son interpretábeis non son, nalgún caso, un chicle maleábel a vontade pola Administración de quenda e que á Avogacía do Estado tampouco lle é de aplicación a eximente da obediencia debida, porque precisamente o control do acto antixurídico é o obxecto mesmo da súa competencia.
Os Avogados do Estado non poden actuar de xeito laxa ante actuacións administrativas executadas en fraude de lei, nin deben contribuír a que a Administración de Xustiza se atope saturada co enxuizamento de preitos que nunca deberon de iniciarse e que con case toda probabilidade acabarán cunha sentenza condenatoria para os seus "clientes", xa sexa o Estado, xa a corporación de quenda.
Por outra banda, a Avogacía do Estado ten unha posición no control preventivo e vixilancia do cumprimento e aplicación das leis por parte das Administracións Públicas que é vital nun Estado de Dereito e é por iso que deben reflexionar sobre o papel que queren xogar nun futuro e sobre os cambios que teñen que afrontar para garantir o exercicio responsábel da súa profesión e para contribuír á rexeneración democrática deste país.
Mentres tanto, e en tanto esa reflexión non se produza, continuaremos confiando en que sexa o Tribunal Supremo o que cumpra en último término co control final da legalidade en casos como o de REGANOSA, unha planta que é sen dúbida "ilegal e perigosa" e que a Avogacía do Estado se concentre en algo máis produtivo e máis necesario para o fortalecemento do Estado de Dereito que a querela contra o pequeno "Nicolás".
[*] Patricia Gabeiras Vázquez, Doutora en Dereito pola UNED e a Universidade Carlos III de Madrid (2013). Licenciada en Dereito e Diplomada en asesoría de empresa pola Universidade Complutense de Madrid (1993). Profesora Asociada do Departamento de Dereito Mercantil da Universidade Carlos III de Madrid. Fundadora da Asociación de Usuarios Afectados por Permutas e Derivados Financeiros da cal tamén exerce como avogada, obtendo resultados de público recoñecemento. É a avogada do movimento veciñal, social e ecoloxista opositor a Reganosa e leva todos os procesos xudiciais do Comité Cidadán de Emerxencia daRía de Ferrol contra Reganosa e conseguiu que o Tribunal Supremo ditara Sentencia firme e inapelábel contra a planta de gas localizada no concello de Mugardos.
Publicado inicialmente no sitio-e de EJABOGADOS. | 03.12.2014 | Acceder.
---
Axuda economicamente ao CCE mercando Lotería de Nadal. Que vai tocar !
O COMITÉ CIDADÁN DE EMERXENCIA PARA A RÍA DE ERROL, TAMÉN NECESITA NESTES MOMENTOS AXUDA ECONÓMICA, PARA CONTINUAR COS PROCESOS XUDICIAIS E ADMINISTRATIVOS ABERTOS: COLABORA.
Comité Cidadán de Emerxencia para a Ría de Ferrol
comitecidadan@gmail.com
www.comitecidadan.org
Enviado por:
comitecidadan
-comitecidadan@gmail.com-
4 de dezembro de 2014 22:13
Interesante artigo de Patricia Gabeiras, avogada do Comité Cidadán de Emerxencia, en torno aos Avogados do Estado e Reganosa, no blog ejabogados.
___________