Syriza acaba de celebrar o seu Congreso fundacional que marca un punto de inflexión na evolución desta, até o de agora, coalición electoral que acaba de constituírse como partido unificado nun contexto político, externo e interno, preñado de contradicións. Os artigos de Amelie Poinssot (Mediapart) e Sthatis Kouvélakis (Plataforma de esquerdas" de Syriza) permítennos achegarnos ao que deu de si este congreso.
Os múltiples desafíos da nova Syriza
O 12 de xuño de 2012, Syriza fíxose coa segunda praza nas eleccións lexislativas. O 27% dos votos e os 72 escanos obtidos na Asemblea Xeral de Grecia, foron toda unha sorpresa en Europa. Co paso do tempo, a sorpresa creceu máis aínda: segundo os institutos de sondo, a esquerda radical oscila entre o 20 e o 28% de intención de voto, pisándolle os talóns a Nova Democracia (partido no poder). Estes resultados son tanto máis sorprendentes despois de que, desde a súa creación en 2004, Syriza non lograra pasar mais que do 4% ao 5% nas eleccións. Aínda que unha parte deste éxito electoral pode ser interpretada como unha forma de rexeitamento ás políticas de austeridade, o certo é que en só unha década esta formación, malia as súas contradicións internas ligadas á súa constitución, destacou no escenario político grego. Syriza está composta, orixinalmente, por unha coalición de diversas formacións da esquerda e da extrema esquerda, de ex-comunistas prol-europeos, maoístas, trotskistas e, tamén, por ecoloxistas radicais: unha constelación que foi obxecto de diversas críticas por parte das súas detractores.
Con todo, estes días Syriza sufriu un cambio de imaxe: a esquerda radical realizou o seu "congreso fundacional" na metrópoles ateniense, no que os seus diferentes compoñentes disolvéronse para fundar unha nova estrutura, a "Syriza-EKM" (EKM siglas en grego de "Fronte Social Unitario"). Unha etapa decisiva na historia deste novo partido, xa que todos os seus compoñentes acordaron un programa político común, uns novos estatutos, unha imaxe común cara ao exterior máis homoxénea, máis coherente co seu electorado e fronte aos seus adversarios. Durante catro días, no centro de congresos de Palio Phaliro, a pouca distancia do Pireo, 3.500 delegad@s intercambiaron puntos de vista antes de votar a declaración de principios do partido, a elección dun novo comité central e a reelección de Alexis Tsipras para a presidencia.
Nesta declaración de principios, Syriza reafírmase nos seus fundamentos, "un partido fundado sobre o pensamento marxista e a longa historia do pensamento emancipatorio, que trata de avanzar tendo en conta todo este importante aporte teórico", e nos seus obxectivos: "cambio democrático do sistema político, organización dunha sociedade baseada na propiedade e a xestión social dos medios de produción, acabar coa dominación das forzas neoliberais e anulación dos memorandum de austeridade". Aquí atopamos as grandes liñas do seu programa, a saber, a paralización da privatización dos servizos públicos, a garantía do acceso a bens comúns fundamentais como a auga, a educación, a sanidade, ... A instauración dunha renda básica, e axudas para toda a xente desempregada do país (actualmente a duración máxima de indemnización por desemprego é dun ano para quen traballen a xornada completa).
Para financiar todo isto, o partido propón a posta en marcha dun novo sistema fiscal, máis xusto e eficaz, que afectaría ás fontes de riqueza até agora protexidas, como as propiedades da Igrexa, así como relaxar a presión presupuestaria que está padecendo Grecia a través dunha renegociación da súa débeda co obxectivo de anular unha parte e poñer en moratoria o resto.. De forma máis xeral, o partido defende unha política de recuperación, baseada no aumento do gasto social e o apoio á produción, en particular no sector agrícola, seguindo unha política de protección do medio ambiente e de desenvolvemento sostíbel.
Entre as e @s delegad@s, a maior parte veñen da vella garda da esquerda grega. Pero tamén atopamos a mozas e mozos militantes. Syriza contaba con 14.000 membros antes das eleccións do ano pasado... Hoxe conta con máis do dobre: 35.000.
