Veciñanza en toda Galiza vive asustada e enferma por instalacións que os gobernos propicianL. B. / L. V. / P. Ou. - Ferrol / Pontevedra / A Coruña - 23/03/2009
En
Mugardos,
Luz Mariña Torrente afeccionouse a contar gaseros desde a fiestra da súa cociña. Nos últimos dous anos viu pasar 42 buques cargados con toneladas de gas natural e deterse fronte á súa casa. A única regasificadora de Galiza está a moi poucos metros da súa vivenda. Como ela, o resto da veciñanza da
parroquia de Mehá aínda non saen do seu asombro. Levan case unha década protestando contra a planta de gas pero as súas mobilizacións non impediron que
Reganosa construíse unha terminal xunto a un centenar de vivendas, ao sur da
ría de Ferrol.
"
Goberne quen goberne, a planta segue crecendo e segue aumentando o risco" explica
Torrente, presidenta da
asociación veciñal de Mugardos, "
é triste ver que o interese económico pasa por encima das leis".
Reganosa, participada pola
Xunta cun 10% de accionariado, empezou a operar en maio de 2007 e aspira a duplicar a súa capacidade ata xerar 825.000 metros cúbicos de gas cada hora.
Aínda por riba, a regasificadora linda con
Forestal del Atlántico, un complexo petroquímico do grupo Tojeiro, impulsor e accionista de
Reganosa. Para o
Comité Cidadán de Emerxencia, que agrupa aos opositores á terminal, a planta de gas é "
unha ameaza para a vida" e
Forestal "
unha bomba química de destrución masiva". "
Temos dúas das empresas máis perigosas de Galiza metidas no medio das casas" insiste
Torrente, "
eu mesma teño o gasoduto pegado á cimentación da miña casa, baixo o xardín".
Conta quea veciñanza de
Mugardos e algúns de
Ares recibiron o comprometido
Plan de Emerxencia Exterior (PEE) na caixa de correos das súas casas nun sobre pechado co membrete da
Xunta e unha guía magnética para adherir á neveira con recomendacións para reaccionar ante unha emerxencia:
cinta illante para selar fiestras e portas,
lanterna e
pilas. Máis dun veciño critica o plan "
chafalleiro". senten indefensos ante calquera imprevisto por moito que soen as sirenas que se instalaron polo municipio.
Ao norte da
ría de Ferrol, a
siderúrxica Megasa está encastrada entre bloques de vivendas na desembocadura do
río Xubia (Narón). Figura no Rexistro Estatal de Emisións e Fontes Contaminantes do Goberno central, xunto con
Forestal del Atlántico, e os fumes da súa cheminea "
ambientan" o municipio naronés.
A planta arrincou nos 50 como unha tornillería familiar e pechou 2008 con 243 empregados e unha produción de 750.000 toneladas de ferro. Durante décadas, a única entrada á fundición era polo medio das vivendas, nun traqueteo continuo de camións e po de chatarra. Medró a fábrica e aumentaron as queixas veciñais encabezadas pola veciñanza da rúa Somozas. Megasa abriu unha entrada alternativa, rodeouse dun paseo marítimo e está hoxe tan mimetizada co barrio que a poucos chámalles xa a atención. "
O cheiro, o ruído, o polvillo seguen", recoñecen desde o
Comité de Empresa.
A beiras da ría de
Pontevedra, o complexo industrial de
ENCE rompe coa paisaxe costeira mentres a
parroquia de Lourizán disputa unha guerra silenciosa entre os que apoian a continuidade da pasteira e os que defenden o seu traslado. "
Aquí non hai xente nova e ninguén quere construír, estamos os de sempre". Fala
Mª Teresa Pérez, que herdou a casa da súa nai, como
Consolo Veiga, que habita a leira que lle deixou o seu avó. Esta, con 75 anos cumpridos, é a máis enérxica opositora á planta e unha das poucas que recorda a praia de
Lourizán antes dos recheos. Hoxe, enormes montículos de acha borran todo rastro daquilo.
