Por George Monbiot [*]
13.06.2014
Imaxinemos que en 3030 A.de C. as posesións totais do pobo de Exipto enchían un metro cúbico. Propoñamos que esas posesións creceron 4,5% por ano. Que tamaño houbese ter esa pila ao chegar a Batalla de Actium en 30 A.de C.? É o cálculo feito polo banqueiro de investimentos
Jeremy Grantham (
1). A traxectoria da taxa de crecemento composto mostra que a erosión do planeta só acaba de comezar. Simplemente non podemos seguir polo mesmo camiño.
Continuemos, adiviña. Dez veces o tamaño das pirámides? Toda a area do Sahara? O océano Atlántico? O volume do planeta? Un pouco máis? É 2.500 trillones (
1018) de sistemas solares (
2). Non precisa moito tempo, ao considerar ese resultado, para chegar á paradoxal posición de que a salvación reside no colapso.
Ter éxito é destruírnos. Fracasar é destruírnos. É o aperto que creamos. Ignora si é necesario o cambio climático, o colapso da biodiversidade, o esgotamento da auga, do chan, dos minerais, do petróleo; até si todos estes problemas desvanecésense milagrosamente, a matemática da taxa de crecemento composto fai que a continuidade sexa imposible.
O crecemento económico é un artiluxio do uso de combustibles fósiles. Antes de que grandes cantidades de carbón fosen extraidas, cada aumento na produción industrial ía acompañado por unha caída na produción industrial, xa que o carbón vexetal ou os cabalos de forza requiridos pola industria reducían a terra dispoñible para cultivar alimentos. Cada revolución industrial anterior colapsou, xa que o crecemento non podía ser sustentado (
3). Pero o carbón rompeu este ciclo e posibilitou "
durante algúns séculos" o fenómeno que agora chamamos crecemento sostido.
Non foi nin o capitalismo nin o comunismo o que posibilitou o progreso e as patologías
(guerra total, a concentración sen precedentes da riqueza global, destrución planetaria) da modernidade. Foi o carbón, seguido polo petróleo e o gas. Métaa-tendencia, a narrativa nai, é a expansión alimentada polo carbono. As nosas ideoloxías son meros argumentos secundarios. Agora, a medida que as reservas máis accesibles foron esgotadas, temos que saquear os recunchos ocultos do planeta para sustentar nosa imposible proposición.
O venres, uns poucos días despois que científicos anunciaron que o colapso do xeo da Antártida poñente é agora inevitable (
4), o goberno ecuatoriano decidiu que a perforación por petróleo continuaría no corazón do parque nacional Yasuní (
5). fixera unha oferta a outros gobernos: si dábanlle a metade do valor do petróleo nesa parte do parque, deixaría o seu chan intacto. Pode ser interpretado como chantaxe ou como comercio xusto. Ecuador é pobre, os seus depósitos de petróleo son ricos: por que, argumentou o goberno, debese deixalos intactos sen compensación cando todos os demais están perforando até o último círculo do inferno? Pediu 3.600 millóns de dólares e recibiu 13 millóns. O resultado é que Petroamazonas, unha compañía cun pintoresco historial de destrución e derrames (
6), penetrará agora un dos sitios con maior biodiversidade do planeta, no cal dise que unha hectárea de selva tropical contén máis especies que as que existen en todo o continente de Norteamérica (
7).
A compañía petroleira Soco do Reino Unido espera agora penetrar o parque nacional máis antigo de África, Virunga, na República Democrática do Congo (
8); un dos últimos baluartes do gorila de montaña e o okapi, de chimpancés e elefantes de bosque. En Gran Bretaña, onde acaban de ser identificados potenciais 4.400 millóns de barriis de petróleo de esquisto (
shale) no sueste (
9), o goberno fantasea coa idea de converter os frondosos suburbios nun novo delta do Níxer. Con este fin está cambiando as leis de transgresión para posibilitar a perforación sen consentimento e xenerosos sobornos a xente local (
10, 11). Estas novas reservas non solucionan nada. Non terminan a nosa fame de recursos; a exacerban.
A traxectoria do crecemento composto mostra que a erosión do planeta acaba só de comezar. A medida que o volume da economía global se expande, todo sitio que conteña algo concentrado, pouco usual, precioso, será buscado e explotado, os seus recursos extraidos e dispersados, as diversas e diferenciadas marabillas do mundo reducidas ao mesmo rastroxo gris.
Algunha xente trata de resolver a imposible ecuación co mito da desmaterialización: a afirmación de que a medida que os procesos fanse máis eficientes e os artefactos son miniaturizados, usamos, en suma, menos materiais. Non hai sinais de que isto estea sucedendo. A produción de mineral de ferro aumentou 180% en dez anos (
12). O organismo comercial Forest Industries dinos que "
o consumo global de papel atópase a un nivel alto récord e seguirá aumentando". (
13) Si, na era dixital, non reducimos sequera o noso consumo de papel, que esperanza existe para outros produtos de consumo?