Athina Arvaniti daqueles que se uniron a Syriza logo das eleccións: "Eu atopei en Syriza ao único partido que permitiría cambiar as cousas, dar a volta ás políticas de austeridade e baterse por unha sociedade máis igualitaria, máis xusta. Non é que me recoñeza en todas as posicións do partido, pero é onde atopo unha razón para a loita e para a esperanza". Athina Arvaniti foi activista durante moito tempo nos movementos sociais. Reside no municipio portuari de Perama (antigo buque insignia do sector naval grego hoxe en creba). Formou parte das asembleas de base do seu barrio, un colectivo construído a partir da experiencia do movemento Indignados fai dous anos, e que traballa na recolleita e distribución de alimentos para axudar a decenas de familias necesitadas, mentres lles animan a loitar contra a política de austeridade.
Moi presente nas manifestacións, esta nai de familia non militara xamais nun partido político. Para ela, a súa adhesión a un partido non é un fin en si mesmo: "Aínda hai moito traballo que facer, fai falta que a xente se apropie do combate da esquerda, fai falta que a xente comprenda que debe mobilizarse e ¡deben facelo primeiro por si mesmos! Para isto, fai falta tamén que os membros e cadros do partido non se limiten ás palabras e estean máis presentes nas organizacións, os movementos, ... Syriza debe participar ademais nos procesos sociais".
Si Athina chama a unha maior presenza sobre o terreo, os membros de Syriza están, en realidade, moi implicados nos colectivos de solidariedade creados en numerosos barrios da metrópoles ateniense e noutras cidades do país. Algúns militantes impulsaron estruturas autosuxestionadas, como os dispensarios de medicinas básicas de Tesalónica: o partido non fixo publicidade disto, pero cada vez hai máis xente traballando sobre o terreo. Por encima de todo, o que se trata de cambiar é o seu tecido de simpatizantes: "O voto a Syriza era esencialmente urbano", explícanos o portavoz do partido, Panayotis Skourletis. "Agora, por primeira vez na historia, temos membros do partido nas zonas rurais. E os núcleos do mesmo crecen nas pequenas cidades de provincia". No sector de Corinto e a súa contorna, por exemplo, o partido conta hoxe con sete seccións, fronte a unha única coa que contaba fai un ano. En Arta, no noroeste do país, hai cinco seccións cando fai un ano só había unha.
Toda esta ola de adhesións, aínda que alegra aos membros históricos do partido, suscítalle, evidentemente, novos desafíos: estes novos militantes non teñen o mesmo pasado político, algúns veñen do Pasok (partido socialista) ou do KKE (partido comunista), outros apenas están politizados ... Moitas identidades diferentes poden influír na liña do partido. Se impune igualmente a pregunta sobre a súa representatividade: até o congreso, cada formación que compoñía Syriza tiña dereito a veto, o que excluía do proceso de decisión a todos estes novos militantes non membros de partidos preexistentes a Syriza. Aínda máis, os dirixentes asumían unha dobre función: eran ao mesmo tempo cadros na súa formación de orixe, e cadros no seo das instancias de Syriza.
"Por razóns funcionales, pero tamén por razóns democráticas, había que reformar os estatutos, explícanos Natacha Theodorakopoulou, membro do comité central, reelixida no congreso. O obxectivo é chegar a ser un partido máis representativo e mellor organizado. Isto non impide que sigamos sendo unha esquerda plural: as diversas tendencias continuarán existindo no partido?. Para o politólogo Georges Contogeorgis esta refundación ten tanto de cambio como de salto cara a adiante: ?Aínda que as organizacións compoñentes de Syriza son oficialmente disoltas, estas van seguir existindo no interior do partido, explícanos este universitario, moi crítico co sistema político grego. A mentalidade e a orientación de Syriza non vai cambiar fundamentalmente".