Xunto á
Asociación pola Defensa dá Ría (APDR) presentaron tres denuncias ante o xulgado e varias ao
Seprona por ruídos, cheiros, verteduras e emanaciones gasosas. "
Os cheiros melloraron", conceden, "
agora o peor é o polvillo da acha, sobre todo cando hai vento". Logo duns días fóra, Lourizán recíbelles con inevitables irritacións oculares. "
É cando máis o notamos", apunta
Teresa. E non só elas, as súas hortas tamén padeceron os efectos da pasteira. "
Fai anos, ENCE indemnizábanos polos sementados, morríase todo" por "
a choiva aceda". "
A min déronme 50 euros por varios froiteiros e un sementado de patacas. Xa non volvín pedir nada máis", espeta indignada
Consolo. A auga é outra batalla. Unhas inclínanse por comprala embotellada e outras, como
Chelo, instalaron un purificador para poder beber da billa. "
Aquí todos temos pozos pero o que hai aí abaixo calquera sabe".
As leiras "
non teñen valor ningún". Sábeo ben a familia de
María Peón, "
que tivo que marcharse pola súa alerxia ao mercurio e custoulles moito vender a casa", contan desde a APDR. O que pasa é que "
un 80% da que xente de aquí ten a alguén na fábrica e non di nin pío". O ruído, sobre todo de noite, é outro inconveniente tamén denunciado sen éxito. Consolo culpa dos seus graves problemas respiratorios (
acaba de superar unha angina de peito) ao po da acha. "
Dicíanme os médicos que para andar por fóra puxéseme máscara". O mellor para a súa saúde, recoméndanlle, é que venda a casa e váiase. Ao que
Consolo contesta: "
Si, doutor pero quen ma quere?".
O
pazo de San José, catalogado como ben protexido, está pegado a tres enormes tanques nos que, preto da refinería de Bens, á entrada d'
A Coruña, a
Compañía Loxística de Hidrocarburos almacena combustible para a súa distribución por toda Galiza. Só un valo de arame separa os muros do caserón deses depósitos de 6.000 metros cúbicos cada un e considerados legais para todos os efectos logo de perder os donos do pazo unha batalla xurídica que durou máis dunha década.
O
Tribunal Superior de Xustiza de Galicia ordenou derrubar eses tanques antes do 3 de xullo de 2008. Pero o
Concello da Coruña apresurouse a tramitar unha nova licenza para uns depósitos que declarou de "
utilidade pública". Finalmente, o alto tribunal, aceptando un recurso das autoridades municipais, anulou a súa orde de derriba por considerar que eran instalacións legalizadas, con todos os vistos bos, incluído o da
Consellería de Medio Ambiente.
Estes tanques de hidrocarburos son só unha parte das sucesivas ampliacións da refinería instalada desde fai catro décadas nunha das entradas d'
A Coruña e que foi crecendo e achegándose a núcleos como o barrio coruñés do
Ventorrillo ou o de
Meicende, en
Arteixo. Zonas residenciais sobre as que non parecen ter ningún efecto o artigo do
Regulamento de actividades molestas, insalubres, nocivas ou perigosas que establece, "
como regra xeral" que toda industria "
molesta ou insalubre só poderá emprazarse a unha distancia de 2.000 metros" do núcleo de poboación máis próximo.
O
aeroporto coruñés de Alvedro tamén está rodeado de zonas residenciais. E a súa ampliación, pendente do estudo de impacto ambiental, ten en albas a moitos veciños non só de
Culleredo, onde se asenta o aeródromo desde 1963, senón ata do próximo municipio de
Oleiros. O seu alcalde,
Anxo García Seoane, púxose en pé de guerra por un
informe de Aviación Civil que obriga a prohibir a edificabilidade en zonas xa moi poboadas, como
Santa Cruz,
Montrove ou
Dorneda, ao consideralas afectadas pola pegada sonora que suporía a ampliación do aeroporto. E os edificios e casas xa existentes deberán ser insonorizadas.
Ruídos atronadores dos avións, fiestras que tremen e fortes cheiros a queroseno son inconvenientes cos que a veciñanza de Alvedro está habituada. Unha trintena de casas de
Culleredo veríanse directamente afectadas por este proxecto de ampliación do aeroporto. Non é o caso dos residentes en chalés que, no extremo da pista de aterraxe, viven con vistas á enorme pantalla de columnas que conforman o sistema de navegación ISL. Uns veciños que, á marxe do ruído, andan preocupados polas emisións dese sistema, similar ao dunha antena de telefonía móbil. Fai interferencias cos seus mandos a distancia para abrir coches ou portas de garaxe.
Artigo orixinal no xornal "El País" edición de Galiza____________________
O venres 27 de marzo ás 20:00 horas., e con motivo da celebracion do Día Internacional do Teatro, teremos no Ateneo Ferrolán, a Nelson Quinteiro que ofrece un recital-monólogo baseado na voz.
Ficha Fenolóxica 2009