Consideremos as vidas dos súper ricos, que fixan o ritmo do consumo global. Están reducindo o tamaño dos seus yates? As súas casas? As súas obras de arte? A súa compra de madeiras finas, de peixes raros, de pedras raras? Os que contan cos medios necesarios compran casas cada vez máis grandes para almacenar a crecente acumulación de cousas que non vivirán o suficiente para usar. Por acumulación inadvertida, úsase cada vez máis superficie do planeta para extraer, fabricar, e almacenar cousas que non necesitamos. Talvez non sexa sorprendente que volvan a aparecer fantasías sobre a colonización do espazo ? que nos din que podemos exportar os nosos problemas en lugar de resolvelos (
14).
Como sinala o filósofo Michael Rowan, as inevitabilidades do crecemento composto significan que si a taxa de crecemento predicha o ano pasado para 2014 (
3,1%) mantense, ata si fósemos reducir milagrosamente o consumo de materias primas nun 90% retardamos o inevitable en só 75 anos (
15). A eficiencia non resolve nada mentres o crecemento continúa.
O fracaso inescusábel dunha sociedade baseada no crecemento e na súa destrución dos sistemas vivos da Terra son os feitos humillante da nosa existencia. Como resultado case non son mencionados en ningures. Constitúen o gran tabú do Século XXI, os temas garantidos para enaxenar a amigos e veciños. Vivimos coma se estivésemos atrapados dentro dun suplemento dominical: obsesionados pola fama, a moda e os tres elementos básicos aburridos da conversación de clase media: receitas, innovacións e centros turísticos. Calquera cousa que non sexa o tópico que demanda a nosa atención.
Declaracións do esaxeradamente obvio, os resultados dunha aritmética básica, son tratados como distraccións exóticas e imperdoábeis, mentres a proposición imposible segundo a cal vivimos é considerada como tan sa e normal e pouco interesante que non vale a pena mencionala. É como se mide a profundidade deste problema: segundo a nosa incapacidade de chegar a discutila.
[
*]
George Monbiot, -1963, xornalista, escritor, académico e ambientalista. Escrebe unha columna semanal no xornal The Guardian. CommonDreams.
Web de
George Monbiot:
http://www.monbiot.com/
Fonte:
http://www.rebelion.org/noticia.php?id=185597
Máis escritos en Rebelión.
http://www.rebelion.org/mostrar.php?tipo=5&id=George%20Monbiot&inicio=0
Referencias:
1.
http://www.theoildrum.com/node/7853
2. Grantham expresou este volumen como 10
57 metros cúbicos. No seu traballo
We Need To Talk About Growth, Michael Rowan traduxo-o como 2.500 trillóns (10
18)
de sistemas solares.
(
http://persuademe.com.au/need-talk-growth-need-sums-well/). expresou este volume como 1057 metros cúbicos, o que é aproximadamente 40 x 10
21 metros cúbicos. Multiplicados por 2.500 trillóns (10
18), isto da 10
41
metros cúbicos. Polo tanto, a menos que teña a cifra equivocada
para o volume do sistema solar o confundira as unidades,lo que é eminentemente posíbel, a traducción de Michael Rowan parece estar
subestimada. Con todo, baseareime na súa cifra, xa que non teño moita confianza na
miña. Agradecería calquera mellora, comentario ou corrección.
3. EA Wrigley, 2010. Energy and the English Industrial Revolution. Cambridge University Press.
4.
http://www.theguardian.com/environment/2014/may/12/western-antarctic-ice-sheet-collapse-has-already-begun-scientists-warn
5.
http://www.theguardian.com/environment/2014/may/23/ecuador-amazon-yasuni-national-park-oil-drill
6.
http://www.entornointeligente.com/articulo/2559574/ECUADOR-Gobierno-concede-licencia-para-la-explotacion-de-dos-campos-del-ITT-23052014
7.
http://www.theguardian.com/world/2013/aug/16/ecuador-approves-yasuni-amazon-oil-drilling
8.
http://www.wwf.org.uk/how_you_can_help/virunga/
9.
http://www.theguardian.com/environment/2014/may/23/fracking-report-billions-barrels-oil-government-cynicism
10.
http://www.telegraph.co.uk/earth/energy/fracking/10598473/Fracking-could-be-allowed-under-homes-without-owners-permission.html
11.
http://www.theguardian.com/environment/2014/may/23/fracking-report-billions-barrels-oil-government-cynicism
12. Philippe Sibaud, 2012. Opening Pandora’s Box: The New Wave of
Land Grabbing by the Extractive Industries and the Devastating Impact on
Earth. The Gaia Foundation.
http://www.gaiafoundation.org/opening-pandoras-box
13.
http://www.forestindustries.fi/industry/paper_cardboard_converted/paper_pulp/Global-paper-consumption-is-growing-1287.html
14.
https://www.globalonenessproject.org/library/articles/space-race-over
15. Michael Rowan, 2014. We Need To Talk About Growth (And we need to do the sums as well.)
http://persuademe.com.au/need-talk-growth-need-sums-well/
Enviado por:
Miguel Quinteiro
-maqmaq@gmail.com-
12 de junho de 2014 17:03
______________________