Entre as tendencias atopamos á "Plataforma de Esquerda" de Panagiotis Lafazanis. Nas reunións preliminares ao congreso, en decembro pasado, remarcou a necesidade dunha moción, apoiada pola cuarta parte dos delegados, que se caracterizaba por un programa económico máis radical que o que marcaba a liña maioritaria, e que non excluía, por exemplo, a saída da zona euro. Nesta ocasión presentou catro enmendas á declaración de principios do partido; enmendas que, aínda que non foron apoiadas pola maioría, si deixaron a súa pegada, por exemplo, no non recoñecemento da débeda e na proposta dunha negación absoluta a pagala: estas propostas transcenderon máis aló das súas propias filas. O domingo, para a elección do comité central, a lista da "Plataforma de esquerda" obtivo o 28% dos votos, conseguindo unha representación nada desdeñábel no seo do comité central.
Entre as correntes minoritarias, as opinións son, de feito, máis variadas sobre a nova forma de Syriza, algunhas ata profundamente contrarias: "Esta é unha tentativa de control, de centralización en detrimento do pluralismo que nos enriquecía". Repróchaselle a Alexis Tsipras o facer durante os últimos meses un discurso centrado máis nas organizacións que nas cuestións políticas, e de querer evitar as cuestións delicadas, por exemplo, a moeda única ou da negación do pago da débeda: "Até onde debe negociar Grecia o pago da débeda" Até alcanzar o escenario chipriota? Até que a débeda deteña o financiamento? O partido non di nada?, apunta Lafazanis. Os compoñentes reticentes á autodisolución, como o partido de Manolis Glezos, membro do Parlamento e da resistencia grega, experimentaron un forte crecemento nos últimos meses.
Alimentado polo medo de ver a Syriza transformarse nun partido monolítico e polos desacordos coa estratexia de Tsipras, as críticas multiplicáronse nas filas do partido, pero tamén entre os seus electores. Tsipras vai decepcionando desde que durante este inverno multiplicase as súas intervencións no estranxeiro e en diversas institucións internacionais: mantén un dobre discurso, radical en Grecia, pero moi centrista no exterior.
Outros, en cambio, defenden o rol que Syriza debe xogar no estranxeiro. É o caso da deputada Rena Dourou, convencida de que este congreso fundacional é internacional: "Grecia foi a cobaia da austeridade a nivel europeo, hoxe debe converterse no modelo dunha estratexia radical en términos de democracia e xustiza social". Numerosos delegados estranxeiros estiveron presentes no Congreso, por exemplo, procedentes do Front de Gauche francés...
Pero internamente, a cuestión dunha estratexia europea parece unha cuestión pouco importante no seo de Syriza, até cando estamos cada vez máis perto das eleccións de 2014. "¡Podemos ter eleccións antes!", teme Natacha Theodorakopoulou. De feito, as cuestións nacionais son múltiples, e hoxe tamén presionan: despois da pechadura brutal e unilateral da televisión pública o mes pasado, o goberno prepárase para votar no parlamento, a finais da semana, unha lei para aprobar, entre outras cousas, o despedimento de 4.000 funcionarios e a transferencia doutros 12.500. Así, os sindicatos do sector público e do sector privado convocaron unha folga xeral para mañá.
O xoves espérase ao ministro alemán de finanzas Wolfgang Schäuble, e o venres débese votar a lei para a creación dun novo medio audiovisual público que bloquea a entrada do persoal da antiga ERT... Fronte a un Goberno que non conta mais que co apoio de 155 deputados sobre 300, a esquerda radical debe xogar o seu rol como primeiro partido da oposición, e Alexis Tsipras debe reclamar, xa, a convocatoria de novas eleccións.
Pero Syriza non poderá evitar, tarde ou cedo, a delicada cuestión das alianzas políticas: por si mesma, e aínda cando as estimacións de voto son altas, non obtería a maioría necesaria. Á esquerda do Pasok, non hai máis nada que o ortodoxo partido comunista -hostil a calquera achegamento á esquerda radical- e Dimar ("Esquerda democrática"), nada fai tres anos dunha escisión... de Syriza.
15 de Xullo de 2013
Amelie Poinssot (Mediapart)
http://www.mediapart.fr/journal/international/150713/en-grece-lles-multiples-defis-du-nouveau-syriza
9+1 notas sobre Syriza tralo seu congreso fundacional
1. O congreso de Syriza desenvolveuse nun contexto de inestabilidade política crecente como consecuencia da crise que seguiu á pechadura da radiotelevisión pública (ERT) polo goberno de Antonis Samaras e a saída dese goberno dunha dos seus tres compoñentes (o partido da Esquerda Democrática -DIMAR). O novo goberno bipartito da Nova Democracia e o PASOK xa non pode contar máis que cunha maioría parlamentaria moi estreita (153 votos de 300), como mostrou a votación no Parlamento do 17 de xullo sobre o novo paquete de recortes presupostarios na función pública. Hai máis: a amplitude da reacción popular á pechadura de ERT marcou o fin da relativa apatía que reinaba na fronte social desde a votación do precedente Memorándum en novembro pasado. O bloque no poder sae indubidabelmente debilitado desta proba de forzas. A caída do goberno actual baixo a presión popular aparece como un obxectivo máis realista que fai algúns meses. Con todo, falta cruelmente unha estratexia e unha táctica que aborden frontalmente a cuestión.
A posición de Syriza segue estando desde este punto de vista a un nivel declarativo, marcado pola distancia entre unha retórica de conflito, pero vaga, e a liña concretamente seguida en momentos craves do enfrontamento social do último período (folgas abortadas ou rotas no metro, os estibadores e o ensino secundario debido a medidas requisitorias adoptadas polo goberno). En cada unha destas ocasións, a dirección de Syriza deu probas dunha gran prudencia, evitando todo obxectivo de desenvolvemento da protesta e culminando coa retirada do apoio á folga dos ensinantes que con todo estaba aprobada por máis do 90% en Asembleas excepcionalmente masivas.
2. Ao anunciar o congreso do partido en mayo, a dirección buscaba un único obxectivo: facer da constitución de Syriza como partido unificado a ocasión para "tomar as rendas", co obxectivo de marxinar á oposición interna e estabilizar unha forma partidaria en ruptura con aspectos decisivos da cultura política e organizativa da esquerda radical. Por dicilo doutra forma, o obxectivo era chegar moi rápidamente a unha "forma partido" tallada a medida para ancorar nas realidade organizativa unha liña de "recentramiento" que a dirección prosegue encarnizadamente desde o outono de 2012 -liña que se traduciu na confusión crecente das posicións de Syriza (e da súa percepción polos sectores sociais que lle conceden a súa confianza) sobre as cuestións crave (anulación dos Memorándum, débeda, saída do euro, rexeitamento ás privatizaciones) [1].
Para facelo, a dirección do partido impuxo un congreso ás alancadas (cun prazo de menos dun mes entre a publicación dos textos preparatorios e a votación nas seccións) e unha axenda enteiramente envorcada cara a cuestións internas, lonxe das preocupacións estratéxicas e dos imperativos de elaboración programática que unha conxuntura tan volátil como esta esixen.
Esta axenda "introvertida" estrutura-se ao redor de tres puntos craves:
- a chamada cuestión das "compoñentes", cun ultimátum de dous ou tres meses máximo para a súa disolución no marco do proceso de "unificación" de Syriza [2].
- un dereito de tendencia baleirado de contido, coa supresión das chamadas "listas separadas", forma desviada de designar a representación proporcional das minorías nas instancias.
- a modalidade de elección do presidente do partido, polo congreso e non polas instancias de dirección (o comité central).
Para os medios e as forzas políticas sistémicas, as "compoñentes" e as "tendencias" de Syriza, a súa famosa "cacofonía", son a forma codificada de designar o radicalismo de Syriza, que esas "tendencias" encarnan fronte a unha dirección (encarnada por Tsipras) que representa o "realismo" e a liña do recentramento. A dirección, e máis en particular Tsipras, está xa que logo sometida a unha presión constante proveniente do sistema para que "faga limpeza" no partido e afirme a súa autoridade ("Tsipras, curta cabezas" é unha das esixencias preferidas dos comentaristas mediáticos autorizados...) librándose das voces discordantes. Son branco particular as voces que lle critican pola súa esquerda e que son presentadas como outros tantos obstáculos á "imaxe" de Syriza como "partido responsábel de goberno".
No seo mesmo de Syriza, os extraordinarios éxitos electorais da primavera de 2012 traducíronse nunha dinámica contradictoria. Dun lado, unha ola significativa de afiliación (o número de afiliados duplicouse máis ou menos nalgúns meses e alcanzou actualmente os 35.000), así como éxitos en certos sectores, máis en particular no movemento sindical, punto débil tradicional de Syriza -éxitos relativos con todo na medida en que a influencia sindical segue sendo significativamente inferior á do PC grego (KKE), que só conseguiu menos do 5% dos votos -ao redor a sexta parte que Syriza. Pero esta ola ten tamén outro aspecto, bastante máis ambiguo. Nunha sociedade traumatizada pola depresión económica e formada por decenios de "partitocracia" (o "sistema" forxado por Nova Democracia e o PASOK que se alternaron no poder desde a caída dos coroneis en 1974), a adhesión a un partido que aparece como ás portas do poder pode tamén ter a significación da reconstitución dunha relación clientelista, á que se engade unha relación de obediencia ao líder carismático. Si este fenómeno está aínda lonxe de ser maioritario, non deixa de alterar de forma xa significativa a composición do partido e alimenta de forma esencial a proliferación de "afiliados pasivos", que non se manifestan máis que o día das votaciones para o congreso e cuxos lazos coa organización baséanse principalmente nas relacións persoais que manteñen cun ou varios cadros locais.
4. Este fenómeno, en parte espontáneo e perfectamente previsible para quen estea ao tanto das realidades gregas, foi con todo claramente impulsado, en nome da necesaria "ampliación", pola dirección do partido a partir do outono de 2012. As decisións tomadas a partir dese momento -ausencia de toda verdadeira estratexia de intervención militante e de construción do partido, decisión de congreso ou de conferencias nacionais organizadas a fume de carozo, cun número de delegados enorme, semellante ao das instancias nacionais ou federales, constitución de poderosas redes de tipo persoal ao redor de certos cadros dirixentes (en xeral tamén parlamentarios) -conducen inevitablemente a un partido de tipo "recolle-o todo", un catch-all party como din os politólogos que seguen a Kirchheimer. Noutros términos, un partido electoralista, de vida interna atrofiada, principalmente soldado ao redor do seu líder e dun discurso que vén de arriba, principalmente dirixido -vía os medios- a unha "audiencia nacional", pero sempre modulado de forma que guste aos diversos "públicos" (máis "radical" e "lírico" cando se dirixe á militancia, máis "sobrio" e "pragmático" cando se trata de reunirse con Schaüble ou o FMI).
5. Os aspectos máis problemáticos do congreso fundador deste "novo Syriza", partido xa unificado, derivan destas tendencias profundas, que conducen á súa mutación en "partido de goberno" de tipo xestionario: un número de votantes desproporcionado en relación ao dos participantes nas discusións internas, un corpo inxestionábel de 3.500 delegados, ausencia de discusión estructurada nas dúas primeiras xornadas (nas que os delegados podían tomar a palabra), ausencia de informe de actividade das instancias salientes, discurso de apertura de Tsipras adaptado ás esixencias dun mitin electoral e non ás da instancia deliberativa do partido.
A isto veu-se a engadir o clima particularmente agresivo respecto de a oposición interna (reagrupada na Plataforma de Esquerdas [3]) que culminou a noite da última sesión do congreso, nas votaciones sobre a representación sobre os tres puntos que afectaban ao funcionamento interno sobre os que se había focalizado a discusión (disolución das compoñentes, representación das tendencias e modo de elección do presidente do partido). Houbo escenas chocantes para un congreso da esquerda radical (representantes da Plataforma de Esquerdas abucheados, "peinetas", insultos, con Tsipras aplaudido cada vez que subía á tribuna antes até do comezo das súas intervencións), que levaron á saída da sala dos delegados da Plataforma de Esquerdas e dun número significativo de delegados da maioría.
6. Cal é o balance do congreso? Desde o punto de vista do contido programático e da elaboración estratéxica, moi escaso, incluso inexistente. Os documentos adoptados limítanse a repetir, a miúdo ao pé da letra, as formulacións adoptadas (aí tamén de forma máis ben expeditiva) na conferencia nacional do pasado novembro. De todos os xeitos, eses textos de compromiso, trufados de formulaciones alambicadas e ambiguas, non foron verdaderamente difundidos ou apoiados públicamente pola fracción maioritaria da dirección, que se apresurou a proporcionar "interpretacións" de acordo coa liña do "recentramiento" e do "realismo".
Así, en decembro pasado, apenas algúns días logo da conferencia nacional que confirmara a posición de Syriza en canto á anulación inmediata dos Memorándum por votación parlamentaria en caso de vitoria electoral, os responsábeis da cuestións económicas, e principais figuras da dirección logo de Tsipras, se descolgaron con declaracións nos medios para precisar que Syriza "non actuaría de forma unilateral", evitando sistemáticamente utilizar os términos de "anulación" ou de "derrogación", reemplazados por referencias tranquilizadoras á "negociación" con "os nosos socios europeos". O propio Tsipras multiplicou as declaracións "conciliadoras" deste tipo, en particular nos seus desprazamentos ao estranxeiro, máis en particular a Alemania, onde se reuniu con Schaüble, e aos Estados Unidos, onde se entrevistou con representantes do Departamento de Estado e do FMI.
7. A Plataforma de Esquerdas intentou dar un contido político a un debate programático case inexistente e presentou catro enmendas que afectaban aos puntos estratéxicos máis sensibles: débeda (posta en cuestión da lexitimidade da débeda como tal, denuncia dos acordos existentes e recurso si fose necesario ao cese do pago para obter a súa anulación); eventualidade de saída da zona euro (opción válida que se trata de preparar seriamente si, ou máis ben cando, un goberno Syriza se atope, como o de Chipre, confrontado ao chantaxe da UE e do BCE); nacionalización do sector bancario na súa totalidade, compromiso claro de anular o conxunto das privatizaciones en curso e renacionalización baixo control popular de sectores estratéxicos da economía (telecomunicaciones, enerxía, infraestruturas viarias e aeroportuarias); estratexia de alianzas reafirmando a liña dun goberno de esquerdas antiausteridade, con exclusión de apertura ao "centro" ou ás forzas da dereita soberanista. O conxunto destas enmendas foi rexeitado, pero recolleu entre un terzo e un 40% dos votos, sendo as enmendas sobre a débeda e o euro as que recibiron o apoio máis amplo. Neste sentido, pode-se dicir que, sobre a cuestión da liña política, a dirección puido impoñer o seu punto de vista.
8. Con todo, respecto dos obxectivos que se fixou, este congreso representa un serio revés. A axenda en tres puntos evocada anteriormente e focalizada na "posta en orde" do interior do partido, saíu malparada neste momento fundador do "novo Syriza".
Sobre a cuestión da disolución das compoñentes, e do ultimátum que lles estaba dirixido, a dirección terá que resignarse a un compromiso (a formulación adoptada fala de "disolución nun prazo razoable e tras un acordo") como consecuencia da actitude extremadamente firme de Manolis Glezos. Figura emblemática da Resistencia, que goza dun prestixio inmenso e dunha estatura de heroe nacional, Glezos non se contentou con defender o dereito das compoñentes a preservar a súa autonomía. atacou a Tsipras de forma directa e persoal, rexeitado con forza o modelo dun partido "presidencialista", minando así a autoridade moral e simbólica da dirección e do seu líder.
Sobre a cuestión da representación das minorías, a maioría puxo todo o seu peso na balanza, exercendo o que pode ser cualificado dun golpe de forza, levado a cabo por Tsipras en persoa: tras propoñer un sistema que concedía, mediante un subterfuxio "técnico", unha vantaxe automática á lista maioritaria, o bloque maioritario impuxo ás tendencias (minoritarias) que quererían presentarse como tales a obrigación de constituír listas separadas, figurando en papeletas diferentes.
Foi suprimida a posibilidade existente até agora de elixir, nunha mesma papeleta, unha lista e logo engadir, con certos límites, candidatos presentados nas diferentes listas. En canto á lista maioritaria, non se presentou como unha lista de tendencia, ou dun acordo entre tendencias (o que con todo é), senón como a "lista unificada", simple adición de candidaturas individuais representando á "diversidade do partido" como tal. Tratábase de forma evidente de facer aparecer ás minorías como un "corpo estranxeiro", simplemente tolerado, e dar á lista maioritaria un estatuto simbólico de detentador único da lexitimidade partidaria.
A operación, con todo, volveuse contra os seus inspiradores. En lugar de debilitarse, a Plataforma de Esquerdas reforzaron-se sensiblemente (ver máis adiante) e, axudada pola presenza de pequenas listas "independentes", fixeron que a lista maioritaria quedase no 67,5%, é dicir, sete puntos menos que na conferencia nacional de decembro pasado.
En fin, sobre a cuestión da elección do presidente polo congreso, a dirección saíu gañando, pero ao prezo de adoptar nos estatutos unha disposición "flexible" que autoriza a cada congreso a decidir libremente sobre o modo de elección do presidente. Sen sorpresas, este congreso pronunciouse a continuación a favor da elección directa do presidente. Pero na votación mediante escrutinio secreto, Tsipras realizou o que pode ser considerado como o contrario dun éxito, totalizando o 72% dos votos (74% das papeletas válidas, expresando os votos nulos na súa case totalidade diversas formas de rexeitamento do procedemento e/ou da persoa de Tsipras).
9. Con todo, pode-se considerar que a principal contrariedade da dirección atopa-se no reforzo da Plataforma de Esquerdas, que franqueou o limiar simbólico do 30%, é dicir un progreso de perto de 5 puntos en relación á conferencia nacional de novembro pasado (30,16% vs 25,6%), e isto nun marco altamente conflictivo, enteramente preparado co obxectivo de obter a súa marxinación. Non hai dúbida algunha de que o clima de intimidación suscitou unha forte resistencia entre unha parte dos delegados, máis aló das filas de quen apoiaran de entrada as posicións da Plataforma.
O resultado causou un verdadeiro choque no seo da dirección, que evitou calquera comentario oficial (os seus representantes volveron-se invisíbeis desde o anuncio dos primeiros resultados). A prensa e os medios mostran un nerviosismo manifesto nas filas maioritarias, aínda que, dunha forma xeral, intentan tratar ben a Tsipras. Os interrogantes vólvense cada vez máis apremiantes en canto á liña que seguirá no período que se abre, procura de compromisos ou continuidade do enfrontamento interno, a risco esta vez de provocar unha crise interna prolongada.
Pola súa banda, a Plataforma de Esquerdas fixo público por primeira vez un comunicado diferenciado precisando que o seu esforzo por obter a "radicalización e o anclaxe na esquerda de Syriza e pola unidade do conxunto da esquerda radical proseguía en mellores condicións". Signo de que o seu éxito é comprendido como un impulso para despregar a súa intervención de forma aínda máis visíbel no seo do partido e até máis aló.
9 1. En conclusión, pódese dicir que este congreso fundacional creou, sen dúbida, máis problemas dos que resolveu ou intentou resolver. Constituído xa en partido unificado, dotado de estatutos, de documentos de carácter programático e dunha dirección elixida, Syriza continua aparecendo, con todo, como un partido profundamente dividido sobre cuestións estratéxicas fundamentais, que están no centro do debate nacional e europeo. É evidente que a confrontación entre os partidarios dunha formulación "realista", preocupados por acceder ao poder "en frío", de non romper co marco europeo e de ter boas relacións cos sectores estratéxicos das forzas dominantes, e os que suscitan o enfrontamento aberto e a ruptura co marco actual da UE, afecta ao corazón das cuestións que se suscitan hoxe á esquerda radical do Vello Continente. A achega esencial de Syriza, e da dinámica que soubo crear na primavera pasada, é saber suscitar no seo da esquerda radical a cuestión dunha alternativa de poder en términos concretos. Queda por saber si lograr este obxectivo farase a costa da radicalizade ou si se sumara a longo prazo lista de experiencias da esquerda de goberno que se atascou rápidamente nas areas da xestión do sistema. Sen dúbida, o congreso de Syriza sería útil en que polo menos permitiría formular os términos do problema dunha forma máis clara e máis facilmente perceptíbel polas forzas sociais e políticas comprometidas cun proxecto emancipador.
18 de Xullo de 2013
Stathis Kouvélakis (Contretemps) [*]
http://www.contretemps.eu/interventions/91-remarques-sur-syriza-après-son-congrès-fondateur
Notas
[1] Sobre a evolución de Syriza é interesante o artigo de Baptiste Derickebourg, "Tomar o poder sen perder a súa alma" na entrega de xuño pasado de Le Monde Diplomatique así como o texto de Philippe Merlière, "Alexis Tsipras entre radicalisme et réalisme" en http://blogs.mediapart.fr/blog/philippe-marliere/220313/alexis-tsipras-entre-radicalisme-et-realisme
[2] Desde 2004, data da súa creación, até a conferencia nacional do pasado novembro, Syriza existía como alianza entre unha ducia de compoñentes distintas, que cubrían a case totalidade do espectro da esquerda radical. A máis importante dos seus compoñentes era Synaspismos, o partido de Alexis Tsipras, el mesmo constituído de correntes distintas, que ían da social democracia moderada (a actual Esquerda Democrática saíu de aí, pero unha parte significativa desa corrente permaneceu en Synaspismos) ao neocomunismo de Corrente de Esquerdas (ver nota 3).
[3] A Plataforma de Esquerdas constituíu-se baixo a súa forma actual na conferencia nacional de novembro de 2012 pola converxencia de dous principais compoñentes, que contan con máis dun decenio de existencia baixo diferentes configuracións: 1) a Corrente de Esquerdas de Synaspismos, esencialmente formada de militantes que abandonaron o PC grego (KKE) na escisión de 1991. Controla a maior parte das seccións de empresa, o sector sindical, e conserva unha forte presenza en certas seccións e federacións rexionais, esencialmente no norte de Grecia. 2) as tres compoñentes de orixe trotskysta de Syriza (Kokkino, DEA e APO), xa reagrupadas baixo o paraguas de Rprojetc/Rede Vermella. No congreso sumáronse á Plataforma unha compoñente saída do PASOK, DIKKI, así como unha organización de cadros sindicais que abandonou o KKE en 1995 (KEDA). Ao redor dunha ducia de parlamentarios de Syriza dun total de 70 recoñécense na Plataforma, entre eles un dos portavoces do grupo parlamentario, Panayiotis Lafazanis, antigo dirixente do KKE e deputado desde fai moito da emblemática segunda circunscripción do Pireo, a máis obreira do país, da que é igualmente a súa figura pública máis coñecida.
18 de Xullo de 2013
[*] Stathis Kouvélakis é profesor de Filosofía Política e membro do Comité Central de Syriza
Grecia / Amelie Poinssot (Mediapart) e Stathis Kouvélakis (Contretemps)
Domingo, 21 de xullo de 2013 | Tradución ao Español: Faustino Eguberri para VIENTO SUR | Texto traducido, ao Galego, por Ártabra 21, apoiando-se nos recursos públicos de tecnoloxía lingüística desenvolvidos polo o Seminario de Lingüística Informática (SLI) da Universidade de Vigo.
Fonte: VientoSur
Enviado por:
Viento Sur
-boletin@vientosur.info-
21 de julho de 2013 12:14
_____________
